Społeczny obraz autyzmu. Raport CBOS dla Fundacji JiM

Opublikowane 02 kwietnia 2021
Społeczny obraz autyzmu. Raport CBOS dla Fundacji JiM
96 proc. badanych deklaruje znajomość pojęcia autyzmu. W ciągu czterech lat wzrosła ona o 13 punktów procentowych. Najczęściej Polacy mają ogólną wiedzę na temat tego, czym jest autyzm oraz jakie cechy i zachowania wyróżniają osoby w spektrum. Osoby autystyczne są coraz bardziej „widoczne”. W porównaniu z wynikami badania z roku 2017, wzrósł odsetek deklaracji kontaktu z osobą z autyzmem lub jej historią - wskazania wynoszą w sumie 59 proc. „Relatywnie wielu badanych deklaruje kontakt z osobą z autyzmem na polu zawodowym [1]”.
Postrzeganie autyzmu u osób w spektrum nie jest jednak pozbawione błędów poznawczych. Powszechnej znajomości pojęcia „autyzm” wciąż towarzyszą mity i stereotypy.

„Największym mitem wciąż jest, że szczepienia mogą powodować autyzm. Badania naukowe dowodzą, że źródła autyzmu są neurorozwojowe i sięgają stanu prenatalnego dziecka. Częstość występowania autyzmu u dzieci szczepionych i nieszczepionych nie różni się statystycznie. Związek szczepień i autyzmu to mit. Należy z nim walczyć, zwłaszcza teraz w czasach pandemii” - mówi Tomasz Michałowicz, prezes Fundacji JiM.

Wśród innych, równie popularnych stereotypów znalazły się:

1. Ponadprzeciętne, wybitne zdolności (63 proc. wskazań);

Osoby autystyczne są takimi samymi ludźmi jak wszyscy. I tak jak wśród wszystkich ludzi zdarzają się wśród nich osoby o wybitnych uzdolnieniach. Nie jest to jednak cecha powszechna, ani charakteryzująca osoby w spektrum autyzmu.

2. Wszystkie osoby z autyzmem mają problemy z rozpoznaniem emocji (86 proc. wskazań);

Osoby z autyzmem uczą się rozpoznawać emocje. Potrafią otwierać się na innych, wchodzić w relacje i zawierać przyjaźnie.

3. Ograniczone obszary zainteresowań (78 proc. wskazań).

Osoby w spektrum mogą mieć wiele zainteresowań i poświęcać im wiele uwagi.

Jednak w tym samym badaniu wiele wskazań uzyskały odpowiedzi, które mogłyby wykluczać niektóre z utartych mitów.

1. Osoby w spektrum autyzmu mogą zawierać przyjaźnie (68 proc. wskazań).

To często wskazywana odpowiedź, który pojawia się pomimo stereotypów na temat wycofania, trudności w kontaktach społecznych, problemów z komunikacją.

2. Osoby w spektrum autyzmu mogą żyć samodzielnie (53 proc. wskazań).

Wcześnie rozpoczęta terapia i zwiększająca się świadomość oraz akceptacja autyzmu w społeczeństwie znacznie zwiększają tę możliwość.

3. Osoby w spektrum autyzmu mogą pracować zawodowo (62 proc. wskazań).

Jednocześnie 63 proc. zadeklarowało, że będąc pracodawcą zdecydowaliby się na zatrudnienie w swojej firmie osoby w spektrum, jeżeli spełniałaby warunki formalne w zakresie wymaganych kompetencji.

Większość pozytywnych wskazań wzrosła od ostatnich badań z 2017 roku. Badania wskazują, że zwiększa się akceptacja i świadomość autyzmu w społeczeństwie. To dobry znak dla osób w spektrum, które mogą liczyć na empatię i wsparcie otoczenia. To sygnał, że każda historia osób w spektrum może doczekać szczęśliwego zakończenia.

Ten wniosek łączy się bezpośrednio z tegoroczną kampanią Fundacji JiM - Polska Na Niebiesko pod hasłem „Autyzm. Odmień moją historię”, która właśnie dobiega końca, a swój finał ma 2 kwietnia, w Światowy Dzień Świadomości Autyzmu.

Link do raportu

[1] Raport CBOS dla Fundacji JiM, „Społeczny obraz autyzmu”, 2021