Senat Rzeczypospolitej Polskiej przyjął nowelizację ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
Opublikowane 21 lipca 2025
Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, która umożliwia młodzieży powyżej 13. roku życia korzystanie z pomocy psychologa – bez zgody opiekuna prawnego, lecz w ramach świadczeń finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Ustawa umożliwia młodzieży od 13. roku życia korzystanie z pomocy psychologa bez zgody opiekuna w ramach NFZ, co ma ułatwić dostęp do wsparcia psychicznego osobom bez rodzinnego zaplecza.
Nowe przepisy rozszerzają prawa małoletnich pacjentów w dostępie do opieki psychiatrycznej. Zgodnie z nowym brzmieniem: „Pacjent małoletni, który ukończył 13 lat, ma prawo do uzyskania, bez zgody przedstawiciela ustawowego, świadczeń zdrowotnych w zakresie opieki psychiatrycznej realizowanych w warunkach ambulatoryjnych, z wyłączeniem porad lekarskich”. To oznacza, że od teraz nastolatki mogą samodzielnie zapisać się na wizytę u psychologa lub terapeuty w poradni zdrowia psychicznego. Jednak wizyty u lekarza psychiatry czy porad medycznych wymagają jeszcze zgody opiekuna.
Aby skorzystać z pomocy, pacjent musi potwierdzić swoją tożsamość i podać dane osobowe, w tym opiekuna, które zostaną odnotowane w dokumentacji Psycholog będzie miał obowiązek poinformować opiekuna o wizycie, stanie zdrowia i potrzebie kolejnych działań – „nie później niż w ciągu 7 dni od wizyty” – chyba że mogłoby to zaszkodzić dobru dziecka. W takim wypadku informacja trafi do sądu opiekuńczego.
Wiceminister zdrowia Jerzy Szafranowicz podkreślił, że świadczenia będą nielimitowane „tak jak wszystkie inne udzielane pacjentom do 18. roku życia”, a skorzystanie z nich będzie możliwe tylko w gabinetach mających umowy z NFZ.
Inicjatywa obywatelska, która znalazła się w ustawie, powstała z udziałem posłów Koalicji Obywatelskiej, Rzeczniczki Praw Dziecka Moniki Hornej‑Cieślak i organizacji młodzieżowych takich jak Nastoletni Azyl.
Senacka Komisja Zdrowia zaakceptowała projekt argumentując, że w realiach współczesnego świata „bez tego wsparcia my jesteśmy w wielu miejscach zostawieni sami sobie” – jak stwierdził Miłosz Kozikowski z Rady Młodzieżowej, a posłanka Marta Golbik określiła ustawę jako „pewny kompromis... tam, gdzie relacje rodzinne nie pozwalają na zaufanie”.
To pierwszy krok legislacyjny, który odpowiada na palące problemy psychicznego zdrowia młodzieży. Raporty wskazują na dramatyczny wzrost kryzysów psychicznych wśród nastolatków, a ustawodawcy zauważyli, że „rodzice nie zawsze nadążają za tymi zmianami i problemami”. Przepisy mają przeciwdziałać izolacji, zwłaszcza u młodzieży z niewspierających domów.
Aby skorzystać z pomocy, pacjent musi potwierdzić swoją tożsamość i podać dane osobowe, w tym opiekuna, które zostaną odnotowane w dokumentacji Psycholog będzie miał obowiązek poinformować opiekuna o wizycie, stanie zdrowia i potrzebie kolejnych działań – „nie później niż w ciągu 7 dni od wizyty” – chyba że mogłoby to zaszkodzić dobru dziecka. W takim wypadku informacja trafi do sądu opiekuńczego.
Wiceminister zdrowia Jerzy Szafranowicz podkreślił, że świadczenia będą nielimitowane „tak jak wszystkie inne udzielane pacjentom do 18. roku życia”, a skorzystanie z nich będzie możliwe tylko w gabinetach mających umowy z NFZ.
Inicjatywa obywatelska, która znalazła się w ustawie, powstała z udziałem posłów Koalicji Obywatelskiej, Rzeczniczki Praw Dziecka Moniki Hornej‑Cieślak i organizacji młodzieżowych takich jak Nastoletni Azyl.
Senacka Komisja Zdrowia zaakceptowała projekt argumentując, że w realiach współczesnego świata „bez tego wsparcia my jesteśmy w wielu miejscach zostawieni sami sobie” – jak stwierdził Miłosz Kozikowski z Rady Młodzieżowej, a posłanka Marta Golbik określiła ustawę jako „pewny kompromis... tam, gdzie relacje rodzinne nie pozwalają na zaufanie”.
To pierwszy krok legislacyjny, który odpowiada na palące problemy psychicznego zdrowia młodzieży. Raporty wskazują na dramatyczny wzrost kryzysów psychicznych wśród nastolatków, a ustawodawcy zauważyli, że „rodzice nie zawsze nadążają za tymi zmianami i problemami”. Przepisy mają przeciwdziałać izolacji, zwłaszcza u młodzieży z niewspierających domów.
Nowelizacja czeka już tylko na podpis prezydenta. Otwiera nową przestrzeń – napisana jako odpowiedź na realne potrzeby – jednak kluczowe pytanie brzmi: czy system poradni psychologicznych wytrzyma napływ młodzieży i jak szybko zareaguje w sytuacjach kryzysowych? Dopiero po rozpoczęciu stosowania nowego prawa i obserwacji efektów w praktyce poznamy jego rzeczywistą skalę i skuteczność.
Źródło: Sejm Rzeczpospolitej Polskiej
Źródło: Sejm Rzeczpospolitej Polskiej
Autor:
Redakcja MedicalPress