Wirus RS jest wszechobecnym i bardzo powszechnym wirusem, z którym wszyscy mogą mieć kontakt – zarówno dorośli, jak i dzieci. Przenosi się droga kropelkową – poprzez kichanie, kaszel lub dotykanie powierzchni, na których może on przetrwać nawet do 6 godzin. Niekiedy infekcja wywołana wirusem RS może być bardzo łagodna, dlatego osoba chora, zwłaszcza dorosła, nie podejrzewa, że jej przyczyną jest wirus RS.

Prawie 100% dzieci będzie miało kontakt z tym wirusem przynajmniej raz do ukończenia 2. roku życia. Jest odpowiedzialny za ok. 70% infekcji u dzieci do 2. roku życia. RSV jest bardzo niebezpieczny dla dzieci urodzonych przedwcześnie, dzieci z wrodzonymi wadami serca i dzieci z przewlekłą chorobą płuc.

W 2017 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oszacowała, ze RSV powoduje około 33 miliony poważnych infekcji dróg oddechowych rocznie i jest przyczyną ponad 3 milionów hospitalizacji i prawie 60 000 zgonów każdego roku na całym świecie. Połowa tych hospitalizacji i zgonów dotyczy dzieci poniżej 6. miesiąca życia. Wirus RS jest drugą przyczyną zgonów wśród dzieci do 1. roku życia, pierwszą przyczyną jest zgonów jest malaria.

Na całym świecie infekcje wywoływane wirusem RS są odnotowywane głównie z miesiącach jesienno-zimowych. W Polsce sezon zakażeń trwa od października do kwietnia. Jednak w związku z pandemią koronawirusa od dwóch lat sezonowość wirusa RS została zaburzona i coraz częściej zakażenia występują już w miesiącach letnich – nawet w połowie sierpnia. Naukowcy z Australii wykazali, że zmieniła się sezonowość wirusa RS i teraz występuje on już w miesiącach letnich.

Zakażenie wirusem RS może znacznie obniżyć odporność i zwiększyć ryzyko zachorowania na COVID-19 i grypę u dzieci i dorosłych. Co więcej – te infekcje mogą występować w tym samym czasie , a zakażenie RS może pogorszyć przebieg zachorowania na COVID. Dlatego ważne jest ustalenie przyczyny infekcji a najlepszym sposobem jest wykonanie testu.

Jedyną formą zabezpieczenia przed wirusem RS jest immunizacja bierna, czyli podanie gotowych przeciwciał, które zwalczają wirusa, gdy dojdzie do kontaktu z nim. Immunizacja to nie szczepienie, bo nie mobilizuje organizmu do wytwarzania własnych przeciwciał. To broń na wirusy i bakterie szczególnie ważna dla dzieci, u których układ odpornościowy nie jest w pełni dojrzały.

PRAWDA: Dzieci urodzone przedwcześnie są ochronione przed wirusem RS

W Polsce immunoprofilaktyka bierna zabezpieczająca przed wirusem RS jest dostępna w ramach bezpłatnego programu lekowego. Mogą z niej skorzystać dzieci, które są najbardziej narażone na zakażenie i u których konsekwencje przebycia infekcji RSV są najcięższe. Są to:

• wcześniaki urodzone przed lub w 28. tygodniu ciąży, które nie ukończyły pierwszego roku życia w momencie podania 1. dawki leku;
• wcześniaki z dysplazją oskrzelowo-płucną, które nie ukończyły pierwszego roku życia
  w momencie podania 1. dawki leku;
• wcześniaki urodzone pomiędzy 29. a 32. tygodniem ciąży, które nie ukończyły 6. miesiąca życia w momencie podania 1. dawki leku.

MIT: Jedna dawka immunoprofilaktyki zabezpieczy dziecko na cały sezon zakażeń RSV

Immunoprofilaktyka to nie szczepienie, a więc po jej podaniu organizm nie wytwarza własnych przeciwciał, a ich czas działania i niszczenia wirusa jest ograniczony. Podane gotowe przeciwciała są obecne w organizmie dziecka przez ok 20-25 dni. Podanie jednej dawki leku nie zabezpieczy dziecka na cały sezon zwiększonej zachorowalności, a jedynie na 1 miesiąc. Dlatego konieczne jest podawanie większej liczby dawek profilaktyki w miesięcznych odstępach. Najlepiej, aby było to 5 dawek leku. Tylko wtedy można zapewnić ochronę przez cały sezon zachorowalności.

Nie ma żadnych ograniczeń dotyczących jednoczesnej profilaktyki zakażeń RSV ze szczepieniami przeciwko chorobom zakaźnym, które są zapisane w Programie Szczepień Ochronnych. Immunizacja to nie szczepienie, dlatego może być podana nawet tego samego dnia, podczas jednej wizyty w poradni. Nie musi być zachowany odstęp czasowy między podaniem immunoprofilaktyki a szczepionką. Podanie szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) i ospie wietrznej nie musi być odraczane u niemowląt otrzymujących profilaktykę RSV. Profilaktyka RSV nie koliduje także ze szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi (DTaP), Hib, grypie, skoniugowanej szczepionce przeciwko pneumokokom (PCV) lub inaktywowanej szczepionce przeciw wirusowi polio.

PRAWDA: Mogę zabezpieczyć dziecko przed wirusem RS kupując immunoprofilaktykę z własnych środków

Ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji wywoływanych przez wirusa RS dotyczy nie tylko wcześniaków, ale również dzieci z wrodzonymi wadami serca, dzieci z zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi, z zaburzeniami odporności, dzieci z zespołem Downa, czy dzieci z mukowiscydozą. W tej chwili w Polsce nie wszystkie dzieci z grup ryzyka objęte są bezpłatną immunoprofilaktyką. Rodzice dzieci, które nie kwalifikują się do programu lekowego mogą podać zabezpieczenie prywatnie, kupując lek z własnych środków. Należy zgłosić się do lekarza neonatologa lub pediatry, który wyjaśni w jaki sposób to zrobić.