W pierwszej grupie są głównie osoby w wieku 75-80 lat, a także 25-34 lat oraz 18-24 lat. Przeważnie też posiadają wykształcenie wyższe bądź średnie. Ich miesięczne dochody najczęściej sięgają 7000-8999 zł lub ponad 9000 zł na rękę. Z kolei niezadowoleni rodacy zazwyczaj mają 65-74 lat lub 55-64 lat i wykształcenie podstawowe lub gimnazjalne bądź średnie. Zwykle zarabiają 3000-4999 zł lub mniej niż 1000 zł na rękę.

Jak wynika z sondażu z UCE RESEARCH i IMPLANT MEDICAL, dorośli Polacy są niemal po połowie podzieleni na usatysfakcjonowanych i niezadowolonych z wyglądu oraz ze stanu swojego uzębienia. Nieco więcej jest tych pierwszych – 47,8%. Ci drudzy stanowią 46,2%. Tylko 6% rodaków nie potrafi się określić w tej kwestii.

– Wpływ na taki układ może mieć kilka czynników. Polacy mają różne doświadczenia związane z opieką stomatologiczną, leczeniem zębów czy korzystaniem z usług dentystycznych, a te mogą wpływać na ich ocenę stanu swojego uzębienia. W wielu przypadkach dentofobia, czyli lęk przed wizytą u dentysty, sprawia, iż pacjenci decydują się na nią w ostateczności, gdy ząb nadaje się już tylko do wyrwania. W Polsce mamy duży odsetek osób z usuniętymi wieloma zębami, a to wpływa na estetykę uśmiechu, ale także na jakość funkcji żucia czy nawet mowy. Nie wspominając już o samopoczuciu – wyjaśnia dr Piotr Przybylski, współautor badania z IMPLANT MEDICAL.

Wśród osób zadowolonych przeważają te, które wyrażają to w sposób zdecydowany – 33,3%. Raczej usatysfakcjonowanych jest 14,5%. – Uważam, że łączny wynik można ocenić jako niesatysfakcjonujący. Nadal istnieje duża grupa osób niezadowolonych, często z powodu braku finansów na leczenie uzębienia w placówkach prywatnych. Wydaje się, że liczba zadowolonych Polaków będzie się zwiększać, gdyż świadomość zdrowotna w zakresie stomatologii stale się poprawia. Coraz więcej rodziców dba o zęby swoich pociech od najmłodszych lat, wpływając na ich styl życia, edukację i świadomość prozdrowotną. Dlatego w kolejnych pokoleniach powinno być coraz lepiej, ale obecne wyniki raczej nie powinny napawać nas satysfakcją – uważa dr Przybylski.

Z kolei w grupie niezadowolonych Polaków mniej jest przekonanych o tym rodaków niż raczej nieusatysfakcjonowanych – 15% vs 31,2%. – Wynik nieco ponad 46% osób, które nie są zadowolone z wyglądu i ze stanu swojego uzębienia, jest powodem do poważnego zaniepokojenia. Takie poczucie może wpływać na samoocenę, pewność siebie i ogólne samopoczucie czy jakość życia, a nawet na stan zdrowia psychicznego. Nastała moda na piękny, śnieżnobiały, tzw. hollywoodzki uśmiech. W związku z tym przybywa pacjentów dążących do takiego efektu. Niektórzy czują presję, aby spełnić pewne społecznie narzucone standardy estetyczne, które nie są w ich przypadku realistyczne lub osiągalne – dodaje współautor badania.

Zadowoleni są głównie Polacy w wieku 75-80 lat, a także 25-34 lat oraz 18-24 lat. Przeważnie są to osoby z wykształceniem wyższym bądź średnim, które zamieszkują miasta liczące 200-499 tys. lub 5-19 tys. ludności. Najczęściej też zarabiają 7000-8999 zł lub powyżej 9000 zł miesięcznie.

– Najbardziej zadowoleni są Polacy z dwóch skrajnych grup wiekowych. Możliwe, że seniorzy w wieku 75-80 lat akceptują już naturalne zmiany, jakie zachodzą wraz z wiekiem. Z kolei młodzi ludzie coraz lepiej dbają o swoje uzębienie i być może z tego powodu są bardziej usatysfakcjonowani. Natomiast osoby o wyższym wykształceniu mają większą świadomość znaczenia higieny jamy ustnej i regularnych wizyt u dentysty. Mogą też posiadać większą wiedzę na temat dostępnych procedur poprawiających wygląd uzębienia. Do tego wysokie dochody pozwalają na lepszą opiekę stomatologiczną, regularne wizyty u dentysty oraz korzystanie z usług estetycznych, takich jak np. leczenie ortodontyczne, wybielanie zębów czy licówki – podkreśla dr Piotr Przybylski.

