W Unii Europejskiej/Europejskim Obszarze Gospodarczym (UE/EOG) gruźlica nadal pozostaje poważnym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. W 2019 roku, którego dotyczą najbardziej aktualne dane, wykryto prawie 50 000 przypadków, ale według Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ang. European Centre for Disease Prevention and Control, ECDC) () tylko w dwóch trzecich z tych przypadków stwierdzono pomyślny wynik leczenia.[3] Stale rośnie liczba przypadków form gruźlicyopornych na leki pierwszego wyboru, tj. gruźlicy wielolekooporna (typ MDR) oraz gruźlicy o rozszerzonej oporności na leki (typ XDR) - W UE/EOG jedynie 46,8% i 34,9% przypadków odpowiednio gruźlicy typu MDR i XDR jest skutecznie leczonych. [4]

Gruźlica jest drugą co do częstości występowania zakaźną chorobą śmiertelną po COVID-19[5]! W samym tylko roku 2020 spowodowała ona śmierć ponad 1,5 mln osób (to więcej niż HIV/AIDS), a szacuje się, że na całym świecie zachorowało na nią około 10 mln osób. [6]  Gruźlica jest ponadto wiodącą przyczyną zgonu osób zarażonych HIV i chorych na AIDS [7] i może odpowiadać za co najmniej 1 na 3 zgony z powodu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe rocznie.[8]

Gruźlica wielolekooporna (typ MDR) i o rozszerzonej oporności na leki ( typ XDR) to postacie choroby wywoływane przez prątki, które nie reagują na leki przeciwgruźlicze pierwszego wyboru oraz na co najmniej trzy leki drugiej linii. W związku z tym, stosowane obecnie leczenie polega na stosowaniu skomplikowanych schematów składających się z wielu różnych leków, które mogą być przyjmowane przez okres od dziewięciu miesięcy do dwóch lat. Pacjenci mogą przyjmować nawet 20 tabletek dziennie, co powoduje liczne skutki uboczne i co również często stanowi znaczne obciążenie finansowe dla budżetu domowego.[10]

Dovprela® (pretomanid) jest lekiem zatwierdzonym do stosowania u dorosłych z wysoce oporną gruźlicą płuc.[11] Jest nową substancją chemiczną i należy do klasy związków chemicznych znanych jako nitroimidazooksazyny. Jest on wskazany w leczeniu gruźlicy płuc o rozszerzonej oporności na leczenie (XDR), nietolerującej leczenia lub niewrażliwej na leczenie wielolekoopornej gruźlicy typu MDR, w skojarzeniu z bedakiliną  i linezolidem jako część schematu "BPaL".[12] Schemat ten stanowi pierwszą opcję terapeutyczną w gruźlicy wielolekoopornej i poszerzonej lekooporności stosowaną doustnie stosowanym, trwającym 6 miesięcy.

W 2002r. Stowarzyszenie TB Alliance rozpoczęło opracowywanie przedkliniczne leku Dovprela® (pretomanid) i od tego czasu badało ten produkt w 20 badaniach klinicznych w 14 krajach, jako lek samodzielny lub w połączeniu z innymi lekami przeciwgruźliczymi.

W 2019 r. firma Viatris i organizacja TB Alliance ogłosiły podjęcie globalnej współpracy w celu dostępności pretomanidu na całym świecie [13].  TB Alliance udzieliło Viatris licencji na produkcję i wprowadzenie pretomanidu w leczeniu gruźlicy wielolekoopornej (MDR), nietolerującej leczenia lub nie reagującej na leczenie.

Pretomanid jest obecnie stosowany w kilkunastu krajach na całym świecie, w tym w badaniach naukowych i programach warunkowego dostępu na Ukrainie i w Tadżykistanie. Oczekuje się, że wkrótce rozpoczną się programy w Nigerii, RPA i innych krajach. [14]

W 2020 roku Europejska Agencja Leków zatwierdziła lek Dovprela (pretomanid) [15] do stosowania jako część schematu skojarzonego w leczeniu dorosłych chorych na gruźlicę płuc o rozszerzonej oporności na leki (XDR), nietolerującą leczenia lub niereagującą na leczenie wielolekooporną gruźlicę typu MDR.

Pozytywna decyzja polskiego Ministerstwa Zdrowia wprowadzająca refundację i tym samym zwiększająca dostęp do leczenia gruźlicy, to bardzo ważna i dobra zmiana, która wpłynie na zaspokojenie potrzeb tego obszaru zdrowotnego.