Jedno piwo lub kieliszek wina dziennie kurczy mózg – gigantyczna analiza ujawnia skalę zagrożenia

Opublikowane 27 czerwca 2025
Jedno piwo lub kieliszek wina dziennie kurczy mózg – gigantyczna analiza ujawnia skalę zagrożenia
Badania naukowe wielokrotnie potwierdzały, że nadmierne picie alkoholu szkodzi mózgowi. Najnowsza analiza oparta na danych z platformy UK Biobank pokazuje jednak, że nawet jedno piwo dziennie może przyspieszać proces starzenia się tego narządu. Wyniki są alarmujące – mózg może się skurczyć nawet o kilka lat, co wiąże się z pogorszeniem funkcji poznawczych i zwiększonym ryzykiem demencji.
Najnowsza analiza danych uzyskanych od ponad 36 000 uczestników brytyjskiego badania UK Biobank, opublikowana w prestiżowym „Nature Communications”, wykazała korelację pomiędzy regularnym, nawet bardzo umiarkowanym spożyciem alkoholu, a istotnym zmniejszeniem objętości mózgu.
  • Konsumpcja jednej jednostki alkoholu dziennie (np. około 500 ml piwa lub kieliszek wina) była powiązana ze skumulowanym starzeniem mózgu o pół roku

  • Dwie jednostki dziennie wiązały się ze starzeniem o kolejne 2 lata, a trzy – o 3,5 roku 

  • W przypadku czterech jednostek lub więcej proces przyspiesza dramatycznie — mózg mógł wyglądać na 10 lat starszy niż rzeczywisty wiek badanych 

Badanie oparto na skanach MRI i uwzględniono wiele zmiennych zakłócających: wiek, płeć, BMI, status społeczno-ekonomiczny czy genetyczne czynniki ryzyka

Znaczenie zmian objętości mózgu
Zmniejszenie objętości istoty szarej (odpowiedzialnej m.in. za myślenie i pamięć) oraz białej (łączącej obszary mózgu) niesie ze sobą przyspieszone pogorszenie funkcji poznawczych oraz zwiększone ryzyko demencji. Nawet osoby wcześniej abstynujące, które zaczęły pić jedno piwo dziennie, wykazywały zmianę odpowiadającą starzeniu mózgu o pół roku w ciągu zaledwie miesiąca.

Czy one piwo dziennie naprawdę szkodzi?
Autorzy badania z Uniwersytetu Pensylwanii zwracają uwagę, że mimo iż analiza ma charakter obserwacyjny i nie dowodzi jednoznacznie przyczynowo-skutkowego związku, to duża próba i precyzyjna analiza pozwalają zauważyć wyraźny trend: nawet niewielkie dzienne spożycie alkoholu przyczynia się do kurczenia mózgu.

Eksperci podkreślają, że nie wyznaczono bezpiecznego progu spożycia – nawet jedna porcja może szkodzić. W świetle nowych danych rewizji powinny ulec dotychczasowe rekomendacje dotyczące „umiarkowanego” picia.

Rekomendacje i dalsze kroki
Badacze sugerują, że kluczowe są:
  • Ograniczenie alkoholu – nawet małego, codziennego.

  • Aktywność umysłowa i styl życia – mogą spowolnić proces starzenia mózgu.

  • Dalsze badania – szczególnie o charakterze przyczynowo-skutkowym, monitorujące długoterminowe efekty spożycia i stylu życia.

Najnowsze dane wskazują, że nawet niewielkie, codzienne spożycie alkoholu – np. jedno piwo – koreluje ze zmniejszeniem objętości mózgu i przyspieszonym jego starzeniem. W świetle tych dowodów warto poważnie rozważyć obniżenie dziennego spożycia alkoholu oraz zadbać o aktywność umysłową jako skuteczną metodę ochrony zdrowia neurologicznego.