Polska wniosła istotny wkład w program badań przesiewowych w kierunku raka płuca w Europie
Opublikowane 11 kwietnia 2023
“Polska wniosła istotny wkład w program badań przesiewowych w kierunku raka płuca w Europie” - podkreśla Lung Cancer Policy Network. Nasze państwo jest jednym z dwóch krajów, które realizują Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP) za pomocą Niskodawkowej Tomografii Komputerowej (NDTK), co zostało zauważone i docenione na forum międzynarodowym.
W 2008 r. w Polsce rozpoczęto wdrożenie programu badań przesiewowych LDCT (ang. low-dose computed tomography), z którego protokół został opublikowany w 2019 roku. Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca oficjalnie rozpoczął się w 2020 roku. “Jako centralnie zarządzany program współfinansowany przez Ministerstwo Zdrowia i Europejski Fundusz Społeczny, jest on obecnie wdrażany etapowo. W ciągu 3 lat ma on objąć 16 000 uczestników w wieku 50-74 lat w sześciu makroregionach Polski.” - wskazuje Lung Cancer Policy Network.
W Szczecinie, Gdańsku, Poznaniu i Warszawie do tej pory w ramach programów pilotażowych przebadano łącznie prawie 50 000 osób. To pozwoliło na wykrycie raka płuca u około 1% badanych, a u od 64% do 70% osób z tej grupy rozpoznanie postawiono w stadium I. Wczesne wykrycie choroby zdecydowanie zwiększa możliwości leczenia (np. operacją radykalną) i poprawia przeżywalność.
We wszystkich ośrodkach uczestniczących w programie wdrożono platformę opartą na chmurze, która "centralizuje gromadzenie danych epidemiologicznych i klinicznych, a także zawiera zasoby wspierające personel wykonujący badania przesiewowe, w tym wytyczne dla radiologów podejmujących decyzje, oraz szereg interaktywnych narzędzi (np. modele przewidywania ryzyka w celu określenia kwalifikacji do badań przesiewowych)”. Partnerzy przedsięwzięcia mają dostarczyć również oprogramowanie CADe (computer-aided detection) oparte na AI do wspierania oceny skanów.
Lung Cancer Policy Network podkreśla problem jakim w Polsce jest palenie tytoniu - główny czynnik ryzyka raka płuca. Ministerstwa Zdrowia prowadzi program profilaktyki chorób odtytoniowych obejmujący poradnictwo. Niestety wciąż nie wszystkie ośrodki WWRP mają dostęp do poradni rzucania palenia, a włączenie rzucania palenia do ścieżki badań przesiewowych jest obszarem ciągłego rozwoju.
Także pandemia COVID-19 zostawiła swój ślad na pilotażu programu badań przesiewowych w kierunku raka płuca w 2020 roku, gdzie spowodowała czasową przerwę w rekrutacji.
“Pierwszy semestr WWRP ma się zakończyć w 2023 roku. Aby zabezpieczyć finansowanie na nowy okres, liderzy programu mają na celu budowanie większej świadomości korzyści płynących z badań przesiewowych LDCT.” - dodaje Lung Cancer Policy Network
Lung Cancer Policy Network to globalna, multidyscyplinarna sieć ekspertów zajmujących się tematem raka płuca, która obejmuje klinicystów, badaczy, organizacje pacjentów i partnerów przemysłowych. Obecnie liczy prawie 50 członków. Stowarzyszenie ma na celu uczynić profilaktykę, diagnostykę i leczenie raka płuca międzynarodowym priorytetem polityki zdrowotnej, a przez to poprawić jakość życia osób, u których zdiagnozowano raka płuca oraz zmniejszyć liczbę zgonów spowodowanych tym schorzeniem.
Więcej o programie profilaktyki raka płuca:
Autor:
Redakcja MedicalPress