Z najnowszych danych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego opublikowanych na łamach European Heart Journal w 2022 r. wynika, że choroby sercowo-naczyniowe są 1. przyczyną zgonów w Europie - zarówno u kobiet jak i mężczyzn. Przy czym odpowiadają za 45% wszystkich zgonów u kobiet vs 39% wszystkich zgonów u mężczyzn.

Dr hab. Joanna Jaroch, prof. UMW, kierownik Oddziału Kardiologii w szpitalu im. Marciniaka:- Kobiety nie zdają sobie sprawy z tego, że są w grupie ryzyka – przestrzega kardiolog. - Panuje stereotypowa opinia, że na serce chorują i umierają głównie mężczyźni.

W Światowym Dniu Serca startujemy z 2 edycją kampanii społecznej „Serce kobiety”. Liderem działań tegorocznej edycji jest - podobnie jak w ubiegłym roku - szpital im. Marciniaka. Kampanię organizujemy wspólnie z Samorządem Województwa Dolnośląskiego. Ambasadorką naszej akcji jest aktorka Kinga Preis, a partnerem Dolnośląski Związek Lekarzy Rodzinnych Pracodawców.

Dr hab. Joanna Jaroch: - Naszym głównym celem jest zwiększenie świadomości kobiet po menopauzie o zagrożeniu chorobami sercowo-naczyniowymi, które mogą stać się główną przyczyną ich śmierci.

Kardiolog zapewnia, że można uniknąć zawału serca, czy udaru mózgu w przyszłości, jeśli teraz sprawdzimy, czy nie mamy podwyższonego ciśnienia, zbyt wysokiego poziomu glukozy i cholesterolu. - Możemy to skorygować zarówno zmianą stylu życia, jak i odpowiednim leczeniem wprowadzonym we właściwym czasie - dodaje dr Jaroch.

W kampanii zachęcamy panie w wieku powyżej 55 lat do zgłoszenia się do lekarza rodzinnego w celu wczesnego wychwycenia czynników ryzyka miażdżycy oraz wykrycia pierwszych symptomów chorób układu krążenia.

Jak to zrobić? Jak podkreślają kardiolodzy wystarczy raz w roku wykonać podstawowe badania: zmierzyć ciśnienie tętnicze krwi, sprawdzić poziomu glukozy i cholesterolu.

Marcin Krzyżanowski, wicemarszałek województwa dolnośląskiego: - Zachęcamy wszystkie panie do badań w celu wczesnego uchwycenia czynników ryzyka miażdżycy oraz wykrycia pierwszych symptomów chorób układu krążenia. W tym celu należy kontrolować ciśnienie krwi, glukozę oraz cholesterol. Te badania można zrobić na przykład w ramach Programu 40PLUS. Zależy nam na tym, aby panie na Dolnym Śląsku żyły w zdrowiu. A najlepszą drogą do tego jest profilaktyka. Dlatego finansujemy tę kampanię.

Katarzyna Kapuścińska, dyrektor szpitala im. Marciniaka: - Zapraszamy też na naszą stronę internetową, na której będzie można znaleźć wiele praktycznych informacji oraz linki webinariów, które poprowadzą nasi specjaliści z Oddziału Kardiologii. Kampania swoim zasięgiem obejmie nie tylko Wrocław, ale także Dolny Śląsk. Chcemy dotrzeć do jak największej grupy kobiet. Mamy nadzieję, że to się uda, bo przygotowaliśmy nowe formy przekazu – m.in. spot radiowy i kampanię informacyjną w Kolejach Dolnośląskich.

