Drogowskaz do prawidłowego prowadzenia pacjenta z astmą
Opublikowane 05 marca 2025
W Polsce niedorozpoznanie astmy oskrzelowej sięga około 70 proc., przy czym nawet połowa pacjentów z rozpoznaniem jest leczona niezgodnie z najnowszymi wytycznymi.[1] Dzięki konsolidacji sił i współpracy ekspertów-lekarzy z czterech towarzystw medycznych, zaktualizowane zostały Standardy rozpoznawania i leczenia astmy, czyli zasady pokazujące, kiedy podejrzewać astmę, jak ją diagnozować i wykluczać, a co najważniejsze jak leczyć. Celem dokumentu jest zoptymalizowanie opieki nad chorymi z astmą oskrzelową przez lekarzy wszystkich specjalności, w szczególności lekarzy rodzinnych. Inicjatorem prac nad Standardami jest Koalicja na rzecz Leczenia Astmy.
Astma oskrzelowa jest jedną z najczęściej występujących, przewlekłych chorób układu oddechowego. Jak podają statystyki ponad 4 mln Polaków ma jej objawy, a jedynie 2,2 mln z nich jest zdiagnozowana i leczona, często w nieprawidłowy sposób. W odpowiedzi na te coraz bardziej palące wyzwania eksperci, lekarze praktycy z czterech polskich towarzystw lekarskich - Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, Polskiego Towarzystwa Pneumonologii Dziecięcej oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, przy wykorzystaniu metodyki GRADE, skorygowali, uaktualnili oraz unowocześnili Standardy rozpoznawania i leczenia astmy u dzieci i dorosłych. STAN4T są krótkim i precyzyjnym opisem zasad rozpoznawania oraz leczenia astmy przeznaczonym dla lekarzy wszystkich specjalności, w szczególności lekarzy rodzinnych. Mogą także być stosowane w procedurach opieki koordynowanej.
- Jako Koalicja na rzecz Leczenia Astmy oraz Polskie Towarzystwo Alergologiczne dokładamy starań mających na celu wyposażanie lekarzy w najnowocześniejszą wiedzę podawaną w możliwie zwięzły i przystępny sposób. Mamy nadzieję, że unowocześnione Standardy będą realnym wsparciem dla środowiska medycznego – dodaje prof. Kulus.
Standardy rozpoznawania i leczenia astmy obejmują trzy grupy wiekowe pacjentów: <6 roku życia, 6-11 lat oraz 11+ w zakresie aspektów związanych z czynnikami ryzyka, rozpoznaniem, wykluczeniem astmy, diagnostyką różnicową, chorobami współistniejącymi, badaniami m.in. spirometrycznymi, rozpoczęciem i prowadzeniem leczenia, postępowaniem w sytuacji zaostrzenia astmy, podejrzeniem astmy ciężkiej, immunoterapią i farmakoterapią. W dokumencie ujęte zostały również kwestie dotyczące wpływu zanieczyszczenia środowiska na przebieg astmy, a także szczepień i COVID-19.
Jednym z celów naszego Towarzystwa jest dążenie do odwrócenia piramidy świadczeń w zakresie leczenia astmy, dlatego tak dużą atencją obdarzamy wszystkie wytyczne, w tym zaktualizowane przez cztery towarzystwa medyczne Standardy rozpoznawania i leczenia astmy. Upatrujemy w nich szansę na usprawnienie i przede wszystkim ułatwienie pracy lekarzy różnych specjalizacji, z głównym naciskiem na lekarzy Podstawowej Opieki Zdrowotnej – mówi prof. Radosław Gawlik, prezydent Polskiego Towarzystwa Alergologicznego - Kompleksowość tych materiałów daje szansę na zwiększenie wskaźnika rozpoznawalności astmy, a przez to umożliwienie większej liczbie chorych optymalnego leczenia – uzupełnia prof. Gawlik.
Standardy dostępne są na stronach Polskiego Towarzystwa Alergologicznego oraz Koalicji na rzecz Leczenia Astmy, jak również w najnowszym wydaniu Alergologii Polskiej.
[1] Astma oskrzelowa – nowy model zarządzania chorobą nakierowany na wzrost wartości zdrowotnej, 2021
źródło: Koalicja na rzecz Leczenia Astmy