Do zaszczytnego grona dołączył Szpital im. ks. Anny Mazowieckiej w Warszawie. 26 maja br. odbyła się uroczystość, podczas której tytuł został oficjalnie przyznany. W spotkaniu wzięli udział: Paloma Cuchi, Dyrektor Biura WHO w Polsce; prof. Ewa Helwich, konsultant krajowa ds. neonatologii; Maria Wilińska, przewodnicząca Zarządu Komitetu Upowszechniania Karmienia Piersią; prof. Zbigniew Gaciong, rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; prof. Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska i prof. Piotr Pruszczyk, prorektorzy WUM; prof. Rafał Krenke, dziekan Wydziału Lekarskiego WUM; Magdalena Nehring-Gugulska, dyrektor Centrum Nauki o Laktacji; Tomasz Sławatyniec, dyrektor Wydziału Zdrowia Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego oraz Waldemar Kraska, sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia. Data uroczystości nie została wybrana przypadkowo – to przede wszystkim Dzień Matki, a dodatkowo przypada w tygodniu Promocji Karmienia Piersią organizowanym przez Szpital.

Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej to wysokospecjalistyczna placówka świadcząca procedury medyczne w zakresie położnictwa, ginekologii i neonatologii, w tym przede wszystkim w intensywnej terapii noworodka. W grudniu 2022 roku minie 110 lat, od kiedy szpital przy ul. Karowej w Warszawie przyjął pierwsze pacjentki i był jednym z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie. Obecnie Szpital oferuje kompleksową opiekę nad kobietami w każdym wieku. Ratowane są tutaj najmniejsze i najbardziej chore i wymagające intensywnej terapii noworodki. To w tym szpitalu w 1953 roku powstał pierwszy w Polsce oddział w systemie „rooming-in” (matka z dzieckiem) promujący kluczowy model opieki nad zdrowym noworodkiem zakładający nieprzerwany od momentu przyjścia na świat, kontakt dziecka ze swoją matką. Szpitalowi przyznano wiele nagród, m. in. „Certyfikat Wybitnej Placówki Medycznej”, Złoty Certyfikat „Rzetelni w Ochronie Zdrowia”, „Mazowiecki Orzeł Biznesu” czy tytuł Ośrodka Przyjaznego Kobiecie. Tytuł „Szpital Przyjazny Dziecku” to kolejne wyjątkowe wyróżnienie.

Szpitale, które są odznaczone tym tytułem, przestrzegają przyjętych zasad udanego karmienia piersią, czyli tzw. 10 kroków. W szpitalach przyjaznych dziecku jest respektowany międzynarodowy kodeks marketingu produktów zastępujących mleko kobiece. Na ich terenie obowiązuje zakaz reklamy mieszanek mlekozastępczych oraz akcesoriów do sztucznego karmienia.

– Decyzję Komitetu Upowszechniania Karmienia Piersią przyjęliśmy z wielkim entuzjazmem. Od dawna staraliśmy się być szpitalem przyjaznym dziecku, ale dopiero niedawno placówki o wyższym niż 1. stopień referencji mogły ubiegać się o ten tytuł. Rozpoczęła się więc szeroka akcja edukacyjna całego personelu i rodziców. Kilka lat pracy i ogromnego zaangażowania całego zespołu zarządzającego zostało docenione i przyznano nam ten wyjątkowy i szczególny dla nas tytuł – powiedziała Ewa Piotrowska, Dyrektor Szpitala Klinicznego im. ks. Anny Mazowieckiej w Warszawie.

– Pod kierunkiem Pani Agnieszki Muszyńskiej, certyfikowanej doradczyni laktacyjnej powstała procedura laktacyjna, obejmująca wszystkie sytuacje, w których pokarm matki może być dostarczany nie tylko podczas aktu karmienia piersią, ale w inny sposób tak, aby zwłaszcza dzieciom ciężko chorym i wcześniakom dostarczać cenny lek, jakim jest mleko mamy – dodała Dyrektor Ewa Piotrowska.

Pomysł urządzenia zakładu położniczego powstał w 1904 r., budowę rozpoczęto dopiero w 1911 r., a ukończono rok później. Architektem budynku był Kazimierz Skórewicz, autor m.in. budynku Sejmu. Pierwszym lekarzem naczelnym zakładu był Władysław Popiel, długoletnim dyrektorem szpitala przy ul. Karowej był m.in. Władysław Janczewski. W latach dwudziestych zakład został poświęcony Annie Księżnej Mazowieckiej, założycielce pierwszego warszawskiego szpitala w obrębie murów miasta.

Powstanie nowoczesnego, urządzonego zgodnie z wymaganiami ówczesnej medycyny szpitala położniczego było odpowiedzią na alarmujący stan opieki nad kobietami ciężarnymi, rodzącymi i położnicami w Warszawie. Aby wybudowanie szpitala z prawdziwego zdarzenia było możliwe, nadano jemu imię cesarzowej Aleksandry Fiodorowny, żony ostatniego cara Rosji Mikołaja.

Szpital od początku działalności spełniał rolę edukacyjną – na jego terenie staże odbywali absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, działała Miejska Szkoła Położnych. Specjalną opieką otaczano tutaj noworodki – do użytku wprowadzano inkubatory, choć jeszcze często w celu dogrzania słabszych dzieci wkładano w pieluchy tzw. butelkę powitalną z ciepłą wodą. Młode matki były edukowane w zakresie higieny osobistej, uczone pielęgnacji noworodka. Ze względu na to, że szpital był przeznaczony początkowo dla „samotnych panien”, dbano o to, aby młode matki miały zapewnioną opiekę ojca dziecka lub jego rodziny, a w przypadku śmierci matki, aby dziecko trafiało do najbliższych, a nie do sierocińca. Jeżeli personel miał podejrzenia, że noworodek może być porzucony, stemplowano go specjalną trudnozmywalną farbą, co ułatwiało identyfikację dziecka przez policję.

