Cukrzyca ciążowa pod lepszą kontrolą? Konsultant krajowa apeluje o zmianę przepisów

Opublikowane 17 lipca 2025
Cukrzyca ciążowa pod lepszą kontrolą? Konsultant krajowa apeluje o zmianę przepisów
Czy wszystkie kobiety w ciąży z cukrzycą mają równe szanse na skuteczną kontrolę glikemii? Zdaniem prof. dr hab. n. med. Ewy Wender-Ożegowskiej – konsultant krajowej w dziedzinie położnictwa i ginekologii – obecne regulacje dotyczące refundacji systemów ciągłego monitorowania glikemii (CGM) nie uwzględniają rzeczywistych potrzeb pacjentek. W piśmie skierowanym do Minister Zdrowia prof. Wender-Ożegowska apeluje o zmianę rozporządzenia w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.
Dziś kobiety z cukrzycą rozpoznaną w przebiegu ciąży (GDM) mają refundowany dostęp jedynie do jednego typu systemu CGM – tzw. systemu flash (FGM). Tymczasem, jak wskazuje konsultantka, na rynku dostępnych jest kilka urządzeń o porównywalnych parametrach jakościowych i udokumentowanej skuteczności klinicznej. Ich stosowanie, także w ciąży, potwierdzają zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego z 2025 roku.

„Brak możliwości refundowanego dostępu do innych systemów CGM w tej grupie pacjentek stanowi pewną nierówność dostępu — zarówno z punktu widzenia lekarzy, jak i samych pacjentek” – czytamy w piśmie opublikowanym na stronie Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

W praktyce klinicznej system flash nie sprawdza się u wszystkich. Wśród przyczyn wymieniane są m.in. reakcje alergiczne na plastry mocujące, problemy z przyczepnością skutkujące utratą sensora czy brak możliwości aplikacji sensora w innych miejscach niż ramię. W takich sytuacjach pacjentki zmuszone są do tradycyjnych pomiarów glukometrem – uciążliwych, mniej precyzyjnych i ograniczających bieżącą kontrolę.

Prof. Wender-Ożegowska apeluje o zrównanie dostępu do systemów CGM dla kobiet z GDM, przy jednoczesnym spełnieniu przez urządzenia konkretnych warunków: jakości pomiarowej potwierdzonej badaniami naukowymi, rejestracji do stosowania w ciąży, braku konieczności kalibracji paskowej i możliwości podejmowania decyzji terapeutycznych wyłącznie na podstawie wyników z CGM.

Ekspertka przypomina, że rosnący odsetek kobiet w wieku prokreacyjnym z nadwagą i otyłością prowadzi do zwiększenia częstości cukrzycy ciążowej. A to oznacza rosnące znaczenie skutecznego monitorowania glikemii dla zdrowia matki i dziecka. Właściwa kontrola pozwala ograniczyć ryzyko powikłań, takich jak makrosomia płodu, a w dłuższej perspektywie – choroby metaboliczne u dzieci.

Z danych NFZ wynika, że w 2024 roku z refundowanego systemu FGM skorzystało 75 691 spośród 21 tysięcy pacjentek z GDM. Zdaniem konsultantki, rozszerzenie katalogu dostępnych urządzeń nie musi wiązać się z dodatkowymi kosztami. „Proponowana korekta nie wiąże się ze wzrostem wydatków, a jedynie z rozszerzeniem katalogu dostępnych produktów do istniejących już limitów finansowania dla kobiet z GDM” – argumentuje.

Poparcie dla wniosku wyraził także Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. W piśmie wskazano również na gotowość do współpracy i przedstawienia szczegółowych danych klinicznych i praktycznych dotyczących systemów CGM.

Jeśli resort zdrowia zdecyduje się na nowelizację przepisów, może to oznaczać ważny krok w stronę bardziej sprawiedliwej i skutecznej opieki nad pacjentkami z cukrzycą ciążową – bez zwiększania obciążeń dla systemu, a z ogromnym zyskiem dla zdrowia publicznego.

Źródło pisma: Polskie Towarzystwo Diabetologiczne – Opinia Konsultanta Krajowego w dziedzinie położnictwa i ginekologii, 16 czerwca 2025