Stanowisko Koalicji Na Pomoc Niesamodzielnym do artykułu "Rządowa Wypożyczalnia" opublikowanego w Gazecie Wyborczej

Opublikowane 14 grudnia 2022
Stanowisko Koalicji Na Pomoc Niesamodzielnym do artykułu "Rządowa Wypożyczalnia" opublikowanego w Gazecie Wyborczej
W opinii Koalcji Na Pomoc Niesamodzielnym "produkty jak np. wózki inwalidzkie, balkoniki, część ortez czy kule są niepotrzebnie refundowane w systemie sprzedaży docelowej zamiast służyć wielu osobom. Podobnie rzecz się ma ze sprzętem, którego nie obejmuje refundacja Narodowego Funduszu Zdrowia, np. łóżkami specjalistycznymi, podnośnikami czy schodołazami. Powołując się jednak na dotychczasowe doświadczenia naszych członków w tym obszarze musimy podkreślić, że zaprezentowana w mediach przez Pana Ministra Pawła Wdówika koncepcja centralnej i państwowej wypożyczalni jest w naszej opinii bardzo ryzykownym rozwiązaniem, które w konsekwencji najbardziej odczują niepełnosprawni, a budżet państwa zapłaci dużo więcej niż aktualnie się szacuje, ryzykując przy okazji szeregiem nieprawidłowości, które mogą się pojawić.
Dla Zarządu Koalicji temat powołania centralnej wypożyczalni sprzętu dla osób niepełnosprawnych jest znany od przeszło jednego roku. O inicjatywie wspartej finansowaniem w wysokości 200 mln zł Koalicja dowiedziała się z doniesień medialnych na początku października 2021 r. Wtedy pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Paweł Wdówik informował, że „rząd podjął decyzję o przyznaniu dodatkowego miliarda złotych na programy wspierające osoby z niepełnosprawnościami”. Działania, które będą sfinansowane z tych środków podzielono na cztery grupy. Jako pierwszą Paweł Wdówik wskazał uruchomienie wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego, wyrobów medycznych i technologii asystujących. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych już wtedy była wymieniana jako partner strategiczny tego działania.

Natychmiast po upublicznieniu tej inicjatywy Zarząd Koalicji podjął decyzję o skontaktowaniu się z kierownictwami resortów: rodziny i polityki społecznej oraz zdrowia. W piśmie datowanym na 22 października 2021 r., skierowanym do Minister Marleny Maląg, prezes Koalicji Magdalena Osińska-Kurzywilk pisała: „Koalicja nie kwestionuje samej potrzeby wprowadzenia refundacji na wypożyczenie sprzętu pomocniczego dla osób niepełnosprawnych, niesamodzielnych i przewlekle chorych. Sami wielokrotnie apelowaliśmy do kolejnych Ministrów Zdrowia o wprowadzenie refundacji na wypożyczanie i serwisowanie  wybranych wyrobów medycznych wydawanych na indywidualne zlecenia. W naszej opinii takie produkty jak np. wózki inwalidzkie, balkoniki, część ortez czy kule są niepotrzebnie refundowane w systemie sprzedaży docelowej zamiast służyć wielu osobom. Podobnie rzecz się ma ze sprzętem, którego nie obejmuje refundacja Narodowego Funduszu Zdrowia, np. łóżkami specjalistycznymi, podnośnikami czy schodołazami. Powołując się jednak na dotychczasowe doświadczenia naszych członków w tym obszarze musimy podkreślić, że zaprezentowana w mediach przez Pana Ministra Pawła Wdówika koncepcja centralnej i państwowej wypożyczalni jest w naszej opinii bardzo ryzykownym rozwiązaniem, które w konsekwencji najbardziej odczują niepełnosprawni, a budżet państwa zapłaci dużo więcej niż aktualnie się szacuje, ryzykując przy okazji szeregiem nieprawidłowości, które mogą się pojawić.

