1. Respektowanie zasad współpracy z parterami społecznymi w ramach procesu legislacyjnego.

Szereg projektów aktów prawnych kierowanych jest przez Ministerstwo Zdrowia do zaopiniowania przez KRDL w terminach, które de facto uniemożliwiają wypracowanie takiego stanowiska przez kolegialny organ samorządu zawodowego, jakim jest Rada. Narusza to ustawowe prawo Rady do opiniowania projektów aktów prawnych z zakresu ochrony zdrowia (art. 88 pkt 3 ustawy o medycynie laboratoryjnej). W przypadku bardzo wielu projektów uzasadnienie skrócenia terminu na zajęcie stanowiska ma charakter pozorny i raczej wskazuje na brak właściwej koordynacji prac w Ministerstwie, niż faktyczne wystąpienie nagłej i nieprzewidzianej okoliczności (np. kierowanie w dniu 18 sierpnia do zaopiniowania projektu przesuwającego datę obowiązywania aktualnego aktu prawnego z 31 sierpnia na 31 grudnia).

Co jeszcze gorsze, ten permanentny pilny tryb działania stosowany jest przez Ministerstwo także w stosunku do projektów, przed których wydaniem Minister Zdrowia zobligowany jest do uprzedniego zasięgnięcia opinii KRDL (np. rozporządzenie w sprawie w sprawie standardów jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych wydawane na podstawie art. 10 ust. 4 ustawy o medycynie laboratoryjnej, czy rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne (…) wydawane na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy). Rada w zajmowanych wobec tych (i kilku innych) projektów wyrażała stanowczy sprzeciw wobec naruszania ustawowych i regulaminowych (Regulamin pracy Rady Ministrów) zasad oraz dobrych obyczajów we współpracy pomiędzy Ministerstwem i Radą.

2. Wprowadzenie do systemu prawnego pojęcia porady diagnostycznej jako świadczenia medycznego bezpośrednio wpływającego na wzrost jakości procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Porada ta powinna być udzielana przez specjalistów diagnostyki laboratoryjnej i stanowiłaby, w opinii Rady, olbrzymie wsparcie dla lekarza i dla pacjenta. Zgłaszając pomysł porady diagnostycznej, Rada opiera się na standardach, które są już wdrożone w poradzie farmaceutycznej i w opiece farmaceutycznej.
3. Ustawa o medycynie laboratoryjnej nałożyła na Krajową Izbę Diagnostów Laboratoryjnych zadania wymagające bardzo dużych nakładów finansowych na systemy informatyczne. Prowadzenie rejestru diagnostów laboratoryjnych oraz ewidencji medycznych laboratoriów diagnostycznych, w tym obsłużenie wymuszonego przez ustawę procesu ponownego zgłaszania przez diagnostów i osoby prowadzące laboratoria danych stanowiących podstawę wpisów (art. 160 ust. 3 i 4 ustawy o medycynie laboratoryjnej) wymagało i nadal wymaga przeprowadzenia szeroko zakrojonych prac projektowych i wdrożeniowych. Prowadzenie rejestru diagnostów laboratoryjnych oraz ewidencji medycznych laboratoriów diagnostycznych w istocie oznacza wykonywanie przez KIDL (Biuro KIDL) zadań o charakterze publicznych (dane ujęte w rejestrach mają charakter publiczny), a finansowanie takich zadań powinno mieć swoje źródło w środkach publicznych. Należy więc podnieść kwestię zapewnienia finansowania lub przynajmniej współfinansowania tych zadań ze środków pozostających w dyspozycji Ministra Zdrowia lub innych środków publicznych wskazanych przez MZ.
   
   
4. Nadanie jakości i bezpieczeństwu w opiece zdrowotnej strategicznego znaczenia w wieloletniej perspektywie, realizowanej poprzez wdrażanie systemów zarządzania jakością w medycznych laboratoriach diagnostycznych. W tym zakresie rekomendujemy uaktualnienie standardów jakości MZ i akredytacyjnych CMJ uwzględniających obszar medycyny laboratoryjnej. Co istotne, obszar bezpieczeństwa odnosimy także do bezpieczeństwa pacjentów i bezpieczeństwa medyków. Zwracamy też uwagę, że system rejestracji zdarzeń niepożądanych i system kompensacji szkód na pacjencie powinny być możliwie transparentne, a jednocześnie nie paraliżować systemu ochrony zdrowia. Odpowiednie zadbanie o pacjenta, który uległ zdarzeniu niepożądanemu, powinno być podstawowym elementem dobrze funkcjonującego systemu ochrony zdrowia. Z drugiej strony wiele procedur medycznych, w tym związanych z medycyną laboratoryjną, może skutkować powstawaniem takich zdarzeń niepożądanych, które powinny być usystematyzowane. Takie rozwiązanie powinno być wypracowane w drodze szerokiego konsensusu. 
   
   
5. Dla bezpieczeństwa pacjenta należy stworzyć normy minimalnego zatrudnienia dla wszystkich zawodów medycznych.

 

W perspektywie krótkoterminowej Rada rekomenduje także:

1. Opracowanie projektu nowelizacji ustawy o medycynie laboratoryjnej. Dotychczasowy okres obowiązywania ustawy pozwolił na zidentyfikowanie przepisów, które wymagają zmiany oraz zagadnień, które powinny zostać włączone do ustawy. Deklarujemy gotowość podjęcia roboczej współpracy z Ministerstwem w wypracowaniu takiego projektu.
2. Podjęcie prac legislacyjnych dotyczących badań genetycznych oraz uregulowanie kwestii postępowania z materiałem biologicznym, dostępności do wyników badań genomu oraz zgody pacjenta na tego typu badania – tak, by jakość wykonywanych badań była zagwarantowana, a materiał biologiczny oraz informacje o genomie pacjentów nie trafiały niepożądane ręce. 
3. Powołanie Zespołu w AOTMiT dotyczącego kontraktacji badań laboratoryjnych mających na celu dalsze szczegółowe raportowanie. Jest to rekomendacja zbieżna z treścią uchwały VI Krajowego Zjazdu Diagnostów Laboratoryjnych, który w zakresie finansowania świadczeń z diagnostyki laboratoryjnej w systemie ochrony zdrowia wskazał na konieczność podjęcia aktywnych działań w celu wyceny badań laboratoryjnych i określeniu jednolitych cen, co może stanowić podstawę bezpośredniej kontraktacji badań laboratoryjnych. 

 

Niniejsze stanowisko zostało podjęte przy udziale 22 członków Krajowej Rady Diagnostów

Laboratoryjnych na ogólną liczbę 38 członków:

1) za stanowiskiem – 22

2) przeciw stanowisku – 0

3) wstrzymało się – 0