Uniwersalna szczepionka mRNA przeciw nowotworom: przełom z Uniwersytetu Florydy
Opublikowane 24 lipca 2025
Naukowcy z University of Florida opublikowali wyniki badań w „Nature Biomedical Engineering”, w których przedstawiono eksperymentalną szczepionkę mRNA zaprojektowaną do walki z różnymi nowotworami. W przeciwieństwie do tradycyjnych szczepionek onkologicznych, wymagających identyfikacji specyficznych antygenów, nowa formuła działa w sposób nieswoisty – imituje infekcję wirusową, co aktywuje układ odpornościowy w szerokim zakresie.
Badania na myszach wykazały imponującą skuteczność – zaobserwowano regresję guzów w modelach czerniaka oraz nowotworów skóry, kości i mózgu. W wielu przypadkach guzy zanikały całkowicie. Jeszcze silniejsze efekty uzyskano połączając szczepionkę z inhibitorami punktów kontrolnych, takimi jak przeciwciała anty‑PD‑1. Autorem tej strategii jest „one‑two punch” – pierwsze uderzenie stanowi nieswoiste pobudzenie odporności, a drugie to ukierunkowane odblokowanie mechanizmów immunosupresji.
Zaskakujący mechanizm działania polega na zwiększeniu ekspresji białka PD‑L1 przez komórki nowotworowe w odpowiedzi na obecność syntetycznego RNA. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to paradoksalne, w rzeczywistości czyni komórki bardziej „widocznymi” dla układu odpornościowego, zwłaszcza przy jednoczesnym zastosowaniu inhibitorów punktów kontrolnych .
Jak zauważyli sami autorzy: „W artykule opisano bardzo nieoczekiwane i ekscytujące spostrzeżenie: że nawet szczepionka nieskierowana przeciwko konkretnemu nowotworowi ani wirusowi – o ile jest to szczepionka mRNA – może wywołać efekt specyficzny dla guza.”.
Strategia ta pozwala ominąć konieczność wcześniejszej identyfikacji mutacji guza. Szczepionka może być produkowana seryjnie jako gotowy preparat „off‑the‑shelf” dostępny dla szerokiej grupy pacjentów bez względu na typ nowotworu. Wzbudzona odpowiedź odpornościowa uaktywniała uśpione limfocyty T, które zaczynały mnożyć się i niszczyć komórki nowotworowe. To „budzenie” układu odpornościowego stanowi nową strategię w leczeniu nowotworów opornych na tradycyjne immunoterapie.
Kierujący zespołem badawczym dr Elias Sayour podkreślił, że pozwoliło to „przywrócić odpowiedź obronną na nowotwory wcześniej odporne na immunoterapię”. Wyniki są obiecujące. Często towarzyszą im całkowite regresje guzów w modelach czerniaka i innych nowotworów. Teraz badacze skupiają się na optymalizacji formuły i przygotowaniach do badań klinicznych na ludziach.
Publikacja w prestiżowym „Nature Biomedical Engineering” i wsparcie instytucji, takich jak NIH, zwiększają szanse na szybkie przejście do I fazy klinicznej.
Najnowsze badania z Uniwersytetu Florydy prezentują nowy kierunek w immunoterapii onkologicznej. Uniwersalna szczepionka mRNA, działająca nieswoiście i dostępna „off‑the‑shelf”, może stać się przełomem w leczeniu różnych nowotworów, szczególnie tych odpornych na dotychczasowe metody. Kolejne kroki to optymalizacja terapii i rozpoczęcie badań klinicznych, które mogą przybliżyć nas do pierwszej uniwersalnej szczepionki przeciwnowotworowej.
Źródło: Nature Biomedical Engineering, University of Florida News
Zaskakujący mechanizm działania polega na zwiększeniu ekspresji białka PD‑L1 przez komórki nowotworowe w odpowiedzi na obecność syntetycznego RNA. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to paradoksalne, w rzeczywistości czyni komórki bardziej „widocznymi” dla układu odpornościowego, zwłaszcza przy jednoczesnym zastosowaniu inhibitorów punktów kontrolnych .
Jak zauważyli sami autorzy: „W artykule opisano bardzo nieoczekiwane i ekscytujące spostrzeżenie: że nawet szczepionka nieskierowana przeciwko konkretnemu nowotworowi ani wirusowi – o ile jest to szczepionka mRNA – może wywołać efekt specyficzny dla guza.”.
Strategia ta pozwala ominąć konieczność wcześniejszej identyfikacji mutacji guza. Szczepionka może być produkowana seryjnie jako gotowy preparat „off‑the‑shelf” dostępny dla szerokiej grupy pacjentów bez względu na typ nowotworu. Wzbudzona odpowiedź odpornościowa uaktywniała uśpione limfocyty T, które zaczynały mnożyć się i niszczyć komórki nowotworowe. To „budzenie” układu odpornościowego stanowi nową strategię w leczeniu nowotworów opornych na tradycyjne immunoterapie.
Kierujący zespołem badawczym dr Elias Sayour podkreślił, że pozwoliło to „przywrócić odpowiedź obronną na nowotwory wcześniej odporne na immunoterapię”. Wyniki są obiecujące. Często towarzyszą im całkowite regresje guzów w modelach czerniaka i innych nowotworów. Teraz badacze skupiają się na optymalizacji formuły i przygotowaniach do badań klinicznych na ludziach.
Publikacja w prestiżowym „Nature Biomedical Engineering” i wsparcie instytucji, takich jak NIH, zwiększają szanse na szybkie przejście do I fazy klinicznej.
Najnowsze badania z Uniwersytetu Florydy prezentują nowy kierunek w immunoterapii onkologicznej. Uniwersalna szczepionka mRNA, działająca nieswoiście i dostępna „off‑the‑shelf”, może stać się przełomem w leczeniu różnych nowotworów, szczególnie tych odpornych na dotychczasowe metody. Kolejne kroki to optymalizacja terapii i rozpoczęcie badań klinicznych, które mogą przybliżyć nas do pierwszej uniwersalnej szczepionki przeciwnowotworowej.
Źródło: Nature Biomedical Engineering, University of Florida News
Autor:
Redakcja MedicalPress
Powiązane hasła:
#Onkologia
#Szczepionka-mRNA
#Immunoterapia
#Uniwersalna-Terapia
#Badania-Kliniczne