Krwi, której dorosły człowiek ma od ok. 4,5 do 5,5 litrów w organizmie^[1], może zagrażać aż 130 typów i podtypów nowotworów hematologicznych^[2], do których należą m.in.: ostra i przewlekła białaczka szpikowa, ostra i przewlekła białaczka limfocytowa, mielofibroza oraz chłoniaki, w tym np. szpiczak plazmocytowy, chłoniaki Hodkina czy chłoniaki nieziarniste. Ich wykrycie jest możliwe dzięki prostemu badaniu – morfologii krwi obwodowej. Największą zaletą tego badania jest wsparcie diagnostyki wielu chorób krwi i układu krwiotwórczego na wczesnym etapie. Jak podkreślają eksperci – nie warto czekać z badaniem na pojawienie się objawów, ponieważ te są nieoczywiste i łatwo je przeoczyć. – Objawy nowotworów krwi i szpiku mogą przypominać zmęczenie, infekcję bądź przeziębienie. Należą do nich: męczliwość, nocne poty, gorączka, utrata wagi czy bóle mięśni i stawów. Często ignorowane przez pacjentów są powodem do odwiedzenia lekarza i wykonania podstawowej morfologii krwi. Jednak pacjenci powinni wykonywać badanie nie tylko wtedy, gdy pojawiają się niepokojące objawy, ale systematycznie – minimum raz w roku – co pozwoli na regularny wgląd w stan organizmu lub wykrycie choroby na wczesnym etapie, co sprzyja dalszemu leczeniu – mówi prof. dr hab. n.  med. Grzegorz Basak, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych, Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

28 maja w Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi, na całym świecie porusza się problem zachorowalności na nowotwory krwi. Czerwony znak „&” to symbol Święta, wyrażający solidarność z osobami cierpiącymi na nowotwory krwi. Tego dnia zarówno pacjenci, ich rodziny i przyjaciele, a także dawcy – łączą się i wzajemnie wspierają. Dlaczego nowotwory krwi stanowią tak poważny problem?

• Co 30 sekund jedna osoba na świecie dowiaduje się, że ma nowotwór^[3].
• W Polsce na nowotwory krwi choruje około 150 tysięcy osób. Rocznie diagnozowanych jest ponad 6 tysięcy nowych przypadków^[4].
• Według najnowszego raportu Światowej Organizacji Zdrowia nowotwory są jedną
  z głównych przyczyn śmiertelności na świecie – odpowiadają za jeden na sześć zgonów,
  z czego 7% dotyczy nowotworów krwi^[5].
• W ostatnich trzech dekadach liczba nowych zachorowań na nowotwory układu krwiotwórczego i chłonnego wzrosła ponad dwukrotnie i należy się liczyć z dalszym wzrostem^[6].
• Ponad połowa Polaków (52%) uważa, że morfologia jest obowiązkowym badaniem zlecanym w ramach okresowych badań medycyny pracy^[7]. Tymczasem od 1996 roku morfologia krwi
  nie jest badaniem obowiązkowym dla wszystkich pracowników.
• Tylko 19% Polaków wie, że morfologia krwi może pomóc wykryć białaczkę^[8].
• Niestety, jak pokazują statystyki – 83% Polaków uważa, iż morfologię powinna być wykonywana raz na 12 miesięcy, ale aż 43% wykonuje ją rzadziej, niż zalecają eksperci^[9].

Organizatorzy i eksperci kampanii „Odpowiedź masz we krwi” nie tylko edukują o potrzebie wykonywania regularnych badań morfologii krwi, chorobach krwi i szpiku kostnego oraz ich niespecyficznych objawów, ale także – szukają rozwiązań, które będą w praktyczny sposób wspierać pacjentów i lekarzy w diagnostyce. Jednym z takich rozwiązań jest aplikacja BloodLab stworzona przez lekarzy i programistów z Polski, która dostarcza spersonalizowaną interpretację wyników badań laboratoryjnych. – BloodLab jest narzędziem, które analizuje wyniki badań laboratoryjnych w oparciu o odchylenia, w odniesieniu do innych parametrów, wieku czy płci pacjenta. Pacjent otrzymuje opis nieprawidłowości oraz wskazówki co do potrzeby konsultacji z lekarzem danej specjalizacji, a lekarz informacje nt. diagnostyki różnicowej, sugerowanych dalszych badań czy prawdopodobne scenariusze kliniczne. To kolejny krok w kierunku wczesnej diagnostyki –  mówi prof. dr hab. med. Grzegorz Basak.

Na stronie kampanii „Odpowiedź masz we krwi” – https://omwk.pl, oprócz linku do aplikacji BloodLab, pacjenci mogą sprawdzić za pomocą krótkiej ankiety, czy już nadszedł czas na wykonanie kolejnej morfologii, wskazówki, jak przygotować się do badania i wiele informacji dotyczących niespecyficznych objawów oraz przebiegu chorób krwi i szpiku. Na platformie można także wykonać test ryzyka nowotworów krwi i szpiku, pobrać przygotowane materiały edukacyjne dla dzieci oraz dorosłych, a także zapoznać się z animacją, która przeniesie nas do świata krwi i naszego organizmu.

„Odpowiedź masz we krwi” to kampania edukacyjna poświęcona chorobom krwi i szpiku, w tym nowotworom hematologicznym. Celem inicjatywy jest upowszechnienie wiedzy nt. chorób krwi i szpiku kostnego, ich niespecyficznych objawów, przebiegu i metod leczenia. Intencją Partnerów kampanii jest poprawa wykrywalności chorób hematologicznych poprzez edukację nt. objawów i istoty wczesnej diagnostyki w powodzeniu terapii oraz upowszechnienie morfologii, jako jednego z podstawowych narzędzi diagnostycznych. U podstaw kampanii leży przekonanie, że choć choroby krwi i szpiku kostnego mają różne przyczyny i objawy, łączy je jeden wspólny mianownik – nieprawidłowości, wykrywane w morfologii krwi obwodowej.

Partnerami Głównymi kampanii edukacyjnej „Odpowiedź masz we krwi” są Polskie Towarzystwo Hematologów i Transfuzjologów, Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej, Instytut Hematologii i Transfuzjologii oraz Stowarzyszenie Hematologia Nowej Generacji. Partnerem Społecznym kampanii jest Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Partnerami Medialnymi portal hematoonkologia.pl oraz Głos Pacjenta Onkologicznego. Patronat honorowy nad kampanią objęli konsultant krajowy w dziedzinie hematologii – Prof. nadzw. dr hab. n. med. Ewa Lech-Marańda, konsultant krajowy w dziedzinie medycyny pracy – Lek. Paweł Wdówik oraz konsultant krajowy w dziedzinie geriatrii – Prof. dr hab. med. Tomasz Kostka. Inicjatorem kampanii jest Novartis.