Zdrowie zaczyna się od profilaktyki – przypomina o tym Europejski Tydzień Szczepień
Opublikowane 25 kwietnia 2025
Rozpoczął się Europejski Tydzień Szczepień – coroczna kampania organizowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), której celem jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wartości szczepień ochronnych na każdym etapie życia. To doskonały moment, by zadać sobie fundamentalne pytanie: czy moje szczepienia – i szczepienia moich bliskich – są aktualne?
Ostatni tydzień kwietnia to ważna data w świecie profilaktyki chorób. Jest to okazja do szczepienia się, ale też do obalenia wielu mitów na temat szczepionek.
Szczepienia to jedyna forma walki z chorobami zakaźnymi
Pierwsze udane szczepienie zostało zaaplikowane 14 maja 1796 roku. Doktor Edward Jenner podał swojemu małego pacjentowi wirusa ospy krowiej. Zauważył wcześniej, że osoby, które pracują przy bydle, nie chorują na ospę. Dzięki temu odkryciu udało się praktycznie wyeliminować ospę czarną, która dziesiątkowała populację. Już w XIX wieku metoda zyskała popularność na całym świecie i zaczęły powstawać nowe szczepionki na inne choroby. Dzięki szczepionkom udało się pozbyć też ciężkich chorób, jakimi są polio, wścieklizna, tyfus i wiele innych.
Dzisiaj najczęściej szczepi się dzieci, w ten sposób chroniąc je przed popularnymi chorobami: różyczką, odrą, ospą, tężcem i wieloma innymi. Dorośli zazwyczaj szczepią się przed grypą albo nowym wirusem. Chociaż jest to najlepsza metoda profilaktyki, to popularność szczepionek jest coraz mniejsza.
Ruch anty-szczepionkowy
Ruch antyszczepionkowy został zapoczątkowany w 1998 roku przez jednego lekarza - Andrew Wakefielda. Ten były już dzisiaj lekarz opublikował artykuł, w którym przedstawiał sfabrykowane dowody łączące szczepienia dzieci i powstawania autyzmu. Kilka lat później grupa dziennikarzy śledczych przeprowadziła dochodzenie, które udowodniło, że artykuł jest sfabrykowany. Lekarzowi zapłaciła rodzina, która starała się o odszkodowanie od firmy farmaceutycznej. Za to zlecenie miał dostać kilkaset tysięcy funtów. Lata później przeprowadzono badania na ponad milionie dzieci, które nie wykazały żadnego związku pomiędzy szczepieniami a autyzmem. Pismo, w którym był opublikowany artykuł, cofnęło publikację, a lekarz stracił prawa do wykonywania zawodu.
Niestety to wystarczyło, żeby powstał potężny ruch antyszczepionkowy, który do dzisiaj nie przyjmuje medycznych argumentów. Przez to co roku umierają miliony dzieci, a do populacji powraca wiele wymarłych już chorób, jak np. odra.
Dlatego w Tydzień Szczepień warto edukować ludzi na temat szczepionek i zachęcać niezdecydowanych, ponieważ tylko w ten sposób pozbędziemy się wielu chorób zakaźnych.
Szczepienia to jedyna forma walki z chorobami zakaźnymi
Pierwsze udane szczepienie zostało zaaplikowane 14 maja 1796 roku. Doktor Edward Jenner podał swojemu małego pacjentowi wirusa ospy krowiej. Zauważył wcześniej, że osoby, które pracują przy bydle, nie chorują na ospę. Dzięki temu odkryciu udało się praktycznie wyeliminować ospę czarną, która dziesiątkowała populację. Już w XIX wieku metoda zyskała popularność na całym świecie i zaczęły powstawać nowe szczepionki na inne choroby. Dzięki szczepionkom udało się pozbyć też ciężkich chorób, jakimi są polio, wścieklizna, tyfus i wiele innych.
