Od słów do czynów – czyli jak KSON wspiera osoby niepełnosprawne

Opublikowane 10 czerwca 2022
Od słów do czynów – czyli jak KSON wspiera osoby niepełnosprawne
Karkonoski Sejmik Osób Niepełnosprawnych (KSON) to parasolowa organizacja pożytku publicznego, która działa na rzecz osób niepełnosprawnych nieprzerwanie od ponad 20 lat. Misją Sejmiku jest aktywizacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych fizycznie jak i intelektualnie, ochrona prawa do równości szans, rehabilitacja oraz kompleksowe rozwiązywanie problemów tych osób poprzez podjęcie szeregu działań przy współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego. - Naszą rolą jest wskazywanie i eliminowanie barier oraz problemów, na które napotykają osoby niepełnosprawne, schorowane i starsze w codziennym życiu – mówi Stanisław Schubert, prezes KSON.
Razem na rzecz osób niepełnosprawnych
KSON skupia 12 inwalidzkich organizacji pozarządowych, 38 członków wspierających, w tym zakłady pracy chronionej, działając na rzecz wielu tysięcy członków, a także nie zrzeszonych osób niepełnosprawnych, reprezentując w ten sposób znaczną część środowiska osób niepełnosprawnych na Dolnym Śląsku.
 
- Współpracujemy aktywnie w zakresie udzielania pomocy potrzebującym i często wspólnie aplikujemy o wsparcie finansowe. Dzięki temu, że coraz więcej środków jest przeznaczanych na aktywizację społeczną i zawodową osób z niepełnosprawnościami, dzięki możemy jeszcze lepiej pomagać, tu i teraz– jak głosi hasło naszej nowej kampanii „Żyj Pełnią. Tu i Teraz. – dodaje Stanisław Schubert.
 
Stowarzyszenie prowadzi także społeczną agencję zatrudnienia i informację dla osób niepełnosprawnych o działalności urzędów i instytucji administracji rządowej i samorządowej,  wnioskuje o usuwanie barier architektonicznych i społecznych, interweniuje w szczególnych przypadkach dotyczących indywidualnych i zbiorowych problemów inwalidów oraz inicjuje i współorganizuje imprezy sportowe, kulturalne i turystyczne o charakterze integracyjnym, wspierających aktywność osób niepełnosprawnych w tych dziedzinach.
 
- W ciągu tylko ostatniego miesiąca zorganizowaliśmy dwa spotkania z prawie setką chorych przewlekle, stale udzielamy porad w ramach Centrum Informacji i Wsparcia. Razem z Marszałkiem Województwa zaplanowaliśmy w sierpniu spotkanie dotyczące poprawy dostępu do usług medycznych z udziałem przedstawicieli szpitali w Jeleniej Górze i Wrocławia. Jesteśmy orędownikami realizacji działań prozdrowotnych finansowanych z podatku cukrowego. – podkreśla Schubert.
 
Kompelskowe doradztwo - pomoc prawna, socjalna, psychologiczna i bytowa
W ramach Międzynarodowego Centrum Informacji i Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (CIWON), KSON realnie wspiera osoby niepełnosprawne, pacjentów i ich opiekunów poprzez bezpłatne poradnictwo prawne, socjalne, psychologiczne, psychoterapeutyczne i obywatelskie. Za pośrednictwem bezpłatnej, ogólnodostępnej infolinii 800 700 025 oraz terenowych biur Sejmiku w Warszawie, Poznaniu, Gorzowie, Zielonej Górze, Jeleniej Górze, Cieszynie, Krakowie, docieramy do wielu tysięcy osób niepełnosprawnych lub ich rodzin, pomagając rozwiązywać ich osobiste problemy. Łącznie w okresie od marca 2021 do marca 2022 roku zrealizowano 17759 godzin pracy doradców, udzielono 10819 porad. Z usług centrum skorzystały 3421 osoby.
 
Zadania doradców skupiają się zarówno na pracy z osobami z niepełnosprawnością, jak i ich rodzinami oraz innymi osobami z ich najbliższego otoczenia np. znajomymi, przyjaciółmi, partnerami, opiekunami. Celem tej formy wsparcia jest przede wszystkim rozwiazywanie problemów socjalno-bytowych osób niepełnosprawnych, poprawa ich kondycji życiowej, zapobieganie różnym formom wykluczenia (zwłaszcza z powodu ubóstwa, braku informacji, nieznajomości działania instytucji i życia codziennego).
 
