Zakład Radioterapii Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach, którym Pan Doktor kieruje, jest obecnie największą i najnowocześniejszą tego typu jednostką w Polsce i jedną z największych w Europie. Pacjenci mają możliwość leczenia przy zastosowaniu nowoczesnych technologii z wykorzystaniem trójwymiarowych wysokospecjalistycznych technik i dynamicznych układów wiązek.

 

 

Dr Tomasz Rutkowski: Bez wątpienia wpływ nowoczesnych technik radioterapii na skuteczność i tolerancję leczenia promieniami jest bardzo duży. Z jednej strony możliwe staje się zastosowanie radioterapii w sytuacjach klinicznych w których jeszcze parę lat temu ze względu na umiejscowienie guza nie dało by się tego zrobić w sposób na tyle bezpieczny jak jest to obecnie możliwe. Z drugiej strony tolerancja chorego względem radioterapii również znacznie się poprawiła ze względu na możliwość bardziej selektywnego napromieniania dużych objętości tkanek w których potencjalnie znajduje się nowotwór. Dzięki temu istotnie niższe dawki promieniowania jonizującego docierają do obszarów prawidłowych narządów, takich jak przełyk, tchawica, jelita, błona śluzowa gardła, i w związku z tym to często długie i trudne leczenie onkologiczne jest lepiej tolerowane przez pacjentów. Należy również podkreślić że na wzrost precyzji współczesnej radioterapii olbrzymi wpływ miał postęp w diagnostyce nowotworów. Cóż z tego, że potrafilibyśmy podać dawkę promieniowania z dokładnością do 1 mm, gdy nie wiedzielibyśmy z podobną precyzją gdzie znajduje się guz a gdzie go już nie ma. W nowoczesnym planowaniu radioterapii stosuje się obrazy z tomografii komputerowej połączone z obrazami uzyskanymi w rezonansie magnetycznym czy PET. Podsumowując dzięki możliwości bardziej precyzyjnego napromieniania z jednej strony wzrasta skuteczność radioterapii, a z drugiej strony jego tolerancja.

 

 

Dr Tomasz Rutkowski: Praktycznie wszystkie rodzaje nowotworów złośliwych obecnie są leczone z zastosowaniem nowoczesnych technik radioterapii z tym, że ta nowoczesność jest już dostępna od blisko 20 lat i pewne rzeczy, które jeszcze 5 lat temu czy 10 lat temu były innowacyjne, obecnie stały się standardem na całym świecie, ale również w Polsce większość zakładów radioterapii ma dostęp to tego rodzaju technologii. Ale pozostaje część ciągle jeszcze bardzo nowoczesnych rozwiązań, którymi dysponuje Zakład Radioterapii w Gliwicach i jeszcze tylko kilka ośrodków w Polsce, które nie są jeszcze powszechnie dostępne. Do takich unikalnych narzędzi radioterapeutycznych można zaliczyć Cyber-knife, tomoterapię, radioterapię śródoperacyjną. Innym aspektem nowoczesnej radioterapii jest zastosowanie tych technik we wskazaniach, gdzie jest to innowacyjne. Dobrym przykładem może tu być leczenie chorych na raka stercza z zastosowaniem Cyber-knife, czy napromienianie  szpiku całego ciała z zastosowaniem tomoterapii.

 

 

Dr Tomasz Rutkowski: Dzięki zastosowaniu tych nowoczesnych technik poprawia się znacząco tolerancja radioterapii, czyli u większego odsetka chorych leczenie jest na tyle dobrze tolerowane że nie wymaga przerw spowodowanych nasileniem wczesnych skutków ubocznych terapii. Poważne skutki uboczne późne praktycznie nie występują. Zwiększyła się też ilość sytuacji klinicznych gdy radioterapia ma zastosowanie i jest skuteczna. Oprócz tradycyjnego zastosowania w terapii nowotworów złośliwych, poszerza się możliwość zastosowania tego narzędzia w leczeniu chorób nieonkologicznych. W takich przypadkach manipulując wysokością dawki frakcyjnej promieniowania jonizującego, wykorzystuje się jego właściwości przeciwproliferacyjne, przeciwzapalne czy przeciwbólowe.

 

 

Dr Tomasz Rutkowski: W Zakładzie Radioterapii dominują pacjenci związani z województwem śląskim, ale około 20% stanowią chorzy spoza tego regionu, z całej Polski.

 

 

Dr Tomasz Rutkowski: Oczywiście miejsce zamieszkania nie powinno być czynnikiem selekcyjnym w dostępności do nowoczesnych metod leczenia. Obecnie aparaty terapeutyczne, w które są wyposażone prawie wszystkie zakłady radioterapii umożliwiają realizację leczenia promieniami w sposób bezpieczny i skuteczny zgodnie ze standardami światowymi. Z drugiej strony zaawansowane techniki, które można realizować na unikalnym sprzęcie np. Cyber-Knife nie muszą i nie powinny się znajdować w każdym zakładzie radioterapii. Szczególnie wysublimowane rozwiązania technologiczne są dedykowane względnie rzadkim sytuacjom klinicznym, a pełne ich wykorzystanie ma sens w tych ośrodkach gdzie leczy się dużo chorych. Zastosowanie takich technologii wymaga odpowiedniego zaplecza diagnostycznego oraz doświadczonej kadry lekarzy i fizyków medycznych.

Dziękuję za rozmowę.