Migotanie przedsionków (atrial fibrillation, AF) to najczęściej występujący rodzaj zaburzeń rytmu serca. Niezdiagnozowane i nieleczone lub leczone niewłaściwie może prowadzić do groźnych w skutkach powikłań. Najpoważniejsze z nich to udar niedokrwienny mózgu, który może skutkować ograniczeniem sprawności, a nawet śmiercią pacjenta.

W Polsce z migotaniem przedsionków może żyć nawet 1 mln 250 tys. osób. Najczęściej arytmia dotyka osób starszych, ale może pojawić się i u młodszych. Charakteryzuje się całkowicie niemiarowym biciem serca. Ważną metodą terapii migotania przedsionków jest ablacja. Jest to zabieg polegający na unieszkodliwieniu fragmentów mięśnia sercowego odpowiedzialnych za nieprawidłowe przewodzenie impulsów. Pierwszy taki zabieg w Polsce, ablację RF - z wykorzystaniem prądu o częstotliwości radiowej - wykonał  w 1998 r. zespół specjalistów Instytutu Kardiologii w Aninie pod kierunkiem prof. F. Walczaka.

- Od tego czasu pozycja tej metody w wytycznych stale rośnie i obecnie jest to najskuteczniejsza i bezpieczna dla pacjenta forma terapii migotania przedsionków. Dwa główne rodzaje ablacji to wspomniana ablacja RF i krioablacja, w której wykorzystuje się zimno. Jednak w tym miesiącu w naszym ośrodku wykonaliśmy 13 pierwszych w Polsce zabiegów ablacji napadowego migotania przedsionków innowacyjną metodą elektroporacji. Nowością i przełomem tej metody jest to, że elektroporacja unieszkodliwia wyłącznie wybrane fragmenty mięśnia sercowego oszczędzając przy tym okoliczne nerwy, naczynia czy też mięśniówkę w żyłach płucnych, co zdaniem wielu specjalistów przyczyni się do lepszego profilu bezpieczeństwa tej metody – wyjaśnia prof. Łukasz Szumowski, dyrektor Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie.

– Podczas zabiegu ablacji z wykorzystaniem elektroporacji nie jest wytwarzane ciepło. W trakcie ogrzewania oporowego wykorzystywanego w procesie elektroporacji rozpraszana jest jedynie niewielka i nieznacząca klinicznie ilość energii, co nie naraża struktur sąsiadujących z tkankami poddawanymi zabiegowi ablacji – tłumaczy dr Piotr Urbanek z I Kliniki Zaburzeń Rytmu Serca Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie.

Pierwsze w Polsce zabiegi ablacji podłoża arytmii metodą elektroporacji wykonano w Narodowym Instytucie Kardiologii w Warszawie-Aninie z wykorzystaniem technologii FARAPULSE firmy Boston Scientific. System FARAPULSE składa się z trzech głównych elementów. Pierwszą z nich jest przezroczysta i elastyczna koszulka sterowalna wprowadzana do lewego przedsionka serca. Kolejnym elementem systemu jest elektroda o nazwie FARAWAVE prowadzona do ujścia żył płucnych za pomocą prowadnika. Innowacją zastosowaną w tej technologii jest budowa dystalnej końcówki elektrody, która w zależności od potrzeb zabiegu może zmienić swój kształt  z „koszyka” na „kwiatek”, który pozwala na precyzyjne dotarcie do wymagających interwencji miejsc, co przekłada się na wyższą skuteczność całej procedury. Trzecim elementem systemu jest połączona z elektrodą konsola FARASTAR, która generuje pole elektryczne o napięciu 2000 Voltów. Zabiegi z wykorzystaniem technologii FARAPULSE mogą być wykonywane pod kontrolą skopii RTG lub przy wsparciu systemu elektroanatomicznego 3D.

Pacjenci Narodowego Instytutu Kardiologii, u których wykonano zabiegi ablacji napadowego migotania przedsionków metodą elektroporacji, mają zaplanowany harmonogram pozabiegowych wizyt kontrolnych. Pełna ocena skuteczności zabiegów ablacji będzie możliwa za kilka tygodni. Jednak wyniki europejskich badań - IMPULSE, PEFCAT i PEFCAT II - przeprowadzonych na grupie 121 pacjentów, u których wykonano ablację metodą elektroporacji są obiecujące. Prawie u wszystkich pacjentów (96%) uzyskano trwałą izolację żył płucnych. Badanie powtórzone po roku od zabiegu wykazało brak migotania przedsionków u 85 proc. osób. Zdaniem specjalistów to bardzo zadowalający wynik.