Od 2019 r. w Polsce koszty wytwarzania farmaceutyków wzrosły o 28%, a średnia cena koszyka najczęściej stosowanych leków refundowanych spadła o 4%. Zdaniem ekonomistów, spowoduje to ograniczenie krajowej produkcji i zmniejszy jej udział w polskim rynku, co pogłębi ryzyko braków leków w aptekach.

Już pierwsza fala pandemii COVID-19 pokazała, że europejski rynek leków jest bardzo podatny na kryzysy o różnym, także politycznym charakterze. To efekt uzależnienia od importu z Azji, skąd pochodzi ok. 80 proc. substancji czynnych niezbędnych do produkcji leków. Ryzykiem są już nawet niewielkie zakłócenia w łańcuchach dostaw. – Poziom bezpieczeństwa lekowego w Europie jest zdecydowanie zbyt niski – mówi wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. Dlatego europejscy i polscy producenci leków apelują o podjęcie szybkich działań, które umożliwią odbudowanie w Europie zdolności do produkcji substancji czynnych wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym.

Dostęp do terapii biologicznych w Polsce jest kilkunastokrotnie niższy niż w innych krajach UE. Analizy zawarte w raporcie „Nierówności w dostępie do leczenia biologicznego w chorobach autoimmunizacyjnych w Europie” wskazują, że nie da się uzyskać znaczącego wzrostu liczby leczonych w ramach realizowanych obecnie w szpitalach programach lekowych. Rozwiązaniem jest udostępnienie tych leków również w aptekach, zwłaszcza że Polska jest w zdecydowanej mniejszości krajów, gdzie terapie te są dostępne wyłącznie w lecznictwie szpitalnym.

Polska nie będzie bezpieczna, jeśli nie zwiększy się produkcja leków w kraju – podkreślali uczestnicy debaty „Ile kosztuje nasze bezpieczeństwo zdrowotne?” podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Kryzys zdrowotny związany z COVID 19 uwypuklił rosnące uzależnienie Europy od Chin i Indii. 40% leków sprzedawanych w UE pochodzi z Azji, a 80% aktywnych składników farmaceutycznych jest produkowanych w Chinach i Indiach. Pandemia udowodniła, że bezpieczeństwo lekowe może zagwarantować tylko produkcja w kraju podstawowych leków.

Organizacje branżowe i związki pracodawców wspólnie zaapelowały o odstąpienie od procedowania projektu nowelizacji ustawy refundacyjnej. W liście otwartym do Macieja Miłkowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, sygnatariusze zaznaczają, że zmiany legislacyjne w obszarze dostępu do terapii są potrzebne, ale ani czas procedowania, ani proponowany kierunek zmian zawarty w obecnym projekcie ustawy nie służą podniesieniu bezpieczeństwa lekowego w Polsce.