Od 5 maja pielęgniarki i położne z większymi uprawnieniami. Nowy bilans zdrowia u dorosłych to szansa na wcześniejsze wykrycie chorób

Opublikowane 29 kwietnia 2025
Od 5 maja pielęgniarki i położne z większymi uprawnieniami. Nowy bilans zdrowia u dorosłych to szansa na wcześniejsze wykrycie chorób
Już 5 maja 2025 r. wejdą w życie zmiany, które mogą istotnie poprawić dostęp pacjentów do badań diagnostycznych. Rozszerzony zostaje katalog badań, na które będą mogły kierować pielęgniarki i położne – bez konieczności konsultacji z lekarzem. Zmiany są elementem nowego programu "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej", którego celem jest wczesne wykrywanie chorób przewlekłych i wspieranie profilaktyki w grupie dorosłych Polaków.
Ministerstwo Zdrowia zdecydowało o rozszerzeniu uprawnień pielęgniarek i położnych w zakresie zlecania badań diagnostycznych. To element strategii mającej na celu zmniejszenie kolejek do lekarzy, poprawę dostępności do świadczeń i uproszczenie ścieżki diagnostycznej pacjenta.

Zgodnie z nowymi przepisami, pielęgniarki i położne będą mogły wystawiać skierowania m.in. na:
  • TSH (hormon tyreotropowy),

  • ALAT i ASPAT (enzymy wątrobowe),

  • GGTP,

  • PSA całkowite (dla mężczyzn),

  • lipoproteinę A,

  • cholesterol całkowity, LDL, HDL, triglicerydy (również położne – dotąd wyłącznie pielęgniarki).

Program "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej"

Nowe rozwiązania wpisują się w szerszy plan działań na rzecz profilaktyki zdrowotnej dorosłych. Program przewiduje m.in.:
  • przeprowadzanie standaryzowanego bilansu zdrowia przez pielęgniarki i położne,

  • wstępną ocenę stanu zdrowia,

  • identyfikację czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych (cukrzycy, chorób serca, nowotworów),

  • kierowanie na dalszą diagnostykę lub konsultacje.

Co to oznacza dla pacjenta?
  • łatwiej będzie wykonać podstawowe badania przesiewowe, bez oczekiwania na wizytę lekarską,

  • pielęgniarki i położne zyskają ważne kompetencje diagnostyczne w zakresie profilaktyki,

  • pacjent szybciej otrzyma informacje o swoim stanie zdrowia i ewentualnych zagrożeniach.

To również kolejny krok w kierunku realnego wzmocnienia roli zawodów medycznych innych niż lekarze – zgodnie z modelem nowoczesnych systemów ochrony zdrowia.

Rozporządzenie wejdzie w życie 14 dni po publikacji, co oznacza, że pierwsze bilanse zdrowia będą mogły być przeprowadzane już od 5 maja 2025 r.

Źródło: rcl.gov.pl