Posiedzenie otworzyła przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Kardiologii senator Agnieszka Gorgoń-Komor, która zapowiedziała plany Senatu zmierzające do ogłoszenia roku 2025 rokiem profilaktyki zdrowotnej. Znaczna część posiedzenia dotyczyła profilaktyki i prewencji chorób układu krążenia u dzieci, które według przewodniczącej Zespołu wymagają dofinansowania, zwłaszcza w zakresie diagnostyki.

Najbardziej palące potrzeby z perspektywy pacjentów przestawiła Agnieszka Wołczenko, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pacjentów ze Schorzeniami Serca i Naczyń EcoSerce.

BADANIA PRZESIEWOWE U 6-LATKÓW

Częściową odpowiedź na to pytanie przyniosły wystąpienia dra hab. Krzysztofa Dyrbusia ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego i profesor Małgorzaty Myśliwiec z Uniwersytetu Gdańskiego.

Dr Dyrbuś zaprezentował wstępne wyniki programu przesiewowego „Lipidogram dla pierwszaka – wczesna diagnostyka szansą na skuteczniejsze leczenie” przeprowadzonego wśród uczniów klas pierwszych szkół podstawowych w Zabrzu. Z zebranych danych jasno wynika, że wczesna diagnostyka to prosta droga do szybszego i bardziej skutecznego leczenia chorób układu krążenia.

- Kilkanaście procent pacjentów z zawałem to młodzi ludzie a wczesne wykrycie hipercholesterolemii rodzinnej umożliwia wykrywanie przedwczesnej miażdżycy – mówił dr Dyrbuś. Te niepokojące statystyki pomogły autorom programu przekonać do niego zarówno dyrektorów miejscowych szkół, jak i samorządowców.

DOBRE PRAKTYKI W EUROPIE

Na konieczność prowadzenia badań przesiewowych pod kątem hipercholesterolemii rodzinnej wśród dzieci i na potrzebę tworzenia poradni lipidowych dla dzieci w całej Polsce, zwracała uwagę prof. Małgorzata Myśliwiec.

– Ponad rok temu została złożona w resorcie zdrowia Karta świadczenia Opieki Zdrowotnej dotycząca przesiewu 6-latka, który rocznie kosztuje jedynie 15 mln zł, a ma szanse „wyłapania” naprawdę wielu dzieci, bo zgłaszalność na bilans 6-latka sięga 75 procent, więc ten potencjał trzeba wykorzystać – przypomniała prof. Myśliwiec i zaapelowała do obecnych na posiedzeniu przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia o powrót prac nad tym dokumentem.

O tym, że przesiewowe programy profilaktyczne sprawdzają się w innych krajach mówiła Magdalena Daccord, dyrektor generalna FH Europe Foundation, która zaprezentowała przykłady dobrych praktyk w leczeniu hipercholesterolemii rodzinnej w Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej.

- Każde dziecko ma przynajmniej jednego rodzica z hipercholesterolemią rodzinną a zdarzają się przypadki, że choruje oboje rodziców. Dlaczego jeszcze nie robimy pilotażu w Polsce, skoro wszystkie przykłady z innych krajów dowodzą, że warto? Ponad dwa lata temu powstała Deklaracja Praska, w której zawarto konieczność wdrażania programów przesiewowych w całej Europie. Deklaracja została rozesłana do wszystkich Ministerstw Zdrowia w Europie.

Obecny na posiedzeniu Konrad Korbiński, wicedyrektor Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia zapowiedział, że resort przyjrzy się obu dokumentom, zarówno deklaracji praskiej jak i Karcie świadczenia Opieki Zdrowotnej.

Podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Kardiologii prof. Robert Gil, prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, zaprezentował „Dekalog polskiej kardiologii na lata 2023–2025”. Zwrócił uwagę, że Polska znajduje się wśród krajów wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego a hipercholesterolemia rodzinna to obszar, w którym PTK planuje wdrażać nowe technologie i zwiększać dostęp do nich polskich pacjentów.

- ⁠Prewencja nie może być działaniem oderwanym od medycyny, powinna być postrzegana jako interwencja/leczenie, a nie jako odrębny byt – dodała.

W posiedzeniu wzięli udział również prof. Janina Stępińska z Narodowego Instytutu Kardiologii, prof. Maciej Banach, prezes Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego. Monika Horna-Cieślak, Rzecznik Praw Dziecka oraz senator Beata Małecka-Libera, przewodnicząca Senackiej Komisji Zdrowia.

PRIORYTETY PACJETÓW KARDIOLOGICZNYCH

Dostępność do badań genetycznych

• Wypracowanie systemowego rozwiązania dot. standardu badań genetycznych.
• Program przesiewowy – bilans 6-latka pod kątem LDL, a następnie badanie genetyczne pod kątem FH.
• Finansowanie przez NFZ badań genetycznych dorosłych.

• Rozszerzenie grup leczenia: możliwość skorzystania z leczenia dla pacjentów bez zdarzeń sercowo-naczyniowych.
• Ciągłość opieki i usprawnienie ścieżki leczenia: ad. program KOS-ZAWAŁ+.

• Populacyjny screening kaskadowy (dzieci-dorośli-rodziny).
• Opieka skoordynowana: stworzenie sieci współpracujących ośrodków dedykowanych pacjentom pediatrycznym i dorosłym.
• Zaadresowanie „martwych programów lekowych” (szpitale, które mają zakontraktowane programy lekowe, ale nie włączają chorych np. Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Szpital Zachodni im. św. Jana Pawła II) oraz kontraktacja nowych szpitali (ośrodki, które chcą realizować program lekowy, ale dostają decyzje odmowną – np. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku).

• Edukacja personelu medycznego.
• Zaadresowanie objaw pacjentów dot. statyn.

• Leczenie koordynowane – interdyscyplinarne podejście do pacjenta.