Lung Cancer Unit coraz bliżej refundacji. AOTMiT pozytywnie ocenia kompleksową opiekę nad pacjentami z rakiem płuca

Opublikowane 14 maja 2025
Lung Cancer Unit coraz bliżej refundacji. AOTMiT pozytywnie ocenia kompleksową opiekę nad pacjentami z rakiem płuca
Rak płuca wciąż pozostaje najgroźniejszym nowotworem z punktu widzenia umieralności onkologicznej w Polsce. Każdego roku choroba ta odbiera życie około 20 tysiącom osób. Pomimo dostępności nowoczesnych terapii, problemem pozostaje zbyt późna diagnoza, co uniemożliwia skuteczne leczenie. Teraz pojawia się realna szansa na przełom: Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) pozytywnie zaopiniowała wprowadzenie do koszyka świadczeń modelu kompleksowej opieki nad pacjentami z rakiem płuca i innymi nowotworami klatki piersiowej.
O modelu Lung Cancer Unit (LCU) mówi się od wielu lat jako o konieczności systemowej. Dzięki pozytywnej ocenie Rady Przejrzystości AOTMiT możliwe będzie stworzenie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków, które zapewnią chorym dostęp do diagnostyki, leczenia i rehabilitacji w ramach jednolitej, skoordynowanej ścieżki terapeutycznej. Celem takiego rozwiązania jest znaczne skrócenie czasu od rozpoznania do rozpoczęcia leczenia – co dziś, niestety, bywa krytycznie długie.

– Rak płuca to główny zabójca wśród nowotworów. Kompleksowa diagnostyka przyspieszająca wdrożenie właściwego leczenia jest kluczowa dla rokowań pacjentów – podkreśla prof. Piotr Rutkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.

Sytuacja epidemiologiczna i potrzeba szybkiej reakcji

Nowotwory złośliwe stanowią drugą przyczynę zgonów w Polsce, a rak płuca pozostaje ich liderem. Z danych z 2020 roku wynika, że notuje się około 23 tys. zachorowań rocznie i aż 20 tys. zgonów. Co więcej – prognozy są niepokojące: do 2040 roku liczba zachorowań może wzrosnąć do prawie 37 tysięcy rocznie.

Główne przyczyny? Zbyt późne wykrycie, brak odpowiedniej profilaktyki, mała dostępność szybkiej diagnostyki, a także niedostateczna edukacja, zwłaszcza w zakresie walki z paleniem tytoniu.

Czym jest Lung Cancer Unit?

Model LCU opiera się na utworzeniu centrów kompetencji raka płuca i innych nowotworów klatki piersiowej, w których pacjenci będą objęci opieką od pierwszego podejrzenia choroby aż po zakończenie leczenia i rehabilitację. Ośrodki mają zapewnić:

  • kompleksową diagnostykę (obrazowanie, patomorfologia, diagnostyka molekularna),

  • leczenie szpitalne (chirurgia, onkologia kliniczna, radioterapia),

  • opiekę ambulatoryjną i paliatywną,

  • wielodyscyplinarne konsylia diagnostyczno-terapeutyczne (pulmonolog, chirurg klatki piersiowej, onkolog, radioterapeuta, patomorfolog, radiolog),

  • systematyczne monitorowanie wyników leczenia i jakości opieki.

Strategiczne znaczenie LCU: postulat PGRP

Wprowadzenie Lung Cancer Units to jeden z kluczowych postulatów Polskiej Grupy Raka Płuca (PGRP) oraz organizacji współtworzących dokument „Strategia dla raka płuca w Polsce” – opracowany z udziałem ponad 20 instytucji i towarzystw naukowych.

Celem tej strategii jest zintegrowanie działań systemowych – od profilaktyki i edukacji, przez dostęp do szybkiej diagnostyki, po leczenie i rehabilitację. Dokument jasno wskazuje, że tylko działanie w modelu skoordynowanym, z udziałem interdyscyplinarnych zespołów i dedykowanych ośrodków, może poprawić dramatycznie niskie w Polsce wskaźniki przeżywalności 5-letniej (obecnie 14,4%).

Więcej o postulatach PGRP i strategii: https://polgrp.org.pl/misja-rak-pluca
 
Po pozytywnej opinii AOTMiT dalszy krok należy do Ministerstwa Zdrowia. Wdrożenie LCU do koszyka świadczeń gwarantowanych mogłoby rozpocząć się już w nadchodzących miesiącach – na wzór Breast Cancer Units, które od lat funkcjonują w leczeniu raka piersi.

Wprowadzenie modelu Lung Cancer Unit to realna szansa na zmianę standardów leczenia raka płuca w Polsce. To również wyraz konkretnej odpowiedzi na apel środowisk naukowych, klinicznych i pacjenckich, które od lat alarmują: bez kompleksowej, szybkiej i skoordynowanej opieki, nie wygramy walki z najgroźniejszym nowotworem.

Źródła: AOTMiT – raport o kompleksowej opiece nad pacjentami z rakiem płuca (maj 2025) / Polska Grupa Raka Płuca (PGRP)