Co roku w Polsce ponad 18 500 kobiet zapada na nowotwór piersi [1], a ponad 6 600 z nich umiera [2]. Nowotwory piersi to najczęściej występujące nowotwory złośliwe we wszystkich grupach wiekowych pacjentów powyżej 20 roku życia [3]. Rak piersi odpowiada za 22,5 proc. zachorowań kobiet na nowotwory złośliwe [4] - występuje ponad dwukrotnie częściej niż drugi w kolejności rak płuca - oraz 14,8 proc. zgonów w tej grupie [5].

Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet, a jak pokazują statystyki, Polska jest krajem, w którym ciągle wzrasta zachorowalność i śmiertelność z jego powodu. I choć w ostatnim czasie obserwuje się pewne pozytywne zmiany, jak chociażby lepszy dostęp do nowych terapii, ciągle jest wiele do zrobienia, by zmienić te niechlubne dane. Kluczowe są tutaj zarówno profilaktyka, jak i szybka diagnostyka, którym zdecydowanie nie sprzyja obecna sytuacja epidemiczna, związana z pandemią COVID-19. By wesprzeć kobiety w tej trudnej sytuacji w ramach kampanii „BreastFit. Kobiecy biust. Męska sprawa” Fundacja Philips sfinansuje badania USG dla 1 000 kobiet w Polsce, które w obecnej sytuacji mają utrudniony dostęp do badań diagnostycznych. Tym samym Fundacja Philips włącza się do wsparcia kampanii Fundacji OnkoCafe - Razem Lepiej i łączy siły z jej głównym partnerem - firmą Novartis.

Według Krajowego Rejestru Nowotworów co roku ponad 18 tysięcy Polek słyszy diagnozę: rak piersi. Blisko 6,5 tysiąca umiera, przy czym 1/3 z nich można by uratować, gdyby zostały zdiagnozowane odpowiednio wcześniej [6]. Problem leży zarówno po stronie systemowej, jak i świadomościowej.

 

W niektórych regionach kraju kobiety muszą czekać kilka miesięcy na badanie USG w placówkach publicznych, a często jeszcze dłużej na badania genetyczne. Również w zakresie samobadania piersi istnieją poważne problemy. Jedynie 42 proc. Polaków ma świadomość, że samobadanie piersi należy wykonywać co najmniej raz w miesiącu. Nieco większą wiedzę w tym zakresie mają kobiety (50 proc. kobiet vs. 33 proc. mężczyzn). Alarmujące jest także to, że prawie 50 proc. ankietowanych kobiet nie wykonuje comiesięcznego samobadania piersi. Regularnie wykonuje je tylko 53 proc. kobiet.⁷  Ponadto aż 66 proc. kobiet nie wie, w jakich dniach cyklu powinny się badać.⁷ To wszystko przekłada się na niepokojące statystyki Polski w skali europejskiej. Wskaźnik pięcioletnich przeżyć pacjentek z rakiem piersi jest w Polsce o kilkanaście punktów procentowych niższy niż w innych gospodarkach rozwiniętych[7]. Dodatkowo, obecnie, w związku z pandemią COVID-19, dostęp do badań diagnostycznych jest jeszcze bardziej utrudniony.

– Jednym z najważniejszych czynników wpływających na zbyt późne wykrywanie nowotworu piersi jest brak odpowiedniej profilaktyki. I tak z powszechnie dostępnych badań screeningowych dla kobiet powyżej 50 r.ż. korzysta tylko połowa, natomiast wśród młodszych Polek obserwujemy znaczące zaniedbania w zakresie tak istotnego elementu wczesnej diagnostyki, jakim jest samobadanie piersi. Tymczasem największe szanse na wyleczenie, sięgające 90 proc., mają te pacjentki, u których choroba została zdiagnozowana w pierwszym jej stadium – mówi dr n. med. Agnieszka Jagiełło-Gruszweld z Narodowego Instytutu Onkologii-PIB im. Marii Skłodowskiej-Curie. – Niestety pandemia koronawirusa sprawiła, że sytuacja stała się jeszcze trudniejsza. Pacjentki, obawiając się zarażenia, nie zgłaszają się na badania, co dodatkowo oddala w czasie postawienie diagnozy i rozpoczęcie procesu leczenia – dodaje  dr Agnieszka Jagiełło-Gruszweld.