- Przez ponad dwa lata po wypadku, który był przyczyną mojej niepełnosprawności, szukałem jakiegokolwiek zatrudnienia. To właśnie KSON pomógł mi znaleźć staż i zajęcie. Obecnie sam pomagam innym, staram się docierać jak najszerzej z informacją o różnych formach wsparcia do osób wykluczonych i niepełnosprawnych, starszych, pacjentów). Samemu ciężko się odnaleźć i znaleźć rzetelne informacje. – podkreśla Adam Dąbrowski, beneficjent i przedstawiciel KSON.
 
KSON konsultuje także akty prawne zarówno lokalne oraz krajowe z radnymi i parlamentarzystami. Stawia się w roli organizacji strażniczej, analizując przejrzystość życia publicznego oraz będąc orędownikiem ruchu obywatelskiego. Razem z Fundacją im. Stefana Batorego, realizuje od ponad 8 lat akcję „Masz Głos, Masz Wybór”, inspirując i poszerzając zasadę dialogu społecznego.
 
Zakres wsparcia doradców CIWON jest bardzo szeroki, począwszy od koordynacji współpracy z innymi specjalistami i szeregiem instytucji w zakresie włączenia społecznego, samodzielności i niezbędnego wsparcia dla bezpiecznego życia w środowisku lokalnym, poprzez wsparcie w realizacji obowiązków życia codziennego (np. zakładanie konta bankowego, nabywanie nieruchomości, korzystanie z transportu publicznego lub uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami, korzystanie z oferty pomocowej (m.in. socjalnej i mieszkaniowej), edukacyjnej, rozwojowej oraz rozrywkowo-kulturalnej) oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów dnia codziennego, nauka sposobów rozwiązywania tych problemów, i poszukanie indywidualnych sposobów radzenia sobie z nimi.
 
Pomoc obejmuje także wsparcie w realizacji spraw bytowych, szczególnie budżetowych: pomoc w składaniu wniosków o mieszkania socjalne lub kwaterunkowe, pozyskiwaniu środków na zagospodarowanie, wyposażanie mieszkań, pomocy w budowaniu lokalnego wsparcia społecznego, zwłaszcza sąsiedzkiego, umiejętne doradztwo dotyczące przysługujących uprawnień uprawnieniach np. prawo do świadczeń rodzinnych, jak 500 plus, prawo do świadczeń zdrowotnych oraz wsparcie dotyczące kształcenia, wychowania i opieki nad dziećmi. Ważnym elementem CIWON jest także doradztwo związane z samoobsługą, rekreacją, zdrowym odżywianiem oraz prowadzeniem zdrowego trybu życia.  Doradcy w swoich działaniach przywiązywali dużą wagę do kształtowania odpowiednich nawyków higienicznych i estetycznych u beneficjentów, ponieważ zaniedbania w tych obszarach mogą utrudniać proces ich integracji społecznej i zawodowej oraz doradztwo zawodowe polegające na przygotowaniu do poszukiwania pracy oraz  na ustalenia z beneficjentem szeregu działań dostosowanych do jego sytuacji osobistej, życiowej  oraz warunków na rynku pracy. Doradcy wspólnie z beneficjentami  analizują  jego predyspozycje do wykonywania określonego zawodu, uczą poszukiwać pracy, pomagają konstruować CV i list motywacyjny (bądź inne dokumenty aplikacyjne), przygotowują uczestnika do rozmowy kwalifikacyjnej i podjęcia pracy.
 
Poradnictwo w czasie pandemii
W okresie pandemii, ze względu na szczególne ograniczenia w funkcjonowaniu urzędów, sądów oraz innych placówek doradztwo prawne było szczególnie istotne i potrzebne. Skupiało się na pomocy w kontakcie telefonicznym i mailowym z urzędami, sądami, pracodawcami. Prawnicy - doradcy śledzili na bieżąco zmieniające się przepisy oraz rozporządzenia,  poszukiwali rozwiązań i wsparcia dla beneficjentów, wyszukując przysługujące osobom z niepełnosprawnością nowe ulgi i uprawnienia, pomagali w wypełnianiu wniosków do organizacji wspierających, omawiali i przybliżali nowe przepisy  i rozporządzenia, uwrażliwiali beneficjentów oraz ich rodziny na ich przestrzeganie. Wspierali także beneficjentów w okresie przebywania na kwarantannie i w izolacji z powodu infekcji koronawirusa. Często reprezentowali, za zgodą i w obecności beneficjentów, ich interesy w rozmowach telefonicznych z urzędami i instytucjami publicznymi, w administracją, sądem lub instytucjami zajmującymi się wydawaniem orzeczeń. Odpowiadali za przygotowanie pism, wypełnianie formularzy, kompletowanie niezbędnej dokumentacji, czy składanie wniosków.
 
