Tylko 13 % zaszczepionych przeciw HPV – co piąty program Narodowej Strategii Onkologicznej zawodzi?
Opublikowane 10 lipca 2025
Szczepienia przeciw HPV były kluczowym elementem Narodowej Strategii Onkologicznej 2020–2030, a wiceminister zdrowia Marek Kos właśnie poinformował sejmową Komisję Zdrowia o pierwszych wynikach za 2024 rok. Co pokazuje raport MEN i MZ? Wiele działań formalnie wykonano, ale efekty są dalekie od założeń – tylko nieco ponad 13 % dzieci w wieku 9–14 lat przyjęło szczepionkę przeciw HPV. Analizujemy, dlaczego wyniki rozczarowują i co dalej.
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło sprawozdanie z realizacji Narodowej Strategii Onkologicznej za rok 2024, wskazując na 51 zrealizowanych zadań oraz niemal 459 mln zł wydatkowanych z tegorocznego budżetu wynoszącego 500 mln zł. Wiceminister Marek Kos podkreślił, że zaangażowano zasoby w edukację zdrowotną, rozszerzenie szczepień, rozwój refundowanych terapii, wprowadzenie cyfrowych ścieżek pacjenta i doposażenie ośrodków onkologicznych.
Jednym z kluczowych priorytetów jest powszechny program szczepień przeciw HPV. Od września 2024 r. szczepienia są bezpłatnie dostępne dla uczniów w wieku 9–14 lat, również w szkołach, gdzie do marca 2025 zaszczepiono ponad 73 tys. dzieci. Łącznie podano prawie 318 tys. dawek – 186 tys. dziewczynek i 132 tys. chłopców .
Jednak wynik wyszczepialności to jedynie 13–14 % objętej popoulacji, podczas gdy cel Strategii zakładał 60 %. Posłanka Wioleta Tomczak skrytykowała kampanię edukacyjną jako zdecydowanie niewystarczającą, wskazując na jednorazowe akcje, np. piknik na Stadionie Narodowym, zamiast działań lokalnych i systemowych.
Jednym z kluczowych priorytetów jest powszechny program szczepień przeciw HPV. Od września 2024 r. szczepienia są bezpłatnie dostępne dla uczniów w wieku 9–14 lat, również w szkołach, gdzie do marca 2025 zaszczepiono ponad 73 tys. dzieci. Łącznie podano prawie 318 tys. dawek – 186 tys. dziewczynek i 132 tys. chłopców .
Jednak wynik wyszczepialności to jedynie 13–14 % objętej popoulacji, podczas gdy cel Strategii zakładał 60 %. Posłanka Wioleta Tomczak skrytykowała kampanię edukacyjną jako zdecydowanie niewystarczającą, wskazując na jednorazowe akcje, np. piknik na Stadionie Narodowym, zamiast działań lokalnych i systemowych.
Na obradach Komisji zdrowia wiceminister Kos przyznał, że wyszczepialność wymaga intensywniejszej promocji i wsparcia ze strony samorządów na poziomie powiatowym. Zaznaczył też, że strategia ma charakter długofalowy i finalne efekty będą widoczne dopiero po roku 2030 .
To jednak nie koniec problemów. Niska wyszczepialność przeciw HPV to tylko część większego obrazu: zgłaszalność na mammografię wynosiła 33 % (plan 60 %), na cytologię 11 % (plan 60 %). Te dane wskazują, że programy profilaktyczne nadal nie wychodzą poza etap deklaracji.
W 2024 r. Narodowa Strategia Onkologiczna była intensywnie wdrażana – od leczenia, przez badania przesiewowe, po szczepienia. Jednak jedynie wyszczepialność przeciw HPV w okolicach 13 % jasno pokazuje, że sama dostępność i działania jednorazowe nie wystarczą. System wymaga silnej, stałej kampanii edukacyjnej, lepszej koordynacji na poziomie lokalnym i większego zaangażowania szkół i samorządów. Bez tych zmian sukces NSO pozostanie niepełny, mimo zaangażowanych miliardów i formalnych zapisów.
Źródło: Ministerstwo Zdrowia
To jednak nie koniec problemów. Niska wyszczepialność przeciw HPV to tylko część większego obrazu: zgłaszalność na mammografię wynosiła 33 % (plan 60 %), na cytologię 11 % (plan 60 %). Te dane wskazują, że programy profilaktyczne nadal nie wychodzą poza etap deklaracji.
W 2024 r. Narodowa Strategia Onkologiczna była intensywnie wdrażana – od leczenia, przez badania przesiewowe, po szczepienia. Jednak jedynie wyszczepialność przeciw HPV w okolicach 13 % jasno pokazuje, że sama dostępność i działania jednorazowe nie wystarczą. System wymaga silnej, stałej kampanii edukacyjnej, lepszej koordynacji na poziomie lokalnym i większego zaangażowania szkół i samorządów. Bez tych zmian sukces NSO pozostanie niepełny, mimo zaangażowanych miliardów i formalnych zapisów.
Źródło: Ministerstwo Zdrowia
Autor:
Redakcja MedicalPress