Aż 80% procent kobiet w średnim wieku ma co najmniej 1 klasyczny czynnik ryzyka choroby sercowo-naczyniowej. Po 55. roku życia dochodzi do ich rozwoju. Wśród czynników ryzyka wymienia się przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, otyłość, podwyższony poziom cholesterolu, nikotynizm oraz – mniej typowe – choroby autoimmunologiczne, przyjmowanie leków antyestrogenowych, cukrzycę ciążową i depresję. Ważne jest wczesne uchwycenie czynników ryzyka oraz pierwszych objawów chorób odmiażdżycowych, takich jak choroba wieńcowa. Choroby serca u kobiet mogą być nietypowe i trudne do rozpoznania. Częściej niż bóle w klatce piersiowej występują: duszność, osłabienie oraz dolegliwości sugerujące chorobę przewodu pokarmowego.

Dr hab. Joanna Jaroch: - Zdarza się, że zalecenia niefarmakologiczne związane ze zmianą stylu życia nie wystarczają i konieczne jest włączenie specjalistycznego leczenia, w celu obniżenia ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu oraz postępowanie przeciwcukrzycowe. Nieoceniona jest więc rola lekarzy rodzinnych, do których trafią kobiety z takimi problemami zdrowotnymi. Bardzo cieszymy się, że naszymi partnerami w kampanii jest Dolnośląski Związek Lekarzy Rodzinnych.

Aby zwiększyć świadomość kobiet po menopauzie o zagrożeniu chorobami sercowo- naczyniowymi, na całym świecie przeprowadzone zostały kampanie świadomościowe takie jak np. „Go Red for Women” w USA oraz „Women at Heart” w Europie. Nasza dolnośląska kampania jest pierwszą w Polsce akcją o podobnej tematyce skierowaną do kobiet. Tym bardziej miło nam poinformować, że 1 edycja kampanii "Serce kobiety" zajęła pierwsze miejsce w ogólnopolskim konkursie "Bezpieczny Szpital Przyszłości - INSPIRACJE 2021", którego honorowymi patronami są Narodowy Fundusz Zdrowia, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego oraz Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. Nasza kampanię - spośród ponad 100 projektów - oceniło najwyżej grono specjalistów ochrony zdrowia, m.in. szefowie najważniejszych szpitali w Polsce, lekarze oraz dziennikarze.

Światowy raport, który ukazał się w piśmie „The Lancet” (17 maja 2021 ) przedstawia aktualne dane dotyczące epidemiologii, czynników ryzyka oraz odmienności w leczeniu poszczególnych chorób układu krążenia u kobiet. W dokumencie znalazło się także wezwanie do podjęcia pilnych działań w celu poprawy opieki i profilaktyki, uzupełnienia wiedzy oraz zwiększenia świadomości w zakresie zwalczania głównej na świecie przyczyny zgonów kobiet. Powszechnie panuje przekonanie, że choroby niedokrwienne serca to problem dotyczący przede wszystkim mężczyzn. Tymczasem dane opublikowane w raporcie wyraźnie wskazują na coś zupełnie odwrotnego: choroby niedokrwienne serca częściej dotykają kobiet i są dla nich groźniejsze nawet od chorób nowotworowych. W porównaniu do statystyk dotyczących całego świata, choroby układu krążenia u kobiet w Polsce występują częściej i częściej prowadzą do śmierci. A to oznacza, że prewencja choroby wieńcowej stanowi jeden z najważniejszych celów zdrowotnych Polek.

Oddział Kardiologii w szpitalu im. Marciniaka, który jest liderem badania POL-MINOCA (badania odmienności zawałów serca u kobiet) w Polsce, był pierwszym oddziałem na Dolnym Śląsku, w którym po raz pierwszy wykonano angioplastykę wieńcową, wszczepiono rozrusznik serca w warunkach oddziału kardiologicznego (wcześniej procedurę tę wykonywano na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii), wprowadzono metodę Dopplera w badaniach USG serca w regionie oraz uruchomiono pierwszy na Dolnym Śląsku Pododdział Intensywnej Terapii Kardiologicznej.

Oddział Kardiologii dysponuje dziś 62 łóżkami, w tym 8 dla Intensywnej Terapii Kardiologicznej. Zatrudnia 15 lekarzy specjalistów, 15 lekarzy rezydentów oraz 47 pielęgniarek i pielęgniarzy.