Z kolei w piśmie z 30 listopada 2021 r. zaadresowanym do wiceministra zdrowia Macieja Miłkowskiego, odpowiedzialnego za nadzór na systemem refundacji wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie, Koalicja pytała czy:
  • resort zdrowia planuje uczestniczyć w pracach nad takim projektem?
  • w opinii resortu zdrowia uruchomienie centralnej wypożyczalni będzie miało wpływ na dostęp w przyszłości do wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 sierpnia 2021 roku? 
Pani minister Maląg nie znalazła czasu przez kolejny rok aby spotkać się z władzami Koalicji, natomiast minister Miłkowski przesłał jedynie lakoniczne pismo potwierdzające zainicjowanie konsultacji z resortem rodziny, ale bez jakichkolwiek konkretów. - Z perspektywy czasu, muszę ze smutkiem stwierdzić, że został zmarnowany kolejny rok, który kończymy na dodatek aferą opisaną w Gazecie Wyborczej. Nie boję się takiego określenia bo tak nie powinno funkcjonować szanujące się państwo, będące członkiem Unii Europejskiej - mówi Magdalena Osińska-Kurzywilk i dodaje - przedstawiciele Koalicji brali i nadal biorą udział w pracach wielu zespołów i komisji powoływanych zarówno przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej jak i Ministra Zdrowia, ale to co z perspektywy 7-letnich rządów Zjednoczonej Prawicy dzisiaj widzimy, to organizacyjny chaos, brak szacunku dla publicznych środków i kompletny brak wizji systemu.

Koalicja „Na pomoc niesamodzielnym” od początku rejestracji w 2014 roku apelowała do polityków o skoordynowanie działań i przemyślane wykorzystywanie zasobów organizacyjnych już funkcjonujących w systemie opieki długoterminowej. Niestety rządy Zjednoczonej Prawicy konsekwentnie ignorują te postulaty, czego najnowszym przykładem jest budząca wątpliwości natury merytorycznej i etycznej inicjatywa powołania centralnej wypożyczalni sprzętu wspomagającego osoby niepełnosprawne.

Koalicja fundamentalnie nie zgadzała się i nadal nie zgadza się na bezmyślne rozdawnictwo środków publicznych, których wykorzystanie powinno być poparte dogłębną analizą i szeroka debatą publiczną. Przykład „rządowej wypożyczalni” opisany w przedmiotowym artykule wskazuje, że na zmarnowanie pójdą kolejne miliony złotych, których już dzisiaj dramatycznie brakuje w systemie opieki długoterminowej.

- Jestem kompletnie załamana po przeczytaniu tego artykułu - mówi Helena Kładko, członek zarządu Koalicji, ale też osoba niepełnosprawna będąca sama opiekunem niepełnosprawnej córki i dodaje - czuję się jako obywatel tego państwa okradana z mojej przyszłości, która i tak jest dla mnie i mojej rodziny mało optymistyczna. Nie rozumiem, skąd w naszym rządzie taka arogancja, a w grupie osób będących naturalnym zapleczem wyborczym Zjednoczonej Prawicy taka obojętność i krótkowzroczność? Przecież marnowane masowo środki publiczne, które pochodzą z naszych podatków lub z zaciąganego długu obciąża nas na lata. Co mnie szczególnie martwi to fakt, że najbardziej odczują to osoby starsze, niepełnosprawne czy niesamodzielne!

Członków Koalicji zastanawia kompletna ignorancja rządzących wobec ich własnych dokumentów strategicznych. Przyjęta przez Radę Ministrów w 2016 roku „Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 z perspektywą do 2030 roku” autorstwa premiera Morawieckiego stawia m.in. jako priorytet rozwój opieki domowej, gdzie takie podmioty jak wypożyczalnie wyrobów medycznych powinny znajdować się możliwie jak najbliżej beneficjenta. Naturalnym partnerem powinny być dla takich rozwiązań podmioty już funkcjonujące na polskim rynku. Należą do nich w pierwszej kolejności: sklepy medyczne prowadzone przez podmioty komercyjne lub organizacje pozarządowe, które już dzisiaj prowadzą takie wypożyczalnie.

 - Dlaczego rząd nie chce poszerzyć i wzmocnić finansowo systemu refundacji już istniejącej w ramach NFZ? - pyta Magdalena Osińska-Kurzywilk i dodaje - Czy znowu jesteśmy ofiarami polityki resortowej, której efektem jest kolejne marnotrawstwo naszych pieniędzy? Jeżeli czytam w innym artykule wypowiedź uznanego ekonomisty Bogusława Grabowskiego, który alarmuje, że przez 8 lat rządów Zjednoczonej Prawicy nasze zadłużenie publiczne już w przyszłym roku wzrośnie z 950 mld zł do aż 1 bln 750 mld zł, to pytam się, na co tak gigantyczne pieniądze (800 mld zł) zostały wydane, skoro z perspektywy sektora opieki długoterminowej tak źle jeszcze nie było jak jest teraz.

źródło: Koalicja na pomoc niesamodzielnym