Problemy osób niepełnosprawnych
Do najczęstszych i najbardziej poważnych problemów osób niepełnosprawnych, które zgłosiły się do programu CIWON, należały zadłużenia finansowe, przemoc w rodzinie oraz brak środków na zaspakajanie podstawowych potrzeb życiowych, nieracjonalne gospodarowanie zasobami finansowymi. W tym zakresie niezbędna była współpraca prawników z pozostałym personelem merytorycznym: ekonomistami, doradcami finansowymi. Inne dotyczyły przemocy domowej oraz znęcania się, zarówno w otoczeniu domowym jak poza domem – w środowisku rówieśniczym. Wsparcie w tych sytuacjach sprowadzało się do odpowiedniego rozpoznania sytuacji oraz bezpośredniej interwencji i pomocy rodzinie. W związku z nowymi potrzebami beneficjentów doradcy CIWON podejmowali także współpracę z kuratorami sądowymi, konsultując planowane działania i decyzje, związaną w niektórych przypadkach ze sprawowaniem przez nich opieki nad ich małoletnimi dziećmi.
 
Poradnictwo psychologiczne wzmacnia inne formy rehabilitacji
Wsparcie psychologiczne nie tylko uzupełnia ale i wzmacnia pozostałe formy rehabilitacji. Co ważne jest ono dopasowane do indywidualnych potrzeb każdej osoby. Podczas konsultacji w celach diagnostycznych psycholog zbiera od uczestnika wywiad o faktach z życia, sytuacji rodzinnej, doświadczeniach edukacyjnych, zawodowych, sposobów budowania relacji, postrzeganiu problemów, zasobów i potrzeb. Problemy najczęściej zgłaszane przez osoby korzystają ze wsparcia obejmowały: osłabioną zdolność do samokontroli emocjonalnej, deficyty w zakresie komunikacji oraz rozumienia sytuacji społecznych, a także trudności w relacjach interpersonalnych.
 
Indywidualna praca psychologów skupia się na pomocy w sytuacjach kryzysu, w tym choroby, śmierci bliskich osób lub pogorszenia się zdrowia beneficjenta, poradnictwie, wzmocnienia, wskazówek czy psychoedukacji w sytuacji podejmowania decyzji, rozpoczynania nowej aktywności, psychoterapii mającej na celu wzmacnianie poczucie odpowiedzialności uczestnika za samego siebie, za swoje sprawy i otoczenie. Sprzyja to wychodzeniu z bierności i bezradności, jednocześnie akcentując autonomiczność i wpływ uczestnika na swoje życie. Ważnym elementem spotkań z psychologiem było w ostatnim czasie także wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa beneficjentów ich rodzin zachwianego poprzez zagrożenia cywilizacyjne jakim był wybuch wojny w Ukrainie. Wśród trudności zgłaszanych przez uczestników oprócz kryzysów psychicznych, znalazły się także problemy z uzależnieniami, zarówno od substancji psychoaktywnych jak i uzależnienia behawioralne.  
 
Rola Rzecznika Osób Niepełnosprawnych
Rzecznik Osób z Niepełnosprawnościami udziela pomocy i wsparcia w realizacji spraw życiowych w kontakcie z instytucjami zajmującymi się wydawaniem orzeczeń o niepełnosprawności, w tym w przygotowywaniu pism, wypełnianiu formularzy, kompletowaniu niezbędnej dokumentacji, składaniu wniosków, podań itp., asysta podczas wezwań na komisje.  W ramach Centrum Wsparcia, rzecznik wspiera w formalnościach związanych ze sprawami rodzinnymi, administracyjnymi, sądowymi oraz bankowymi.  Beneficjentom, ze względu na ich ograniczone zdolności poznawcze, często zdarza się podejmować nieracjonalne decyzje co do podejmowania zobowiązań i podpisywaniu umów z różnymi podmiotami.  Znacząca część uczestników ma trudności w sprawnym czytaniu i  pisaniu, a co za tym idzie, z poprawnym wypełnianiem druków urzędowych, więc pomoc w tym zakresie polegała na przygotowaniu i/lub towarzyszeniu im w trakcie realizacji spraw urzędowych w takim zakresie, który jest niezbędny do efektywnego załatwienia sprawy i nie umniejszający zaufania beneficjenta do własnych kompetencji.   
 
Więcej informacji na temat KSON na:
https://kson.pl/
 
 
Źródło: redakcja Medicalpress, KSON