W Polsce rocznie w kierunku czerniaka diagnozowanych jest blisko 4000[1] pacjentów. Czerniak, mimo że występuje stosunkowo rzadko i stanowi tylko 4% wszystkich przypadków nowotworów skóry, charakteryzuje się bardzo agresywnym przebiegiem.[2] Skutecznie chroni przed nim odpowiednia profilaktyka, unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce, obserwacja skóry i kontrola znamion. Jaka jest wiedza Polaków na temat czerniaka – czy potrafią się przed nim skutecznie ochronić? Odpowiedź znajdziemy w najnowszych badaniach świadomości na temat czerniaka przeprowadzonych w maju br. na reprezentowanej próbie mieszkańców naszego kraju na zlecenie Novartis Oncology.[3]

Poziom wiedzy ankietowanych na temat czerniaka jest deklaratywnie wysoki. Niemal wszystkie badane osoby (96%) deklarują znajomość czerniaka, zaś prawie 73% wskazało, że wiedzą, czym jest. „To naprawdę bardzo dobry wynik, jednak ponad 1/5 ankietowanych twierdzi, że jest on łagodną postacią raka. Tak oczywiście nie jest. Nie możemy zapominać o tym, że mamy blisko 4000 nowych zachorowań na czerniaka w Polsce rocznie, a około 1000 osób umiera. To bardzo wysoka liczba, która pokazuje, jak bardzo trudnym i agresywnym przeciwnikiem jest ten nowotwór – komentuje prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, ekspert Akademii Czerniaka, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie–Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Prawie 90% badanych opala się w godzinach 11-16, czyli wtedy, gdy słońca powinniśmy unikać „Warto cały czas pielęgnować zachowania, które zmniejszają ryzyko zachorowania na czerniaka, takie jak: unikanie opalania się w czasie, gdy słońce operuje najsilniej,  nakładanie odzieży ochronnej (t-shirt, spodnie, okulary przeciwsłoneczne, kapelusz), właściwa aplikacja kremów z filtrem. Badania pokazują, że pomimo tego, że w teorii wiemy, że słońce szkodzi, w praktyce nie przekuwamy tej wiedzy na konkretne zachowania” – komentuje prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski.

Mimo znajomości czynników ryzyka, nie obawiamy się korzystać ze słońca w godzinach największego narażenia na szkodliwe działanie promieni słonecznych. Aż 87% respondentów opala się między godziną 11 a 16, czyli wtedy, kiedy zdecydowanie powinniśmy unikać długotrwałej ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Wyniki wskazują też, że nie używamy kremów z filtrem zgodnie z zaleceniami, czyli nie tylko przed wyjściem z domu  na słońce, ale także choćby po spoceniu się czy kąpieli wodnej. Tylko 38% respondentów wskazało, że używa kremów z filtrem spędzając czas na balkonie bądź tarasie, a jeszcze mniej osób robi to w trakcie przemieszczania się w drodze do pracy lub szkoły (33%). Rzadko też zasłaniamy odkryte części ciała podczas ekspozycji na słońce (tylko 13% respondentów robi to w czasie pobytu na plaży, a 14% na tarasie czy balkonie).

 

W cytowanym raporcie zbadano także podejście ankietowanych do samokontroli znamion. Tylko połowa respondentów poczułoby zaniepokojenie i skorzystało z porady lekarskiej w przypadku znamienia, którego kształt jest niesymetryczny (50%), nieznacznie więcej w przypadku znamienia, które nie jest jednobarwne (55%) czy takiego, które ma średnicę 6 mm bądź więcej (56% ankietowanych).

„Apeluję o większość czujność i obserwację znamion – szczególnie przez najmłodszych badanych (18-24 lata), którzy są najmniej wyczuleni na różne typy zmian skórnych. Pamiętajmy o tym, ze czerniak wykryty na wczesnym etapie jest w większości przypadków wyleczalny. Pocieszające jest za to, że coraz więcej kontroli skóry, które mają miejsce, wykonywanych jest przy użyciu dermatoskopu, co zdecydowanie zwiększa szanse pacjenta na prawidłową i szybką diagnozę” – zwraca uwagę ekspert.

Od wielu lat Novartis wspiera zwiększanie świadomości na temat czerniaka, upowszechnienie skutecznych metod profilaktyki jak również działania zapewniające pacjentom jak najlepszą opiekę w każdym stadium choroby. Jako partner Akademii Czerniaka, sekcji naukowej Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, firma Novartis współrealizowała w 2019 roku akcję informacyjną skierowana do chorych na czerniaki pt. „Pacjent kontra czerniak”.  Niniejszy materiał prasowy został opracowany przez Biuro Prasowe Novartis i został skonsultowany z Akademią Czerniaka. Więcej informacji
o czerniaku na:
https://akademiaczerniaka.org.pl

https://www.facebook.com/znamieznamje/