Wśród niezadowolonych respondentów głównie są osoby w wieku 65-74 lat i 55-64 lat, z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym bądź ze średnim. Zwykle zamieszkują one wsie i miejscowości mające do 5 tys. ludności bądź miasta liczące 20-49 tys. mieszkańców. Najczęściej zarabiają 3000-4999 zł lub poniżej 1000 zł miesięcznie na rękę.

– Starsi respondenci mogą mieć większe problemy z uzębieniem z powodu licznych braków zębów, osłabienia ich struktury czy powikłań po leczeniu stomatologicznym z przeszłości, które miało sporo ograniczeń. Z kolei osoby o niższym wykształceniu mogą mieć mniejszą świadomość znaczenia higieny jamy ustnej i samej opieki stomatologicznej. Mogą też być mniej zaznajomione z dostępnymi metodami. Natomiast ograniczone finanse zasadniczo wpływają na możliwości korzystania z profesjonalnej opieki stomatologicznej oraz realizację kosztownych zabiegów estetycznych. Z kolei osoby o niższych zarobkach mogą mieć utrudniony dostęp do usług stomatologicznych lub być bardziej ograniczone w wyborze i możliwościach leczenia, co może przyczynić się do ich niezadowolenia – mówi dr Przybylski.

Przy okazji autorzy badania zwracają szczególną uwagę na to, że nie wszyscy Polacy mają dzisiaj równy dostęp do usług stomatologicznych. Zabiegi z zakresu stomatologii estetycznej oraz te, które wpływają na satysfakcjonującą jakość żucia, np. korony, mosty czy implanty, nie są refundowane przez NFZ. Dlatego kluczowe jest zapewnienie dostępu do edukacji zdrowotnej i opieki stomatologicznej dla wszystkich grup społecznych, aby poprawić stan zdrowia jamy ustnej i zwiększyć zadowolenie z wyglądu uzębienia.

– Zapewnienie łatwiejszego dostępu do opieki stomatologicznej, w tym zwiększenie zakresu zabiegów refundowanych, może pomóc w zmniejszeniu barier finansowych i zapewnić lepszą opiekę stomatologiczną dla większej liczby osób. Ponadto na pozytywne podejście Polaków do opieki stomatologicznej mogą wpływać kampanie informacyjne, promujące zdrowie jamy ustnej, korzyści wynikające z utrzymania dobrego stanu uzębienia oraz dostępne procedury estetyczne – przekonuje ekspert z IMPLANT MEDICAL.

Do tego analitycy z UCE RESEARCH dodają, że wysoki stan inflacji i kiepska sytuacja ekonomiczna Polaków mogą mieć wpływ na postrzeganie swojego stanu uzębienia, choć nie jest to bezpośrednia korelacja. W czasach trudności gospodarczych ludzie często muszą dokonywać wyborów dotyczących rozplanowania swoich środków finansowych. Problemy ekonomiczne mogą skutkować ograniczeniami w dostępie do opieki stomatologicznej i kosztownych zabiegów związanych z uzębieniem. Może to prowadzić do zaniechania leczenia i negatywnie wpływać na stan zębów.

– Trudności ekonomiczne mogą również zwiększać stres, który miewa negatywny wpływ na nawyki związane z higieną jamy ustnej, takie jak regularne szczotkowanie zębów i wizyty u dentysty. Kłopoty finansowe mogą ponadto prowadzić do ograniczonego dostępu do zdrowej i zrównoważonej diety, co też może mieć wpływ na stan zdrowia jamy ustnej. Ważne jest, aby spojrzeć na te wyniki jako sygnał do podjęcia działań mających na celu poprawę stanu uzębienia. Promowanie edukacji zdrowotnej, zapewnienie dostępu do opieki stomatologicznej oraz podnoszenie świadomości pacjentów mogą pomóc w zmniejszeniu liczby osób niezadowolonych z wyglądu swojego uzębienia – podsumowuje dr Piotr Przybylski, współautor badania z IMPLANT MEDICAL.

Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) przez UCE RESEARCH i IMPLANT MEDICAL na próbie 1030 dorosłych Polaków. Próba była reprezentatywna pod względem płci, wieku, wielkości miejscowości, zarobków, a także wykształcenia oraz regionu zamieszkania.

Źródło: UCE RESEARCH, IMPLANT MEDICAL / Lipiec, 2023 r.