Ortopedia, podobnie jak wiele innych dziedzin współczesnej medycyny, nie może się obejść bez zaawansowanej diagnostyki obrazowej, która umożliwia bezinwazyjne spojrzenie w głąb naszego ciała. W ortopedii odgrywa ona szczególnie istotną rolę i to na każdym etapie leczenia. Badania diagnostyczne pomagają w wyborze metody leczenia – bez precyzyjnego określenia np. miejsca urazu, nie jesteśmy w stanie dobrać odpowiedniej terapii, dzięki której pacjent wróci do zdrowia. Co więcej, badania obrazowe pacjentów ze schorzeniami ortopedycznymi są wręcz niezbędne przy planowaniu i przeprowadzaniu zabiegów czy operacji - mówi dr Marcin Paśnik.

 

Diagnostyka obrazowa w ortopedii wskazana jest zawsze wtedy, gdy diagnozowane są choroby układu kostno-stawowego: przewlekłe, jak zmiany zapalne w przebiegu chorób metabolicznych i reumatycznych czy ostre, wynikające z urazów kości, więzadeł czy mięśni. Na diagnostykę obrazową zostaniemy skierowani również wtedy, gdy np. chcemy skontrolować postęp leczenia bądź efekty wykonanej operacji – wyjaśnia ekspert. Do każdego pacjenta zgłaszającego się z problemem należy podejść indywidualnie i zastosować odpowiednie metody diagnostyki. Bardzo ważne są urządzenia, którymi wykonuje się badania. Przykładem jest nowoczesny aparat TELOS, umożliwiający ocenę funkcji   więzadeł po urazie bądź operacji. Wysokospecjalistyczne pracownie rentgenowskie mogą wykonać również badania całych kończyn i kręgosłupa konieczne w pełnej diagnostyce ortopedycznej czy też badania RTG w niestandardowych projekcjach, jak np. w projekcji Merchanta – stosowanej w diagnostyce wrodzonych deformacji stawu kolanowego – wyjaśnia dr Paśnik.

 

Urządzenia, którymi wykonuje się specjalistyczne badania, wykorzystują niemalże kosmiczną technologię. A im bardziej zaawansowana technologia czy oprogramowanie, tym jakość badań jest dużo wyższa, przy krótszym czasie ich wykonywania. Nowoczesny aparat rentgenowski klasy premium, nie tylko emituje mniejszą od standardowej dawkę promieniowania, ale zapewnia najwyższą precyzję uzyskiwanych obrazów – przekonuje ekspert. Ważny jest też komfort pacjenta: aparat RTG dostosowuje się do możliwości ruchowych pacjenta, a nie odwrotnie, jak w klasycznych pracowniach. Podobnie jest z nowoczesnym rezonansem magnetycznym, który działa w oparciu o inteligentny system, automatyzujący planowanie i wykonywanie badań. Pojawiają się również inteligentne systemy wspomagające lekarzy w wykrywaniu różnego rodzaju patologii, np. złamań. Znajdujący się w warszawskiej klinice nowoczesny rezonans, to nowa jakość badań obrazowych dla pacjentów, a także efektywniejsza praca lekarzy. Przede wszystkim czas wykonania badania jest krótszy, a jego przebieg - spokojniejszy. Dzięki wykorzystaniu algorytmów sztucznej inteligencji uzyskiwane obrazy są dużo bardziej klarowne, pozbawione szumu, co do tej pory było możliwe do uzyskania (i to tylko częściowo) poprzez znaczne wydłużenie czasu badania.  Nowa jakość obrazu minimalizuje ryzyko błędu interpretacji wykonanego badania. To daje gwarancję, że wszelkie zmiany chorobowe, nawet te niewielkie i trudne do zauważenia, zostaną wychwycone i poddane ocenie lekarskiej. Dodatkowo najnowsza technologia umożliwia również redukcję hałasu, który powstaje w trakcie badania rezonansem magnetycznym, co może powodować  dodatkowy stres u pacjentów – przekonuje ekspert.

Oceną badań diagnostycznych zajmują się głównie lekarze radiolodzy, których umiejętności interpretacji obrazów są kluczowe. Nieprecyzyjne odczytanie obrazów diagnostycznych bądź przeoczenie niewielkich patologii może skutkować mało efektywnym leczeniem, a w przyszłości - poważnymi dla zdrowia konsekwencjami. Rola radiologa jest znacznie szersza niż suchy opis uzyskanego obrazu – otrzymane wyniki potrafi „wytłumaczyć” i opisać, mimo iż bardzo często są one mało czytelne, również dla pozostałych specjalistów medycznych. Jego doskonała znajomość anatomii w połączeniu z wiedzą o chorobie czy schorzeniu są dla ortopedy wskazówkami do zastosowania właściwego leczenia. Szczególną cechą wśród radiologów jest umiejętność łączenia danych medycznych z różnych dziedzin i korelowanie ich z badaniem diagnostycznym, dzięki czemu odrzucają lub proponują konkretną diagnozę. Dobry radiolog zawsze działa w zespole, gdyż bez współdziałania i wzajemnego zrozumienia - nie jest możliwe zaproponowanie optymalnego leczenia – wyjaśnia dr Paśnik.

Dr n. med. Marcin Paśnik  – Specjalista radiologii i diagnostyki obrazowej, Kierownik Centrum Diagnostyki Obrazowej Carolina Medical Center w Warszawie. Specjalizuje się w diagnostyce schorzeń narządu ruchu z wykorzystaniem wszystkich głównych technik obrazowych – USG, RTG, RM i TK. Wykładowca i kierownik naukowy kursów szkolących ortopedów z diagnostyki obrazowej. Autor strony internetowej poświęconej radiologii mięśniowo – szkieletowej: www.radiologicznie.pl.