Wiek XXI coraz bardziej wpływa na środowisko, ale i na nasze zdrowie. Miarą rozwoju cywilizacyjnego i dobrobytu jest wysoka higienizacja, a także wręcz sterylne warunki życia, w których wychowują się młode pokolenia. Ceną tego trendu jest pandemia chorób alergicznych. Narastają lawinowo, zwłaszcza, że ryzyko jest przenoszone między pokoleniami, jeden rodzic jest alergikiem, u dziecka ryzyko wzrasta o 30 proc, jeżeli oboje — sięga ono już 60 proc. Jako pierwsza choroba alergiczna pojawia się alergia na białka mleka krowiego, która dotyczy głównie niemowląt i małych dzieci. Choroba zaczyna się najczęściej już pomiędzy 2. a 6. miesiącem życia. Stanowi ona jedną z najczęstszych dziecięcych alergii pokarmowych w krajach rozwiniętych, dotyka nawet ok. 6-8% maluchów.

Jedynym środkiem zaradczym jest długotrwała eliminacja z diety mleka krowiego i wszelkich produktów pochodnych. Aby zapewnić niemowlakowi prawidłowy rozwój, należy wprowadzić i stosować ścisłą dietę opartą na hipoalergicznych, najczęściej refundowanych preparatach mlekozastępczych, a gdy jest karmione piersią – eliminacyjną dietę u mamy. Wraz z wiekiem jedna postać alergii przeważnie ewoluuje w drugą i dochodzi do tzw. marszu alergicznego. Uczulenie na pokarmy we wczesnym dzieciństwie zwiększa ryzyko zachorowania na atopowe zapalenie skóry, alergiczny nieżyt nosa czy astmę oskrzelową aż czterokrotnie. Objawy astmy pojawiają się już u dzieci w 5-7 roku życia oraz u młodych dorosłych. Dodatkowym czynnikiem obciążającym jest zanieczyszczenie środowiska, higienizacja zaburzająca wykształcanie tolerancji alergenów i czynniki zaburzające mikrobiotę np. bardzo częsty w Polsce poród przez cesarskie cięcie.

 

Marsz alergiczny to potężne wyzwanie dla lekarzy, małych pacjentów, rodziców, opiekunów i całego systemu opieki zdrowotnej. Co to oznacza dla systemu? W latach 2017-2019 ponad 2 miliony pacjentów z diagnozą astmy korzystało ze świadczeń, z czego 660 tys. to dzieci. – wskazuje farmakooekonomista Michał Jachimowicz. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia marszu alergicznego, fundamentalna jest właściwa diagnoza i wdrożone leczenie – podkreśla Prof. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska.

Na poziomie globalnym zjawisko obserwuje Światowa Organizacja Alergii (WAO), której celem jest podnoszenie świadomości na temat chorób alergicznych i ich wpływu na życie chorych. Jej flagową inicjatywą jest doroczny Światowy Tydzień Alergii, który w tym roku obchodzony jest w dniach 5 – 11 czerwca.

 

W związku z widocznymi w tym obszarze potrzebami w dniu 6 maja 2022 powołano Koalicję Alergii na Mleko, będącą nieformalnym zrzeszeniem przedstawicieli środowiska klinicystów, ekspertów zdrowia w dziedzinie alergologii, gastroenterologii, pediatrii i medycyny rodzinnej oraz specjalistów wspierających proces leczenia (m.in. dietetycy, psycholodzy). Wśród głównych zadań stojących przed Koalicją jest:

• edukacja lekarzy (szczególnie lekarzy POZ i lekarzy rodzinnych) dotyczącą prawidłowego rozpoznania i leczenia alergii białka mleka krowiego poprzez umożliwienie kontaktu z kluczowymi ekspertami z tego obszaru, budowanie dialogu między osobami kształtującymi wytyczne postępowania, a praktykami;
• wspieranie rodziców niemowląt i małych dzieci z alergią białka mleka krowiego poprzez wskazywanie rzetelnych, wiarygodnych źródeł wiedzy i informacji, dołączenie przedstawicieli do działań Koalicji;
• budowanie świadomości ryzyka oraz możliwych konsekwencji rozwoju marszu alergicznego wśród lekarzy oraz rodziców;
• budowanie świadomości społecznej dotyczącej alergii na mleko, jej potencjalnych konsekwencji jednostkowych i populacyjnych;
• prowadzenie badań naukowych w obszarze alergii białka mleka krowiego oraz wsparcie systemowe diagnostyki i leczenia alergii białka mleka krowiego.

 

Inicjatywę wsparli czołowi eksperci tj.: prof. Mieczysława Czerwionka – Szaflarska, Konsultant Krajowa Gastroenterologii Dziecięcej; docent Andrea Horvath, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Sekcja Alergia na Pokarmy Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci; Docent Katarzyna Plata-Nazar, Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Alergologii i Żywienia Dzieci, Gdański Uniwersytet Medyczny; dr Dagmara Pokorna-Kałwak, Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Katedra Medycyny Rodzinnej.

 

Pomysłodawcą Koalicji Alergii na Mleko jest Reckitt. Firma Reckitt zobowiązuje się wspólnie z Ekspertami realizować programy ukierunkowane na wsparcie edukacji, mając na szczególnej uwadze świadomość zagrożeń związanych z alergią na mleko u niemowląt.