Józefa Szczurek-Żelazko: monitorujemy sytuację dostępu do opieki zdrowotnej pacjentów w czasie pandemii

Opublikowane 22 października 2020
Józefa Szczurek-Żelazko: monitorujemy sytuację dostępu do opieki zdrowotnej pacjentów w czasie pandemii
Polska jak i inne kraje na świecie zmagają się z pandemią koronawirusa. Stanowi ona nie tylko wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia pod kątem walki z jej bezpośrednimi skutkami tj. zakażenia, zgony, bezpieczeństwo pacjentów i kadr. Ale też negatywnie wpływa na dostęp do świadczeń zdrowotnych dla innych pacjentów np. z chorobami przewlekłymi, w stanach zagrożeniach życia jak np. zawał czy udar, czy w zakresie dostępu do badań profilaktycznych. Panuje także lęk przed zakażeniem wśród polskiego społeczeństwa, co powoduje odkładanie lub przekładanie wizyt i konsultacji lekarskich na odległy termin. O sytuacji polskich pacjentów rozmawiamy z Józefą Szczurek-Żelazko, Sekretarzem Stanu w Ministerstwie Zdrowia.
Obecnie mamy do czynienia z drugą falą pandemii, która może jeszcze bardziej ograniczyć dostęp do opieki zdrowotnej w Polsce oraz możliwości kontynuacji leczenia dla pacjentów "niecovidowych". Czy jest to monitorowane?
 
Jóżefa Szczurek-Żelazko: Tak. Zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy przypadek zawieszenia udzielania świadczeń kierownik podmiotu leczniczego ma obowiązek zgłosić dyrektorowi oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Taką informacje każdy oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia publikuje na swojej stronie internetowej. Dodatkowo Ministerstwo Zdrowia zwraca się okresowo do Centrali Funduszu o przekazanie zbiorczych informacji na ten temat.

Czy są realizowane prognozy odnośnie potencjalnej liczby zachorowań na covid-19 w Polsce w najbliższym czasie i jak może to wpłynąć na wydolność systemu ochrony zdrowia? 
 
Józefa Szczurek-Żelazko: Z badań przeprowadzonych przez naszych ekspertów wynika, że 20-30 proc. dziennej liczby osób nowych zakażeń trafi do szpitala. To oznacza, że dziennie przy tym poziomie będziemy mieli obłożenie szpitalnictwa rzędu 2-3 tys. nowych pacjentów. Z tych 2-3 tys. pacjentów 10-20 proc. będzie potrzebowało wsparcia tlenowego, będzie wymagało opieki respiratorowej. To oznacza, że w najgorszej sytuacji będziemy mieć dziennie blisko 200 osób z zapotrzebowaniem na respiratory. To pokazuje powagę sytuacji i kierunek, w którym musimy rozwijać system ochrony zdrowia.  
 
Czy korzystają Państwo z praktyk i doświadczenień innych krajów w zakresie walki z pandemią i zachowania dostępu do opieki zdrowotnej?
 
Józefa Szczurek-Żelazko: Tak. Przykładowo strategia dotycząca utrzymanie  działań prewencyjnych,  m.in.  poprzez  zachowanie  zalecanego  dystansu społecznego,  zakrywanie  nosa  i  ust  w  miejscach, w  których  jest  to  wymagane – są to zalecenia większości państw i organizacji międzynarodowych.  AOTMiT przygotował specjalne zestawienie dotyczące strategii innych państw w walce z Covid-19 dostępne pod linkiem: https://www2.aotm.gov.pl/pcr-covid-19/

Jak pacjent i jego bliscy mogą sprawdzić, czy szpital bądź inna placówka w okolicy przyjmuje pacjentów np. ze schorzeniami kardiologicznymi lub onkologicznymi? Gdzie szukać takich informacji ? Pacjenci czują się obecnie zdezorientowani i zasypywani doniesieniami o kolejnych ogniskach i braku miejsc w szpitalach. W ramach takich inicjatyw jak kampania "Badam się - Bo Chcę Żyć" powstają apele i materiały informacyjne dla pacjentów, aby nawet w tych trudnych czasach nie rezygnowali z leczenia i badań, bo to zagraża równie ich zdrowiu i życiu co koronawirus. 
 
Józefa Szczurek-Żelazko: Informacje takie można znaleźć na stronie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ - gdzie się leczyć w czasie pandemii koronawirusa) lub dzwoniąc na Telefoniczną Informację Pacjenta (800-190-590).

Aktualne dane potwierdzają, że nawet o 40% spadła liczba wzywanych karetek do pacjentów z zawałem serca, liczba badań profilaktycznych spadła jeszcze bardziej - pogłębianie tej sytuacji może doprowadzić do zapaści zdrowotnej polskiego społeczeństwa. Jak zachęcić pacjentów do badania się? Jak zachęcić lekarzy i personel medyczny do pozostania otwartym na pacjentów i ich potrzeby w czasie pandemii?
 
W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że sytuacja jest na bieżąco analizowana i monitorowana. W odniesieniu do badań profilaktycznych przeprowadzona jest kampania społeczna Planuję Długie Życie: http://planujedlugiezycie.pl/.

W odniesieniu do personelu medycznego wyjaśnić należy, że komunikaty w kontekście udzielania świadczeń w stanach nagłego zachorowania publikowane są na stronach internetowych Narodowego Funduszu Zdrowia, jak również przesyłane w Systemie Zarządzania Obiegiem Informacji. W odniesieniu do zachęcenia pacjentów do zgłaszania się w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego informacja taka przekazywana jest na stronach NFZ, Telefonicznej Informacji Pacjenta oraz pacjent.gov.pl.

Personel medyczny posiada wytyczne dotyczące bezpiecznego udzielania świadczeń w trakcie trwania epidemii COVID-19 (publikowane na stronach Ministerstwa Zdrowia). Niestety nadal istnieje ryzyko szerzenia się zakażenia w związku z korzystaniem ze świadczeń opieki zdrowotnej, związane z postawą innych pacjentów, a w szczególności niestosowania się ich do obowiązujących zaleceń (dystans, maseczka, dezynfekcja). Stąd obecnie prowadzona kampania uświadamiającą konieczność stosowania ww. zaleceń, w zamierzeniach ma wpłynąć również na bezpieczeństwo korzystania z systemu opieki zdrowotnej. A co za tym idzie również ograniczenie obaw osób rezygnujących z szukania pomocy medycznej w stanach nagłych.

Źródło: wywiad redakcji MedicalPress