Niewydolność serca jest jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych, które dotykają coraz większą liczbę ludzi na całym świecie. Dzięki zachowaniu odpowiedniego stylu życia można zapobiegać zachorowaniu na niewydolność serca. I to m.in. z tego powodu obchodzone są Dni Świadomości Niewydolności Serca. Celem jest zwiększenie świadomości na temat niewydolności serca, jej przyczyn, objawów i sposobów leczenia. 

Niewydolność serca to choroba, w której serce nie jest w stanie pompować wystarczającej ilości krwi do organizmu. Choroba ta dotyczy przede wszystkim osób starszych, choć może wystąpić u każdej grupy wiekowej.

- Serce to narząd wewnętrzny, który składa się z mięśnia, odpowiedzialnego za ciągłe kurczenie i rozkurczanie, co umożliwia pompowanie krwi do różnych części ciała. Wady anatomiczne, a także nieregularne tętno mogą prowadzić do nieprawidłowej pracy serca. Najczęściej występującą przyczyną niewydolności serca jest choroba niedokrwienna, która może powstać w wyniku miażdżycy lub po zawale mięśnia sercowego. Nadciśnienie tętnicze jest kolejnym czynnikiem, który może powodować uszkodzenie serca. Inne choroby, takie jak cukrzyca, przewlekła obturacyjna choroba płuc, niedokrwistość, nadczynność tarczycy, otyłość, niedobory składników odżywczych np. tiaminy, L-karnityny, żelaza, selenu, wapnia lub fosforu, również mogą wpływać na funkcjonowanie serca. Niewydolność serca to poważne schorzenie, które może prowadzić do powikłań i zwiększonej śmiertelności, dlatego ważne jest, aby leczyć je jak najwcześniej- tłumaczy doktor Krzysztof Kępa, kardiochirurg American Heart of Poland.

- Przyczynami niewydolności serca u młodych ludzi mogą być m.in. choroby wrodzone serca, zakażenia wirusowe (takie jak wirusowe zapalenie mięśnia sercowego), choroby autoimmunologiczne, nadużywanie substancji toksycznych (takich jak alkohol lub narkotyki), a także nadużywanie niektórych leków – ostrzega doktor Kępa.

- Zmęczenie i osłabienie – uczucie braku sił i energii, które nie ustępuje nawet po odpoczynku. Duszność – utrudnione oddychanie, zwłaszcza podczas wysiłku lub leżenia. Obrzęki – zazwyczaj pojawiają się w okolicach kostek, stóp lub nóg, ale mogą dotyczyć także innych części ciała. Zwiększona częstotliwość akcji serca – pacjenci z niewydolnością serca często odczuwają kołatanie serca, a ich puls jest szybszy niż normalnie. Ból w klatce piersiowej – pacjenci mogą odczuwać ból, ucisk lub dyskomfort w klatce piersiowej. Zwiększona ilość moczu – w przypadku niewydolności serca, mocz może się gromadzić w organizmie, co może prowadzić do zwiększonej ilości wydalanego moczu – oznajmia doktor.

- Obrzęki w przypadku niewydolności serca są wynikiem zaburzeń w krążeniu krwi, które prowadzą do zwiększonego ciśnienia w naczyniach krwionośnych. Ten proces jest związany z ograniczeniem zdolności serca do pompowania krwi, co prowadzi do gromadzenia się płynu w płucach i naczyniach krwionośnych. W efekcie, płyn zaczyna wyciekać z naczyń krwionośnych do tkanki podskórnej, powodując obrzęki, które mogą występować w różnych częściach ciała, najczęściej jednak dotyczą kończyn dolnych, twarzy i jamy brzusznej. Obrzęki zwykle pojawiają się pod koniec dnia i mogą zniknąć po nocy w pozycji leżącej, kiedy płyn zostaje wchłonięty z powrotem do krwiobiegu – uzasadnia kardiochirurg American Heart of Poland.

- Główną metodą leczenia niewydolności serca jest terapia farmakologiczna, zmiana stylu życia i w niektórych przypadkach interwencje chirurgiczne. Farmakoterapia ma na celu zmniejszenie objawów choroby, poprawę funkcjonowania serca oraz zmniejszenie ryzyka zaostrzeń – mówi doktor.

- Należy ograniczyć spożycie soli do 2-3 g na dobę, co zapobiega zatrzymywaniu płynów w organizmie. Ważne jest również zmniejszenie spożycia płynów do 1,5-2 litrów na dzień, aby uniknąć nadmiernego obciążenia serca. Pamiętajmy o umiarkowanej aktywności fizycznej (rower, nordic walking, basen), z wykluczeniem ćwiczeń izometrycznych. Należy unikać spożywania alkoholu i palenia tytoniu oraz regularnie otrzymywać szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom. Ważne jest utrzymanie odpowiedniej wagi - otyłość zaostrza objawy niewydolności serca. Unikajmy podróżowania do miejsc gorących i wilgotnych. Nie stosujmy niektórych leków, takich jak NLPZ (ibuprofen), glikokortykosteroidy, które mogą wpłynąć negatywnie na funkcjonowanie serca – sygnalizuje.

- Niewydolność mięśnia sercowego jest to stan chorobowy, który rozwija się stopniowo i jest zwykle spowodowany chorobą wieńcową, nadciśnieniem tętniczym lub innymi czynnikami ryzyka, takimi jak palenie papierosów, otyłość i brak aktywności fizycznej. Zawał serca jest natomiast wynikiem nagłego zamknięcia tętnicy wieńcowej, która doprowadza krew do mięśnia sercowego. W wyniku tego zamknięcia mięsień sercowy może ulec uszkodzeniu lub zginąć, co prowadzi do utraty funkcji pompy serca i poważnych zaburzeń krążenia. Choć zawał serca może prowadzić do niewydolności mięśnia sercowego, to nie zawsze tak się dzieje - wyjaśnia.