– W Polsce świadomość profilaktyki jest wciąż niska. Panuje przekonanie zarówno wśród młodych, jak i starszych kobiet, że rak piersi ich nie dotyczy. Niewykonywanie samobadania oraz badań screeningowych może wynikać ze strachu przed wykryciem choroby. Warto jednak pamiętać, że badamy się, aby potwierdzić swój dobry stan zdrowia i poznać swoje ciało – mówi Anna Kupiecka, prezeska fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej.

Szacuje się, że rak piersi stanowi ok. 23,8% wszystkich zachorowań na nowotwory w Polsce i jest przyczyną ok. 15,3% zgonów[3]. Wczesne wykrycie znacząco zwiększa szanse na jego całkowite wyleczenie. 

Samobadanie powinno być wykonywane co miesiąc, między 6. a 9. dniem cyklu, najlepiej 3-5 dni po zakończeniu miesiączki. W przypadku kobiet w okresie menopauzalnym – tego samego dnia każdego miesiąca. Prawidłowe przeprowadzenie samobadania uwzględnia trzy etapy: obserwację, badanie palpacyjne w pozycji stojącej oraz badanie palpacyjne w pozycji leżącej.

– Samobadanie rozpocznij od obserwacji. Stojąc przed lustrem, oceń kształt piersi i wygląd skóry. Bądź czujna na nietypowe asymetrie, wszelkie zgrubienia, wklęśnięcia, czy zaczerwienienia. Obserwację wykonuj w dwóch pozycjach – najpierw z rękami na biodrach, następnie z uniesionymi nad głową – tłumaczy Magdalena Kardynał, prezeska fundacji OmeaLife.

Badanie palpacyjne na stojąco można wykonać pod prysznicem lub przed lustrem. Połóż lewą rękę z tyłu głowy, a dłoń umieść na karku. Dla ułatwienia podziel pierś na 4 obszary i dokładnie zbadaj każdy z nich. Trzema środkowymi palcami prawej ręki zacznij od uciskania otoczki brodawki lewej piersi. Następnie od brodawki na zewnątrz piersi wykonuj okrężne ruchy na całej powierzchni piersi. Zbadaj także dół pachowy i węzły chłonne. W analogiczny sposób zbadaj prawą pierś.

– W przypadku badania palpacyjnego w pozycji leżącej – połóż się, podkładając pod prawy bark ręcznik zwinięty w rulon i umieść lewą rękę za głową. Trzema środkowymi palcami prawej ręki zacznij od uciskania otoczki brodawki lewej piersi. Następnie od brodawki na zewnątrz piersi wykonuj okrężne ruchy na całej powierzchni piersi. Zbadaj także dół pachowy i węzły chłonne. W analogiczny sposób zbadaj prawą pierś – opisuje Elżbieta Kozik, prezeska zarządu stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny.

Jeśli coś Cię zaniepokoi, niezwłocznie zgłoś się do chirurga onkologicznego (konieczne skierowanie), onkologa, ginekologa lub lekarza pierwszego kontaktu.

W ramach kampanii „Wylecz Raka Piersi HER2+” ruszyła akcja „Przymierz się do samobadania”, której partnerem jest marka odzieżowa H&M. Przez cały październik w przymierzalniach damskich i dziecięcych we wszystkich sklepach stacjonarnych w Polsce, na lustrach widoczne są naklejki z kodem QR, który po zeskanowaniu przenosi na stronę www kampanii. Dostępne są tam materiały edukacyjne dotyczące samobadania piersi zarówno w formie opisu, jak i video.

– Jako marka H&M często angażujemy się w ważne społecznie tematy, dzięki temu jesteśmy jeszcze bliżej naszych klientów i klientek na całym świecie. Bardzo cieszymy się, że możemy udostępnić nasze damskie i dziecięce przymierzalnie we wszystkich sklepach stacjonarnych H&M w Polsce. Dzięki temu informacje na temat tak ważnej kampanii dotrą do wielu kobiet w różnym wieku. Dodatkowo zdecydowaliśmy się na promowanie przekazu związanego z samobadaniem piersi wśród użytkowniczek naszego programu lojalnościowego Hello H&M Member. W ten sposób możemy zwiększyć zasięg, potencjalnie docierając do milionów naszych klientek. Zgodnie z hasłem kampanii Przymierz się do samobadania, warto znaleźć czas nie tylko na wybór nowej garderoby, ale przede wszystkim na troskę o siebie – podkreśla Daria Kaczmarek z Działu Komunikacji H&M Polska.

Poza regularnym samobadaniem, istotne jest cykliczne wykonywanie profilaktycznych badań diagnostycznych, takich jak USG i mammografia. Kobiety między 20. a 40. rokiem życia powinny wykonywać USG piersi raz na 2 lata, a panie powyżej 40. roku życia – raz na rok. Badanie zalecane jest u młodych kobiet, których piersi zbudowane są głównie z tkanki o charakterze gruczołowym, u kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także jako uzupełnienie mammografii, jeśli lekarz tak zdecyduje. Mammografia natomiast rekomendowana jest u pań powyżej 40. roku życia, których piersi mają więcej tkanki tłuszczowej. Pomiędzy 40. a 49. rokiem życia powinna być wykonywana raz na rok lub 2 lata, w zależności od decyzji i zaleceń lekarza. Aktualnie kobiety w wieku 50-69 lat objęte są bezpłatnym programem profilaktycznym, w ramach którego mogą raz na 2 lata wykonać badanie mammograficzne bezpłatnie i bez skierowania. Program został rozszerzony i już od listopada br. korzystać z niego będą mogły kobiety w wieku od 45. do 74. roku życia

– Z każdym miesiącem wykonywanie samobadania staje się coraz łatwiejsze, bo lepiej poznajemy swoje ciało. Najtrudniej jest zacząć, ale kiedy – jak nie w październiku – miesiącu, w którym najwięcej mówi się, jakie to ważne? Kolejnym krokiem, w zależności od wieku i zaleceń, jest zapisanie się na USG lub mammografię i pójście na wizytę. Prawda, że proste? – podsumowuje Krystyna Wechmann, prezes Federacji Stowarzyszeń Amazonki.