Kampania „BreastFit. Kobiecy biust. Męska sprawa.” Fundacji OnkoCafe, wpierana m.in. przez Polskie Towarzystwo Onkologiczne oraz Rzecznika Praw Pacjenta, wystartowała w 2015 roku. Jej misją i głównym celem jest zwiększenie świadomości na temat profilaktyki raka piersi i przebiegu tej choroby zarówno wśród kobiet, jak i towarzyszących im w życiu mężczyzn.

– W kampanii „BreastFit. Kobiecy biust. Męska sprawa” mówimy o mądrym wsparciu kobiet w profilaktyce raka piersi oraz w trakcie choroby na każdym jej etapie. Rola mężczyzny jest tutaj nieoceniona. Ważne, aby panowie przypominali swoim partnerkom o regularnym samobadaniu piersi, a w przypadku najgorszego scenariusza, czyli diagnozy nowotworu, służyli silnym ramieniem i pomocą w codziennym zmaganiu z chorobą – tłumaczy Anna Kupiecka, prezes Fundacji Onkocafe-Razem Lepiej. – Jak pokazują statystyki, aż 47 proc. Polek wykonuje samobadanie piersi rzadziej, niż mówią o tym zalecenia lekarzy lub wcale. To niezbyt optymistyczne dane. Do tego dochodzą rzadsze wizyty kontrolne spowodowane stanem epidemii. Musimy wszyscy połączyć siły, aby jak najskuteczniej wpłynąć na odwrócenie tego trendu. Dziś BreastFit, bardziej niż kiedykolwiek, jest potrzebną dyscypliną zdrowia –  dodaje Anna Kupiecka.

W czerwcu tego roku do kampanii „BreastFit. Kobiecy biust. Męska sprawa.”, realizowanej m.in. przy wsparciu firmy Novartis, dołączyła Fundacja Philips oraz Philips Polska. Dzięki temu zaangażowaniu możliwe będzie przeprowadzenie badań USG dla 1000 kobiet w Polsce.

– Wspieranie działań mających na celu poprawę jakości życia pacjentów chorych onkologicznie, a także poszerzanie dostępu do badań diagnostycznych jest elementem naszej misji, a przez to także i obowiązkiem, który chcemy spełniać wspólnie z naszymi partnerami w tej kampanii. Philips jest obecny w Polsce od prawie 100 lat, co sprawia, że tym bardziej czujemy się odpowiedzialni za lokalną społeczność i chcemy angażować się w pomoc, zwłaszcza w sytuacji, w której polskie statystyki związane z diagnozą nowotworu piersi są dodatkowo pogarszane przez epidemię koronawirusa. –  mówi Reinier Schlatmann, prezes Philips w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.

Oprócz badań USG, możliwych dzięki wsparciu Fundacji Philips, zorganizowany zostanie także cykl warsztatów dla kobiet zamieszkujących mniejsze miasta i tereny wiejskie. W ramach zajęć prowadzona będzie edukacja z zakresu samobadania piersi oraz jej roli we wczesnym wykrywaniu zmian nowotworowych. Dzięki zdobytej wiedzy uczestniczki będą mogły prawidłowo monitorować stan swojego zdrowia, a także przekazywać informacje odnośnie do prawidłowego samobadania dalej, zachęcając inne kobiety do wykonywania badań w domu, ale także do regularnych badań w gabinetach lekarskich.

– Dzięki rozszerzeniu kampanii o element diagnostyczny, jakim są badania USG piersi, możemy działać bardziej kompleksowo i na szerszą skalę. Edukacja ma olbrzymie znaczenie w walce z nowotworem, ale to badania diagnostyczne odgrywają kluczową rolę zarówno w profilaktyce, jak i w rozpoczęciu leczenia w przypadku diagnozy nowotworu – mówi Anna Kupiecka. – Niestety, w Polsce pacjentki wciąż zgłaszają się do lekarza zbyt późno. Problemem jest także zbyt długi czas oczekiwania na wykonanie testów genetycznych, służących wykrywaniu mutacji genów związanych z występowaniem raka piersi. Dodatkowo obecna sytuacja epidemiczna nie sprzyja przyspieszeniu w tym zakresie. Wierzymy natomiast, że dzięki podejmowanym przez nas działaniom i olbrzymiemu zaangażowaniu wszystkich partnerów kampanii uda się to zmienić –  dodaje prezes Fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej.