Znowelizowany Kodeks Etyki Lekarskiej stanowi pierwszą nowelizację kodeksu od 20 lat.

Jakub Kosikowski Rzecznik Prasowy NIL, w rozmowie z Medicalpress, zapytany czy naniesione zmiany są w pełni satysfakcjonujące, czy to raczej wypracowany kompromis, odpowiada:

– Nasza opinia nie ma znaczenia, KEL tworzy najwyższa władza lekarska czyli Krajowy Zjazd Lekarzy. Skoro lekarze przyjęli takie rozwiązania, to znaczy, że są one dla środowiska satysfakcjonujące. KEL zawsze jest kompromisem wobec oczekiwań środowiska, bo to środowisko go tworzy.

Znaczące zmiany widoczne są szczególnie w temacie mediów społecznościowych i korzystania z nich. Wyraźnie została zaznaczona konieczność zachowania standardów natury etycznej, ale nie tylko. Istotne tutaj jest także odpowiedzialne promowanie zdrowego trybu życia czy przestrzeganie zasad rzetelnej komunikacji z odbiorcą.

Nie zapomniano i o dyskusyjnej od pewnego czasu kwestii, czyli reklamie usług medycznych – w tym obszarze nowe zapisy stawiają na przejrzystość, uczciwość i zgodność z prawem.

W KEL nie zabrakło tak ważnego tematu jak relacje lekarza z pacjentem. Tutaj podkreślono istotę umocnienia wzajemnego zaufania, a także zrozumienia potrzeb chorego.

Jak wskazuje Jakub Kosikowski Rzecznik Prasowy Naczelnej Izby Lekarskiej – Mamy poczucie, że wiele rzeczy udało się uprzystępnić, choćby kwestie kolejności przyjęć, czy uporczywej terapii.

Sztuczna inteligencja to zupełnie nowy obszar w etyce lekarskiej. Kodeks w swoim nowym brzmieniu między innymi przewiduje możliwość korzystania z algorytmów AL w pracy lekarza, jednak przy zachowaniu określonych warunków (lekarz ma obowiązek powiadomić pacjenta, że przy stawianiu diagnozy czy też w procesie terapeutycznym, zostanie wykorzystana sztuczna inteligencja. Należy uzyskać świadomą zgodę pacjenta). Lekarz może zastosować wyłącznie te algorytmy sztucznej inteligencji, które zostały dopuszczone do użytku medycznego, jak i posiadają odpowiednie certyfikaty.

– Jesteśmy na progu rewolucji i musieliśmy się przygotować na to, że pewnego dnia AI zacznie pomagać lekarzom w diagnostyce i leczeniu. – podsumowuje rzecznik NIL.

W znowelizowanym Kodeksie Etyki Lekarskiej sporo miejsca znalazło się dla telemedycyny, której znaczenie wzrosło w czasie pandemii COVID-19. W tym obszarze zostały wprowadzone zasady odnoszące się do procesu świadczenia usług medycznych na odległość. Lekarz zatem ma obowiązek przestrzegać takich samych standardów jak w przypadku wizyt osobistych, aby móc zapewnić odpowiednią jakość opieki. Przepisy precyzują kwestię przeprowadzania konsultacji telemedycznych przez lekarza, ale tylko w przypadku, gdy jest to możliwe i bezpieczne dla pacjenta. Lekarz ma obowiązek poinformować pacjenta o ograniczeniach teleporady w porównaniu z osobistym kontaktem.

Nowe pojęcia w Kodeksie  

Kodeks w nowej odsłonie zyskał także nowe pojęcia: „terapia daremna”, „aktualna wiedza medyczna” – zastąpią używane do tej pory sformułowanie: „współczesnej wiedzy medycznej”.

To nie koniec zmian, kolejne jak: „chory” zamiast „pacjent” czy „powinien” na „ma obowiązek” – mają nadać przepisom nie tylko klarowność i jednoznaczność, ale i precyzyjnie określić zobowiązania lekarza w kwestii etycznej.

Czy wprowadzone w Kodeksie zmiany wpłyną pozytywnie na kondycję systemu?  

– Co do systemu – nie ma tu zbyt wiele punktów, które mogłyby usprawnić system, tutaj najwięcej do popisu mają politycy – wskazuje Jakub Kosikowski Rzecznik Prasowy NIL.

Bez wątpienia znowelizowany KEL to bardziej dostępna, transparenta i przede wszystkim odpowiedzialna medycyna, która nie boi się iść z postępem czasu, stawiając na nowe technologie. Jednak jak zawsze w takich procesach, należy uzbroić się w cierpliwość, bo wdrażanie nowych zasad jest długotrwałe i wiąże się z adaptacją.