Radioterapia XXI wieku jest coraz bardziej precyzyjna, mniej inwazyjna, skuteczna i bezpieczna. Znacznie poszerzyło się jej zastosowanie. W onkologii poza leczeniem nowotworów jest wykorzystywana w profilaktyce, diagnostyce, leczeniu paliatywnym. Nowoczesna radioterapia stosuje takie technologie jak: CyberKnife, Gamma Knife, tomoterapia, protonoterpia, sycyntygrafia, a także metody leczenia skojarzonego z wykorzystaniem radioterapii oraz radiofarmaceutyki. Zalety nowoczesnej radioterapii dostrzegają też pacjenci, dla których najważniejszym problemem jest jednak dostęp do rzetelnej wiedzy o nowoczesnych technologiach, a także informacja o tym, gdzie takie leczenie jest prowadzone i czy jest on powszechnie dostępne, refundowane. Tę wiedzę i informację ma dostarczyć strona innowacyjnaradioterpia.pl która powstaje z inicjatywy Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych i współpracujących z nią organizacji – podkreśla Aleksandra Rudnicka, rzecznik Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.

Patrząc na technologię CyberKnife (nóż cybernetyczny), która pozwala z jednej strony śledzić guz nowotworowy, czyli zmniejszyć niepotrzebnie napromienianą objętość tkanek zdrowych, to mamy tutaj dwie możliwe sytuacje potencjalnego zysku dla naszych chorych. Pierwsza to jest taka, że zmniejszamy objętość tkanek zdrowych, która ulega napromienianiu, czyli zmniejszamy objawy uboczne, czyli toksyczność leczenia, a druga to możliwość eskalacji dawki, co pozwala na zwiększenie efektywności leczenia - podkreśla prof. dr hab. n. med. Piotr Milecki, Ordynator Oddziału Radioterapii Onkologicznej I i Kierownik Zakładu Radioterapii I, Wielkopolskiego Centrum Onkologii.

Radioterapia stereotaktyczna jest realizowana w postaci jednej lub kilku frakcji. Zaletą tej formy radioterapii jest to, że bezpiecznie możemy podać odpowiednio wysoką dawkę promieniowania na zmianę nowotworową i równocześnie skutecznie chronić narządy zdrowe. Pozwala to na leczenie w warunkach ambulatoryjnych, a hospitalizacje, jeśli są wymagane, są krótkie. Radioterapia stereotaktyczna wchodzi obecnie, szerokim frontem do praktyki klinicznej. - mówi dr hab. n. med. Małgorzatą Klimek, Konsultant Wojewódzki ds. Radioterapii Onkologicznej, Kierownik Kliniki Radioterapii, Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie.

Nowotwory gruczołu krokowego są najczęstszą chorobą nowotworową mężczyzn stanowiąc ok. 20 proc. zachorowań (źródło: KRN). Jest to nowotwór, który obecnie leczy się skutecznie, pod warunkiem wczesnego wykrycia. Na badania profilaktyczne szczególną uwagę powinni zwrócić mężczyźni po 60-tym roku życia, jednak choroba dotyka także młodszych mężczyzn. Jedną z bardziej skutecznych metod terapeutycznych w tym przypadku nowotworu jest brachyterapia, wykonywana w ośrodkach NU-MED.

Aż 7 na 10 chorych na raka płuca jest leczonych niezgodnie z polskimi i międzynarodowymi wytycznymi. Brak zastosowania standardów terapeutycznych przez lekarzy, czyli jednoczasowej radiochemioterapii, zamyka  pacjentom drogę do leczenia konsolidującego immunoterapią, która jest w Polsce refundowana i która w istotny sposób wydłuża przeżycie chorych (dzięki zastosowaniu jednoczasowej RT-CHT odsetek chorych przeżywających 5 lat wzrasta o 42% względem zastosowania sekwencyjnej RT-CHT (przeżycia 5-letnie dla jednoczasowej vs sekwencyjnej RT-CHT wynoszą odpowiednio 15,1% vs 10,6%).

W ostatnich tygodniach toczą się dyskusje na temat nieefektywnego wykorzystania funduszu medycznego, który miał być przeznaczony m.in. na wsparcie onkologii i innowacyjnych terapii. Dlatego o to, czy onkologia pozostaje priorytetem rządu oraz o perspektywach finansowania jej rozwoju w nadchodzących latach rozmawiamy z dr Jerzym Gryglewiczem, ekspertem ochrony zdrowia, Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Uczelni Łazarskiego.

