Zakaz palenia na plażach i w parkach od 1 lipca 2025 – co oznacza dla zdrowia?

Opublikowane 07 lipca 2025
Zakaz palenia na plażach i w parkach od 1 lipca 2025 – co oznacza dla zdrowia?
1 lipca 2025 r. w Polsce weszły w życie zmiany w Ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu – wprowadzone zostają kolejne zakazy palenia w przestrzeni publicznej. Zakres obejmie m.in. plaże, parki oraz tereny szkolne i obiekty sportowe. Celem reformy jest zwiększenie ochrony osób niepalących przed szkodliwym działaniem dymu tytoniowego, który zawiera nawet kilkanaście razy więcej toksycznych substancji niż dym wdychany bezpośrednio przez palacza.
Zgodnie z ustawą z dnia 9.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych – każdy ma prawo do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych. Dym tytoniowy wdychany przez biernego palacza (tzw. dym bocznego strumienia), zawiera od 5 do 15 razy więcej tlenku węgla i od 2 do 20 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez osobę faktycznie palącą papierosa, co skutkuje jego większą toksycznością. Ochrona osób niepalących i realizacja prawa do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego – odbywa się poprzez wprowadzanie zakazów palenia w przestrzeni publicznej.

Zakazy obejmą palenie:
  • na plażach i w parkach,

  • w odległości 10 m od szkół, bibliotek i obiektów sportowych – analogicznie do planów francuskich,

  • w szpitalach, przychodniach, jednostkach edukacyjnych i ośrodkach pomocy społecznej – zgodnie z obowiązującą ustawą .

W kontekście Francji:

Tamtejsze wprowadzenie zakazu ma chronić około 75 000 osób rocznie przed powikłaniami płucnymi spowodowanymi paleniem – w Polsce kwestią jest dostosowanie do unijnych standardów i doświadczeń chirurgii prewencyjnej.

Wprowadzenie nowych przepisów dotyczących zakazu palenia papierosów w przestrzeni publicznej od 1 lipca 2025 roku wiąże się z konkretnymi obowiązkami dla obywateli i instytucji. Właściciele oraz zarządcy obiektów objętych zakazem – takich jak plaże, parki, tereny przy szkołach, bibliotekach czy obiektach sportowych – będą zobowiązani do umieszczenia w widocznych miejscach informacji o obowiązującym zakazie palenia. Oznakowanie to powinno być czytelne i jednoznaczne, tak aby nie pozostawiało wątpliwości co do obowiązujących przepisów.

Dlaczego te zmiany są ważne?

  • Zdrowie publiczne: Bierne palenie, zwłaszcza dymu bocznego, może zawierać do 15× więcej tlenku węgla i nawet 20× więcej nikotyny niż dym wdychany przez palacza.

  • Ochrona osób wrażliwych: Dzieci, seniorzy i osoby z chorobami układu oddechowego są najbardziej narażone na skutki toksycznego dymu.

  • Przestrzeń wolna od dymu: Zakazy mają uczynić przestrzeń publiczną bardziej przyjazną i bezpieczną.

Nadzór nad przestrzeganiem zakazu sprawować będą odpowiednie organy kontroli – w szczególności Państwowa Inspekcja Sanitarna oraz inspekcja handlowa. Instytucje te będą uprawnione do przeprowadzania kontroli w miejscach publicznych i weryfikowania, czy zarówno obywatele, jak i zarządcy przestrzegają nowych przepisów.

W przypadku naruszenia zakazu, zarówno osoby prywatne, jak i instytucje mogą zostać ukarane. Przewidziano możliwość nałożenia kar administracyjnych, których wysokość i tryb egzekwowania zostaną szczegółowo określone w aktach wykonawczych do ustawy. Nowe przepisy mają zatem nie tylko charakter informacyjno-edukacyjny, ale również egzekucyjny, co ma zagwarantować ich realne wdrożenie i skuteczność w ochronie zdrowia publicznego.

Nowelizacja przepisów od 1 lipca 2025 r. to krok w stronę poprawy zdrowia publicznego w Polsce. Rozszerzenie zakazu palenia na plaże, parki i tereny przy szkołach czy bibliotekach wzmocni ochronę osób niepalących przed biernym paleniem. Wprowadza też obowiązki informacyjne dla zarządców i sankcje za naruszenia. Warto śledzić komunikaty Państwowej Inspekcji Sanitarnej w sprawie szczegółów wykonawczych.

Źródło: Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wraz z nowelizacją obowiązującą od 1 lipca 2025 r. dostępna w Dzienniku Ustaw.