Leki przeciwdepresyjne SSRI mogą wspomagać terapię onkologiczną – przełomowe badanie opublikowane w „Cell”
Opublikowane 28 maja 2025
Czy popularne leki przeciwdepresyjne mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu nowotworów? Najnowsze badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie „Cell” sugerują, że tak. Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), znane z leczenia depresji, mogą również wzmacniać odpowiedź immunologiczną organizmu wobec komórek nowotworowych. To odkrycie otwiera nowy rozdział w poszukiwaniu skutecznych terapii onkologicznych i daje nadzieję na zwiększenie skuteczności immunoterapii.
SSRI to najczęściej stosowane leki w terapii depresji – dzięki wysokiemu profilowi bezpieczeństwa oraz skuteczności. Działają poprzez blokowanie białka SERT, co skutkuje zwiększeniem poziomu serotoniny, znanej jako „hormon szczęścia”, w mózgu. Teraz okazuje się, że ta sama właściwość może mieć również korzystny wpływ na działanie limfocytów T – komórek układu odpornościowego, które odgrywają kluczową rolę w walce z nowotworami.
W badaniach na modelach mysich i ludzkich kilku typów nowotworów – m.in. czerniaka, raka piersi, prostaty, jelita grubego i pęcherza – terapia SSRI przyczyniała się do redukcji rozmiarów guzów o ponad połowę. Jednocześnie zwiększała skuteczność cytotoksycznych limfocytów T w niszczeniu komórek nowotworowych.
„SSRI nie tylko poprawiają nastrój – one także 'uszczęśliwiają' limfocyty T, zwiększając ich zdolność do walki z rakiem” – powiedziała współautorka badania dr Lili Yang. Zespół naukowców wykazał, że leki te zwiększają dostępność sygnałów serotoninowych dla limfocytów T, tym samym stymulując ich aktywność przeciwnowotworową.
Kolejnym krokiem było sprawdzenie potencjału terapii łączonej – SSRI wraz z przeciwciałem anty-PD-1, stosowanym w immunoterapii nowotworowej. Wyniki były obiecujące: leczenie skojarzone prowadziło do znacznej redukcji guzów, a w części przypadków nawet do całkowitej remisji.
SSRI już od dekad są stosowane w leczeniu depresji, co – jak podkreślają autorzy – może znacznie ułatwić ich translację do zastosowań onkologicznych. Szczególnie interesujące może być porównanie wyników leczenia immunoterapią u pacjentów z nowotworami, którzy jednocześnie przyjmują SSRI.
„Ok. 20 proc. pacjentów onkologicznych stosuje leki przeciwdepresyjne – to wyjątkowa okazja, by przeanalizować wpływ tych leków na wyniki terapii przeciwnowotworowej” – zaznacza dr Yang. Jej zespół planuje teraz badania kliniczne, które porównają skuteczność immunoterapii u pacjentów zażywających SSRI i tych, którzy ich nie stosują.
Odkrycia opisane w „Cell” to potencjalny przełom w terapii onkologicznej – wykorzystanie dobrze znanych, bezpiecznych leków przeciwdepresyjnych jako wsparcia dla immunoterapii może przyczynić się do skuteczniejszego leczenia nowotworów. Choć przed nami jeszcze badania kliniczne, już dziś możemy mówić o ogromnym potencjale leków z grupy SSRI w medycynie onkologicznej.
„SSRI nie tylko poprawiają nastrój – one także 'uszczęśliwiają' limfocyty T, zwiększając ich zdolność do walki z rakiem” – powiedziała współautorka badania dr Lili Yang. Zespół naukowców wykazał, że leki te zwiększają dostępność sygnałów serotoninowych dla limfocytów T, tym samym stymulując ich aktywność przeciwnowotworową.
Kolejnym krokiem było sprawdzenie potencjału terapii łączonej – SSRI wraz z przeciwciałem anty-PD-1, stosowanym w immunoterapii nowotworowej. Wyniki były obiecujące: leczenie skojarzone prowadziło do znacznej redukcji guzów, a w części przypadków nawet do całkowitej remisji.
SSRI już od dekad są stosowane w leczeniu depresji, co – jak podkreślają autorzy – może znacznie ułatwić ich translację do zastosowań onkologicznych. Szczególnie interesujące może być porównanie wyników leczenia immunoterapią u pacjentów z nowotworami, którzy jednocześnie przyjmują SSRI.
„Ok. 20 proc. pacjentów onkologicznych stosuje leki przeciwdepresyjne – to wyjątkowa okazja, by przeanalizować wpływ tych leków na wyniki terapii przeciwnowotworowej” – zaznacza dr Yang. Jej zespół planuje teraz badania kliniczne, które porównają skuteczność immunoterapii u pacjentów zażywających SSRI i tych, którzy ich nie stosują.
Odkrycia opisane w „Cell” to potencjalny przełom w terapii onkologicznej – wykorzystanie dobrze znanych, bezpiecznych leków przeciwdepresyjnych jako wsparcia dla immunoterapii może przyczynić się do skuteczniejszego leczenia nowotworów. Choć przed nami jeszcze badania kliniczne, już dziś możemy mówić o ogromnym potencjale leków z grupy SSRI w medycynie onkologicznej.
Autor:
Redakcja MedicalPress