Badania: kolonoskopia wysokiej jakości zapewniała długotrwałą redukcję ryzyka nowotworu
Opublikowane 08 czerwca 2020
Badanie polskiego zespołu naukowców udowodniło, że wysokiej jakości kolonoskopia przesiewowa, w której nie wykazano nieprawidłowości wiąże się z 84% redukcją ryzyka zachorowania na raka jelita grubego i 90% redukcją zgonu z tego powodu przez nawet 17 lat. To efekt kilkunastoletnich obserwacji 165 tys. pacjentów.
Program badań przesiewowych raka jelita grubego jest finansowany przez resort zdrowia, a merytoryczny nadzór na jego realizacją sprawuje Narodowy Instytut Onkologii. Planowane włączenie programu do świadczeń NFZ od końca 2021 może uniemożliwić, a na pewno znacznie utrudnić Narodowemu Instytutowi Onkologii nadzór nad jego wykonywaniem - uważają polscy badacze.
Rak jelita grubego to trzeci pod względem śmiertelności nowotwór, na który z roku na rok zapada coraz więcej osób. Kolonoskopia jest skutecznym i powszechnie uznanym badaniem przesiewowym raka jelita grubego, jednak optymalna częstotliwość jej wykonywania ze względu na brak danych pozostaje przedmiotem dyskusji.
Badania zespołu z Centrum Profilaktyki Nowotworów i Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej- Curie w Warszawie oraz z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego opublikowane w piśmie Annals of Internal Medicine rzucają nowe światło na ten problem. Publikacja była też komentowana w amerykańskiej prasie, m.in. w New York Times.
Badanie polskiego zespołu naukowców udowodniło, że wysokiej jakości kolonoskopia przesiewowa, w której nie wykazano nieprawidłowości wiąże się z 84% redukcją ryzyka zachorowania na raka jelita grubego i 90% redukcją zgonu z tego powodu przez nawet 17 lat. To efekt kilkunastoletnich obserwacji 165 tys. pacjentów.
Wyniki analiz polskich badaczy potwierdzają, że obecnie zalecany 10-letni interwał pomiędzy kolonoskopią jako badaniem przesiewowym jest bezpieczny, ale co więcej – może zostać znacznie wydłużony. Aktualne światowe wytyczne zalecają, aby u osób bez istotnych czynników ryzyka kolonoskopia przesiewowa, w której nie stwierdzono nieprawidłowości była powtarzana co 10 lat.
Przedział ten został określony na podstawie szacunkowego czasu rozwoju raka jelita grubego ze zmiany przednowotworowej oraz wyników badań określających możliwość wykrycia takiej zmiany dzięki kolonoskopii. Brak danych z długotrwałych obserwacji powodował, że określenie optymalnego odstępu pomiędzy badaniami stanowiło ogromne wyzwanie.
Polscy badacze, aby określić ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i zgonu z tego powodu przestudiowali losy ponad 165 tysięcy osób, u których kolonoskopia wykonana w ramach Polskiego Programu Badań Przesiewowych nie wykazała nieprawidłowości. W ciągu 17 lat obserwacji od momentu tego badania ryzyko zachorowania i zgonu z powodu raka jelita grubego u tych pacjentów było znacząco niższe niż w populacji ogólnej. Co ważne, utrzymywało się na stałym poziomie. Należy jednak podkreślić, że tylko kolonoskopia wysokiej jakości wykazała stabilną redukcję ryzyka do 17 lat po badaniu.
Wyniki naszej pracy wskazują, że kolonoskopia wysokiej jakości, czyli wykonana przez doświadczonego endoskopistę, którego jakość pracy można zmierzyć odpowiednim wskaźnikiem, u osoby z odpowiednio oczyszczonym jelitem może zmniejszyć liczbę koniecznych badań przesiewowych u jednego pacjenta. Obniży to wydatki na profilaktykę i pozwoli objąć nią więcej osób. Jest to również dobra wiadomość dla pacjentów, którzy niechętnie poddawali się temu badaniu – podkreśla lider badania dr Nastazja Dagny Pilonis.
Wyniki naszej pracy wskazują, że kolonoskopia wysokiej jakości, czyli wykonana przez doświadczonego endoskopistę, którego jakość pracy można zmierzyć odpowiednim wskaźnikiem, u osoby z odpowiednio oczyszczonym jelitem może zmniejszyć liczbę koniecznych badań przesiewowych u jednego pacjenta. Obniży to wydatki na profilaktykę i pozwoli objąć nią więcej osób. Jest to również dobra wiadomość dla pacjentów, którzy niechętnie poddawali się temu badaniu – podkreśla lider badania dr Nastazja Dagny Pilonis.
Praca polskich badaczy dowiodła ponadto, że tylko kolonoskopia wysokiej jakości zapewniała długotrwałą redukcję ryzyka nowotworu w prawej połowie jelita i u kobiet. Jest to szczególnie ważne okrycie, gdyż przez wiele lat, skuteczność kolonoskopii w tych aspektach była kwestionowana.
Program badań przesiewowych raka jelita grubego jest prowadzony w Polsce od 2000 roku. Jest finansowany przez resort zdrowia, a merytoryczny nadzór na jego realizacją sprawuje Centrum Onkologii – Instytut (aktualnie Narodowy Instytut Onkologii - NIO).
Planowane włączenie programu do świadczeń NFZ od końca 2021 może uniemożliwić, a na pewno znacznie utrudnić Narodowemu Instytutowi Onkologii nadzór nad jego wykonywaniem. NFZ nie dysponuje mechanizmami kontroli merytorycznej, raczej jest to kontrola aspektów administracyjnych.
Do tej pory to specjaliści z Narodowego Centrum Onkologii monitorowali jakość tych badań oraz szkolili i certyfikowali lekarzy, którzy mogli wykonywać kolonoskopię. Zmiana sposobu finansowania Programu grozi obniżeniem standardów tych badań.
Tymczasem - jak wykazali polscy naukowcy - tylko wysoka jakość kolonoskopii zapewnia jej kompleksową efektywność. Przed ewentualną zmianą finansowania – chcielibyśmy mieć pewność, że dotychczasowa dbałość I wysiłki dotyczące jakości nie zostaną zmarnowane, bo jak wykazała cytowana publikacja jest to kluczowy aspekt efektywności skryningu – podkreślają polscy badacze.
Źródło: materiały prasowe
Foto: freepik
Do tej pory to specjaliści z Narodowego Centrum Onkologii monitorowali jakość tych badań oraz szkolili i certyfikowali lekarzy, którzy mogli wykonywać kolonoskopię. Zmiana sposobu finansowania Programu grozi obniżeniem standardów tych badań.
Tymczasem - jak wykazali polscy naukowcy - tylko wysoka jakość kolonoskopii zapewnia jej kompleksową efektywność. Przed ewentualną zmianą finansowania – chcielibyśmy mieć pewność, że dotychczasowa dbałość I wysiłki dotyczące jakości nie zostaną zmarnowane, bo jak wykazała cytowana publikacja jest to kluczowy aspekt efektywności skryningu – podkreślają polscy badacze.
Źródło: materiały prasowe
Foto: freepik
Autor:
Redakcja MedicalPress