Dzisiaj najczęściej szczepi się dzieci, w ten sposób chroniąc je przed popularnymi chorobami: różyczką, odrą, ospą, tężcem i wieloma innymi. Dorośli zazwyczaj szczepią się przed grypą albo nowym wirusem. Chociaż jest to najlepsza metoda profilaktyki, to popularność szczepionek jest coraz mniejsza.
Ruch anty-szczepionkowy
Ruch antyszczepionkowy został zapoczątkowany w 1998 roku przez jednego lekarza - Andrew Wakefielda. Ten były już dzisiaj lekarz opublikował artykuł, w którym przedstawiał sfabrykowane dowody łączące szczepienia dzieci i powstawania autyzmu. Kilka lat później grupa dziennikarzy śledczych przeprowadziła dochodzenie, które udowodniło, że artykuł jest sfabrykowany. Lekarzowi zapłaciła rodzina, która starała się o odszkodowanie od firmy farmaceutycznej. Za to zlecenie miał dostać kilkaset tysięcy funtów. Lata później przeprowadzono badania na ponad milionie dzieci, które nie wykazały żadnego związku pomiędzy szczepieniami a autyzmem. Pismo, w którym był opublikowany artykuł, cofnęło publikację, a lekarz stracił prawa do wykonywania zawodu.
Niestety to wystarczyło, żeby powstał potężny ruch antyszczepionkowy, który do dzisiaj nie przyjmuje medycznych argumentów. Przez to co roku umierają miliony dzieci, a do populacji powraca wiele wymarłych już chorób, jak np. odra.
Dlatego w Tydzień Szczepień warto edukować ludzi na temat szczepionek i zachęcać niezdecydowanych, ponieważ tylko w ten sposób pozbędziemy się wielu chorób zakaźnych.
Dlaczego szczepienia są tak ważne?
Szczepienia to jedna z największych zdobyczy współczesnej medycyny. Dzięki nim możliwe jest nie tylko zapobieganie groźnym chorobom zakaźnym, ale też ich całkowite eliminowanie – jak miało to miejsce w przypadku ospy prawdziwej.
Korzyści ze szczepień są nie do przecenienia:
Dla dzieci: Szczepienia chronią najmłodszych przed chorobami, które mogą prowadzić do powikłań neurologicznych, niepełnosprawności, a nawet śmierci. Wspierają bezpieczny rozwój i dorastanie.
Dla dorosłych: Chronią przed ciężkim przebiegiem infekcji, umożliwiają aktywność zawodową i społeczną bez lęku o zdrowie. Szczepienia przypominające są niezbędne, by utrzymać odporność na wiele chorób, jak tężec czy krztusiec.
Dla seniorów: W starszym wieku układ odpornościowy słabnie. Szczepienia przeciw grypie, pneumokokom, półpaścowi czy COVID-19 znacząco redukują ryzyko hospitalizacji i powikłań.
Co mówią dane?
Według danych WHO i ECDC, szczepienia zapobiegają od 2 do 3 milionów zgonów rocznie na świecie. Tam, gdzie ich zasięg spada, choroby wracają – nawet te, które były już uznawane za „kontrolowane”, jak odra.
Jak działają szczepionki?
Szczepionki zawierają inaktywowane lub osłabione fragmenty drobnoustrojów lub ich białka, które stymulują układ odpornościowy do wytworzenia pamięci immunologicznej – bez konieczności przechodzenia ciężkiej choroby.
Dzięki temu organizm „uczy się” reagować i zwalczać infekcje, zanim zdążą się rozwinąć. To profilaktyka pierwotna w najczystszej formie – działanie zanim wystąpi problem.
Europejski Tydzień Szczepień to nie tylko edukacja, ale i odpowiedzialność
Tematem przewodnim kampanii w 2024 roku jest potrzeba indywidualnego zaangażowania w aktualizację własnego kalendarza szczepień. To dobry moment, aby:
-
sprawdzić książeczkę szczepień,
-
porozmawiać z lekarzem rodzinnym,
-
przypomnieć sobie o szczepieniach zalecanych, nie tylko obowiązkowych.
Źródło: https://szczepienia.pzh.gov.pl/
Autor:
Redakcja MedicalPress