Na początku XVIII wieku typową praktyką przy bólach w okolicy serca był upust krwi i długie pozostawanie bez ruchu w łóżku. W dzisiejszych czasach dzięki pracy tysięcy lekarzy i naukowców wiemy już że istnieją metody wykazujące nieporównywalnie większą skuteczność w leczeniu zawału mięśnia sercowego (MI). Ponadto, badacze pokazali, jak istotny jest wysiłek fizyczny w rehabilitacji pacjentów kardiologicznych.

 

 

Wraz z gwałtownym rozwojem medycyny w ostatnich latach, przeżywalność pacjentów z przebytym MI stale wzrasta. Obecnie coraz większą uwagę przykłada się do profilaktyki wtórnej, która ma zapobiegać kolejnym hospitalizacjom pacjentów kardiologicznych. Według wytycznych kardiologii sportowej z 2020 roku w zaleceniach dotyczących powrotu do wykonywania ćwiczeń po ostrym zespole wieńcowym, w pierwszej klasie znajduje się rehabilitacja kardiologiczna oparta na wysiłku fizycznym. Ruch nie tylko pozwala na poprawę profilu lipidowego – zmniejszenie poziomu cholesterolu LDL i zwiększenie frakcji HDL, ale również wpływa na gospodarkę węglowodanową, zmniejszając insulinooporność. Odpowiedni program ćwiczeń po MI pozwala na zmianę modyfikowalnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak otyłość czy nadciśnienie tętnicze.

 

 

Szwedzcy naukowcy z Swedish School of Sport and Health Sciences zrekrutowali ponad 22 tysięcy pacjentów z MI, którzy 6-10 tygodni po zawale i drugi raz 10-12 miesięcy po zawale byli pytani o wykonywaną aktywność fizyczną. Czteroletnie badanie wyraźnie wykazało, że zwiększenie poziomu wysiłku fizycznego w porównaniu z pozostaniem nieaktywnym wiązało się ze zdecydowanie mniejszą śmiertelnością.

Jakie więc ćwiczenia wybrać, by zmniejszyć ryzyko kolejnych pobytów w szpitalu po MI? Poza rehabilitacją kardiologiczną prowadzoną w specjalnych ośrodkach, ważne też jest indywidualne dbanie o ruch. Przede wszystkim powinien on być umiarkowany i stale kontrolowany, by nie osiągnąć odwrotnych do zamierzonych efektów jego wpływu na serce. Dobrym początkiem będą spacery czy na przykład trening na rowerze stacjonarnym. Ciekawym pomysłem będzie także umiarkowany trening w wodzie czy popularny w ostatni czasie nordic walking. Każdy powinien dobrać odpowiedni poziom ćwiczeń do swojego stanu zdrowia i samopoczucia, w czym może pomóc lekarz.

 

 

Niezwykle istotna i często pomijana jest istotność tego, by wybrany sposób aktywność sprawiał przyjemność i nie był jedynie uciążliwym obowiązkiem. Odpowiednio dobrany sposób ćwiczeń nie wpłynie wtedy jedynie na samą kondycję serca, ale również na samopoczucie pacjenta i może zapobiec częstej po długiej hospitalizacji depresji. Może ona bowiem odebrać chęci do dbania o swoje zdrowie i wtórnie wpłynąć w sposób negatywny na układ krążenia. Ruch podnosi nastrój, poprawia jakość snu oraz ma pozytywny wpływ na sprawność funkcjonalną osób w starszym wieku.

 

Leczenie farmakologiczne i inne zalecenia są niezastąpione w powrocie do zdrowia, jednak nie można zapominać również o aktywności fizycznej, która istotnie zmniejsza ryzyko nawrotu MI.