7 na 10 chorych na miejscowo zaawansowanego, nieoperacyjnego niedrobnokomórkowego, raka płuca (NDRP) w III stopniu klinicznego zaawansowania, jest leczonych niezgodnie z polskimi i międzynarodowymi wytycznymi. Brak zastosowania standardów terapeutycznych przez lekarzy, czyli jednoczasowej radiochemioterapii, zamyka  pacjentom drogę do leczenia konsolidującego immunoterapią, która jest w Polsce refundowana i która w istotnym stopniu wydłuża przeżycie chorych.

Podczas spotkania „Dalszy rozwój Ośrodka Radioterapii w Kaliszu, filii Wielkopolskiego Centrum Onkologii” przedstawiono plany rozwoju Ośrodka Radioterapii WCO, w tym rozpoczęcię świadczeń w dziedzinie diagnostyki nowotworów przy pomocy metod medycyny nuklearnej w oparciu o PET. Region Kaliski jest obecnie “białą plamą” na najnowszej mapie potrzeb zdrowotnych w tej dziedzinie. Wielkopolskie Centrum Onkologii podjęło decyzję o wdrożeniu Programu, który zapewni mieszkańcom regionu większą dostępność do badań diagnostycznych. – podkreślił prof. Julian Malicki, Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii.

Liczba chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP), którzy mogliby skorzystać z zastosowania jednoczasowej radiochemioterapii jest w Polsce co najmniej trzykrotnie wyższa niż liczba aktualnie leczonych metodą skojarzoną – tak wynika z raportu „Jednoczasowa radiochemioterapia w leczeniu chorych na niedrobnokomórkowego, nieoperacyjnego raka płuca”. Jak pokazuje raport, w naszym kraju pokutuje brak wiedzy, również wśród onkologów, a także niewłaściwe warunki organizacyjne i niedostateczne finansowanie procedur radiochemioterapii.

Jak podkreśla dr hab. n. med. Tomasz Rutkowski, Kierownik Zakładu Radioterapii w Narodowym Centrum Radioterapii - Oddziale w Gliwicach - Praktycznie wszystkie rodzaje nowotworów złośliwych są obecnie leczone z zastosowaniem nowoczesnych technik radioterapii z tym, że ta nowoczesność jest już dostępna od blisko 20 lat i pewne rzeczy, które jeszcze 5 lat temu czy 10 lat temu były innowacyjne, obecnie stały się standardem na całym świecie, ale również w Polsce większość zakładów radioterapii ma dostęp to tego rodzaju technologii. Ale pozostaje część ciągle jeszcze bardzo nowoczesnych rozwiązań, którymi dysponuje Zakład Radioterapii w Gliwicach i jeszcze tylko kilka ośrodków w Polsce, które nie są jeszcze powszechnie dostępne. Do takich unikalnych narzędzi radioterapeutycznych można zaliczyć Cyber-knife, tomoterapię, radioterapię śródoperacyjną.

Radioterapia pozostaje jedną z 3 głównych metod leczenia nowotworów zarówno w Polsce jak i na świecie i cały czas się rozwija, dając możliwość coraz bardziej skutecznego i precyzyjnego leczenia z oszczędzeniem zdrowych tkanek i narządów. Eksperci podkreślają, że innowacyjne technologie powinny coraz częściej być wykorzystywane w terapii onkologicznej, zwracając uwagę na korzyści dla samego pacjenta, ale też systemu opieki zdrowotnej. Obecnie wyzwaniem pozostaje ograniczony dostęp do tych metod leczenia, wybiórcze finansowanie i brak aktualizacji wycen świadczeń z ich zastosowaniem.

W dniach 15-16 września 2021 r. odbyła się VI Warszawska Konferencja Perspektywy Onkologii Molekularnej. W tej edycji Konferencja miała rangę konferencji międzynarodowej. Jej celem, podobnie jak w poprzednich edycjach, było zacieśnienie współpracy pomiędzy naukowcami, klinicystami, diagnostami, patologami oraz chirurgami. Podczas wykładów prezentowane były najświeższe nowinki i osiągnięcia z różnych dziedzin onkologii oraz medycyny a także nowe podejścia dotyczące walki z pandemią COVID-19.