Szpital działał podczas niemieckiej okupacji, wciąż funkcjonowała tutaj jako jedna z nielicznych w Warszawie szkoła dla położnych. Ewakuowany wraz z pacjentkami i lekarzami w połowie sierpnia 1944 r., jako jeden z nielicznych uchował się w czasie bombardowań powstańczej Warszawy. Choć nie uległ zniszczeniom, w planach Biura Odbudowy Stolicy został przeznaczony do wyburzenia. Przez kilka lat po wojnie funkcjonowała tutaj Komenda Wojskowa Miasta. Przed rozbiórką uratowali szpital... studenci medycyny, których liczba po wojnie gwałtownie rosła, a realizacja praktycznego nauczania była niemożliwa z uwagi na brak wystarczającej liczby oddziałów ginekologicznych i położniczych.

Utworzenie II Kliniki Położnictwa i Chorób Kobiecych w szpitalu przy ul. Karowej przywróciło budynek do swych dawnych funkcji i dało impuls do rozwoju nowoczesnego położnictwa i ginekologii. Jej pierwszy kierownik prof. Wilhelm Sowiński, utworzył pierwszą w Warszawie pracownię patomorfologii ginekologicznej – jej pierwszym kierownikiem był prof. Józef Szamborski. Kolejnym kierownikiem Kliniki przy ul. Karowej był prof. Ireneusz Roszkowski, który w historii polskiej medycyny został uznany za prekursora nowoczesnego położnictwa i ginekologii. Powstały tutaj jedne z pierwszych w Polsce oddziałów patologii ciąży, prof. Ireneusz Roszkowski inicjował powstanie nowatorskich pracowni, m.in. embriologii doświadczalnej, sprzyjał rozwojowi wówczas bardzo eksperymentalnych, a obecnie powszechnych metod diagnostycznych w ginekologii i położnictwie, np. ultrasonografii. Lekarze z Karowej byli jednymi z pierwszych, którzy zastosowali próżnociąg podczas porodu, opracowali metodę graficznego zapisu tętna płodu, już w latach siedemdziesiątych zastosowano laparoskopię diagnostyczną, a później stosowano tutaj operacje z użyciem lasera. Już w latach sześćdziesiątych powstały w szpitalu przy ul. Karowej poradnie patologii ciąży, ginekologiczna dla dziewczynek, a także poradnia dla noworodków po skomplikowanych porodach, w których badano rozwój dzieci.

Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych szpital został zamknięty – choć rozbudowany w latach sześćdziesiątych, wymagał gruntownej modernizacji. Dzięki staraniom ówczesnej kierownik Kliniki, prof. Jadwigi Kuczyńskiej-Sicińskiej oraz dyrektora szpitala Tadeusza Trędoty szpital został wyremontowany. Otwierany sukcesywnie oddział po oddziale w 1983 r. szpital przy ul. Karowej został przywrócony z powodzeniem dla mieszkanek Warszawy i regionu.

Po ponownym otwarciu szpitala w 1983 r. największe i najbardziej radykalne zmiany zaszły w opiece nad noworodkiem. W 1982 r. ordynatorem Oddziału Noworodkowego została Barbara Chodzińska. Pierwsze lata po remoncie były trudne – dawał się we znaki brak sprzętu, który nie cały wrócił do szpitala po otwarciu. Rosła liczba ciężarnych z różną patologią ciąży, rodziło się coraz więcej dzieci wymagających specjalistycznej opieki, m.in. wcześniaków. Dawał się we znaki też brak lekarzy wyspecjalizowanych w leczeniu bardzo małych noworodków – neonatologia stawiała w Polsce dopiero pierwsze kroki. Rozwój neonatologii w szpitalu przy ul. Karowej był wymuszony przede wszystkim koniecznością dostosowania ośrodka do współczesnych standardów. Niebagatelne znaczenie miało istnienie nowoczesnej patologii ciąży – II Klinika Położnictwa i Ginekologii z powodzeniem prowadziła i leczyła ciąże obarczone różnego rodzaju powikłaniami. Opieka nad dziećmi tych matek stawała się coraz bardziej skomplikowana. Światowe standardy opieki nad wcześniakami wskazywały na ogromną rolę, jaką daje leczenie chorego noworodka w miejscu, w którym się urodził. Znaczenie miały też względy ekonomiczne – utworzenie wysokospecjalistycznego ośrodka neonatologicznego zwiększało konkurencyjność szpitala na rynku usług medycznych.

W 2000 r. na bazie funkcjonującego w szpitalu Oddziału Noworodkowego ostatecznie ukształtował się Oddział Neonatologii, który składał się z Oddziału Noworodków Zdrowych, Patologii Noworodka i Intensywnej Terapii Noworodka. Oddział ten stał się bazą nowo powstałej Kliniki Neonatologii. Nowoczesny Oddział Intensywnej Terapii Noworodka powstał w 2001 r. W pomieszczeniach dostosowanych do wymogów oddziału intensywnej terapii przygotowano dwanaście stanowisk dla noworodków w stanie zagrożenia życia. Kierowana ówcześnie przez prof. dr hab. n. med. Marię Katarzynę Borszewską-Kornacką Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego rozpoczęła swoją działalność 1 października 2002 r.


źródło: Szpital im. ks. Anny Mazowieckiej w Warszawie