Niepokojące dane

Regularne badania profilaktyczne, takie jak cytologia, USG piersi czy badania poziomu PSA, są podstawą wczesnego wykrywania nowotworów. Tymczasem w Polsce sytuacja wciąż pozostawia wiele do życzenia. Według wyników Narodowego Testu Zdrowia Polaków z 2024 roku aż 11% kobiet nigdy nie wykonało cytologii, badania kluczowego w profilaktyce raka szyjki macicy. W przypadku USG piersi sytuacja wygląda jeszcze gorzej – 35% kobiet przyznaje, że nigdy nie miało wykonywanego tego badania, a jedynie 25% zrobiło je w ciągu ostatniego roku. Statystyki są równie niepokojące wśród mężczyzn: 57% nigdy nie miało palpacyjnego badania jąder przez lekarza, a 39% nie przeprowadziło nawet samobadania. Co więcej, ponad 80% mężczyzn nie zdaje sobie sprawy, że rak jąder najczęściej dotyka osoby w wieku 15–35 lat.

Dlaczego tak się dzieje?

Z doświadczeń ekspertów wynika, że najczęściej zgłaszane powody rezygnacji z badań to brak czasu i codzienne obowiązki, które przesuwają troskę o własne zdrowie na dalszy plan. Dodatkowo, długie kolejki do specjalistów i trudności w uzyskaniu skierowań skutecznie zniechęcają pacjentów do podejmowania działań. Nie pomaga także niedostateczna edukacja zdrowotna – wielu mężczyzn nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń związanych z rakiem jąder czy prostaty.

- Wciąż zbyt często spotykamy się z sytuacją, w której pacjenci zgłaszają się na badania dopiero wtedy, gdy wystąpią objawy. Tymczasem profilaktyka to klucz do skutecznego leczenia. W ponad 90% przypadków akcji badań profilaktycznych stwierdzane są u pacjentów zmiany i patologie wymagające dalszej diagnostyki, które dotychczas nie były rozpoznawane” – mówi Piotr Leszczyński, dyrektor medyczny LongLife, firmy organizującej akcje badań profilaktycznych w miejscu pracy.

Zmiany na horyzoncie – czy jest nadzieja?

Mimo wielu trudności, widać też światełko w tunelu. Jest nim coraz wyższa chęć pracodawców w inwestowanie w zdrowie pracowników. Pakiety medyczne stały się już niemal standardem wśród benefitów, dlatego coraz częściej spotykane są akcje profilaktyczne w miejscach pracy. Jak wskazują eksperci badania cieszą się największą popularnością wśród młodszych pokoleń. 

- Z reguły ponad 50% uczestników takich badań to przedstawiciele Generacji Z, co pokazuje, że młodsze pokolenia są bardziej świadome potrzeby dbania o zdrowie. To dowód na to, że świadomość można budować od podstaw. Musimy jednak działać kompleksowo – zapewnić lepszy dostęp do badań, ale też edukować i ułatwiać podejmowanie świadomych decyzji zdrowotnych – podkreśla Piotr Leszczyński.

Statystyki są alarmujące, ale nie oznaczają, że sytuacja jest beznadziejna. Każdy miesiąc jest dobry, by zrobić pierwszy krok w kierunku zdrowia – wykonać badanie, zaplanować wizytę u specjalisty czy porozmawiać z bliskimi o profilaktyce. Jak podsumowuje Piotr Leszczyński: „Nowotwory nie czekają na lepszy moment. Dlatego my również nie możemy czekać. To wyścig, w którym stawką jest życie.”



źródło: LongLife