Dwie nowoczesne procedury w leczeniu raka jelita grubego mają szansę trafić do koszyka świadczeń gwarantowanych. Trwają konsultacje publiczne

Opublikowane 16 lipca 2025
Dwie nowoczesne procedury w leczeniu raka jelita grubego mają szansę trafić do koszyka świadczeń gwarantowanych. Trwają konsultacje publiczne
Ministerstwo Zdrowia prowadzi konsultacje publiczne projektu rozporządzenia, które wprowadza do wykazu świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego dwie nowoczesne, małoinwazyjne procedury stosowane w leczeniu wczesnego raka jelita grubego. Chodzi o endoskopową dyssekcję podśluzówkową (ESD) oraz przezodbytniczą mikrochirurgię endoskopową (TEM). Planowany termin wejścia w życie rozporządzenia to 1 stycznia 2026 r.
Projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego przewiduje rozszerzenie załącznika nr 1 o dwie nowe pozycje:
45.433 – Endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa
45.434 – Przezodbytnicza mikrochirurgia endoskopowa

Obie techniki mają zastosowanie przede wszystkim u pacjentów z rakiem odbytnicy we wczesnym stadium choroby (T1), gdzie zmiany nowotworowe są ograniczone do warstwy podśluzówkowej lub błony śluzowej. W odróżnieniu od klasycznych metod chirurgicznych, ESD i TEM pozwalają na precyzyjne, miejscowe wycięcie zmiany nowotworowej z zachowaniem marginesu tkanek zdrowych – bez konieczności przeprowadzania rozległych resekcji.

Procedury te są uznawane za minimalnie inwazyjne, a ich skuteczność i bezpieczeństwo zostały potwierdzone w rekomendacjach krajowych i międzynarodowych towarzystw naukowych. Zostały również ocenione pozytywnie przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Jak podano w uzasadnieniu projektu, „zasadność stosowania zarówno endoskopowej dyssekcji podśluzówkowej w raku jelita grubego (stadium T1), jak i przezodbytniczej mikrochirurgii endoskopowej w raku odbytnicy, została potwierdzona w wytycznych praktyki klinicznej oraz dowodach naukowych”.

Zgodnie z projektem, każda z procedur będzie objęta odrębnymi warunkami realizacji określonymi w załączniku nr 4. Ujęto w nich m.in. wymagania organizacyjne (kwalifikacje personelu, sprzęt medyczny) oraz kryteria kwalifikacji klinicznej pacjentów, opierające się na klasyfikacji TNM i rozpoznaniach ICD-10: C18–C21. To podejście jest zgodne z rekomendacją Prezesa AOTMiT i uwzględnia wnioski z aktualizacji przeglądu systematycznego opublikowanej w 2025 roku.

Co istotne, Ministerstwo Zdrowia wskazuje, że w przyszłości planowane jest rozszerzenie zastosowania procedury ESD również na inne lokalizacje nowotworowe – m.in. żołądek i przełyk – oraz na wskazania nieonkologiczne, takie jak zmiany związane z chorobami zapalnymi.

Włączenie tych technologii do katalogu świadczeń gwarantowanych ma znacząco zwiększyć dostępność do skutecznego, a jednocześnie mniej obciążającego leczenia nowotworów jelita grubego. Jak zaznaczono w uzasadnieniu: „implementacja przedmiotowych świadczeń opieki zdrowotnej do wykazu świadczeń gwarantowanych jest zasadna z klinicznego punktu widzenia”.

Środowiska kliniczne, eksperci i organizacje pacjenckie mają możliwość zgłaszania uwag do projektu.

Źródło: RPL