Walka ze smogiem poprawi zdrowie publiczne, produktywność i zahamuje zmiany klimatyczne
Opublikowane 16 października 2019
Z najnowszego raportu EEA (Europejskiej Agencji Środowiska) wynika, że zanieczyszczone powietrze powoduje ok. 400 tysięcy przedwczesnych zgonów. Polska wciąż w niechlubnej czołówce złej jakości powietrza, także jeśli chodzi o wskaźnik pyłów zawieszonych 2,5 - a zatem tych najgroźniejszych, które przedostają się do krwioobiegu. Czy decydenci u progu nowej kadencji wreszcie potraktują temat smogu poważnie?
Zła jakość powietrza w dalszym ciągu szkodzi zdrowiu Europejczyków, szczególnie na obszarach miejskich, przy czym pyły zawieszone (PM), dwutlenek azotu (NO2) i ozon w warstwie przyziemnej (O3) powodują największe szkody. Oprócz szkodliwego zdrowia i skrócenia średniej długości życia, zła jakość powietrza powoduje również straty ekonomiczne, na przykład poprzez wyższe koszty opieki zdrowotnej, zmniejszone plony z rolnictwa i leśnictwa oraz niższą wydajność pracy.
Nowe dane potwierdzają, że obowiązujące przepisy i lokalne działania poszczególnych państw poprawiają jakość powietrza w Europie z pozytywnymi skutkami zdrowotnymi. Pomimo, że różnice pogodowe między latami mogą wpływać na poziomy zanieczyszczenia i ich skutki, zmniejszenie jest zgodne z wcześniejszymi szacunkami EEA, że liczba przedwczesnych zgonów liczba zgonów spowodowanych przez PM2,5 rocznie w Europie zmniejszy się o około pół miliona od 1990 roku.
W porównaniu z dopuszczalnymi wartościami UE stężenia pyłów zawieszonych były zbyt wysokie w siedmiu państwach członkowskich UE w 2017 r. (Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Włochy, Polska, Rumunia i Słowacja). Ponadto cztery państwa członkowskie UE (Bułgaria, Węgry, Polska i Słowacja) nie osiągnęły jeszcze celu UE na 2015 r. dotyczącego trzyletniego średniego narażenia na pyły.
Transport drogowy, elektrownie, przemysł, rolnictwo i gospodarstwa domowe są głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza. Źródła te są ściśle powiązane z podstawowymi systemami produkcji i konsumpcji w Europie, a także są głównymi czynnikami napędzającymi emisje gazów cieplarnianych i utratę różnorodności biologicznej.
Ursula von der Leyen, nowo wybrana przewodnicząca Komisji Europejskiej, zaproponowała „Europejski Zielony Układ” ("Green Deal") jako pierwszy priorytet swoich wytycznych politycznych dla nowej Komisji. Program ten obejmuje cel uczynienia z Europy pierwszego neutralnego dla klimatu kontynentu, zapewnienia sprawiedliwej transformacji i przejścia w kierunku zerowego zanieczyszczenia poprzez zaproponowanie „przekrojowej strategii ochrony zdrowia obywateli przed degradacją środowiska i zanieczyszczeniem, zajmującej się jakością powietrza i wody, niebezpieczne chemikalia, emisje przemysłowe, pestycydy i substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego”.
W wielu europejskich, w tym polskich miastach obywatele domagają się czystszego powietrza dla siebie i swoich dzieci. W dniach 28–29 listopada 2019 r. Komisja Europejska organizuje drugie unijne forum na temat czystego powietrza (Clean Air Forum), którego gospodarzem jest rząd Słowacji w Bratysławie, w celu omówienia rozwoju i wdrażania europejskich, krajowych i lokalnych polityk, projektów i programów dotyczących powietrza. Forum w 2019 r. skoncentruje się na mechanizmach finansowania energii, rolnictwa i czystego powietrza.
Nowe dane potwierdzają, że obowiązujące przepisy i lokalne działania poszczególnych państw poprawiają jakość powietrza w Europie z pozytywnymi skutkami zdrowotnymi. Pomimo, że różnice pogodowe między latami mogą wpływać na poziomy zanieczyszczenia i ich skutki, zmniejszenie jest zgodne z wcześniejszymi szacunkami EEA, że liczba przedwczesnych zgonów liczba zgonów spowodowanych przez PM2,5 rocznie w Europie zmniejszy się o około pół miliona od 1990 roku.
W porównaniu z dopuszczalnymi wartościami UE stężenia pyłów zawieszonych były zbyt wysokie w siedmiu państwach członkowskich UE w 2017 r. (Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Włochy, Polska, Rumunia i Słowacja). Ponadto cztery państwa członkowskie UE (Bułgaria, Węgry, Polska i Słowacja) nie osiągnęły jeszcze celu UE na 2015 r. dotyczącego trzyletniego średniego narażenia na pyły.
„Raport Europejskiej Agencji Środowiska o jakości powietrza w Europie jest ważnym i aktualnym przypomnieniem, że zanieczyszczenie powietrza w dalszym ciągu wpływa na większość regionów w Unii Europejskiej i wpływa na życie większości obywateli. Jest po prostu niedopuszczalne, aby ktokolwiek z nas musiał się martwić, czy zwykły oddech jest bezpieczny, czy nie. Dlatego musimy pracować jeszcze ciężej, aby upewnić się, że nasze unijne standardy jakości powietrza są wszędzie spełniane" - powiedział Karmenu Vella, komisarz UE ds. Środowiska, gospodarki morskiej i rybołówstwa.
Transport drogowy, elektrownie, przemysł, rolnictwo i gospodarstwa domowe są głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza. Źródła te są ściśle powiązane z podstawowymi systemami produkcji i konsumpcji w Europie, a także są głównymi czynnikami napędzającymi emisje gazów cieplarnianych i utratę różnorodności biologicznej.
Ursula von der Leyen, nowo wybrana przewodnicząca Komisji Europejskiej, zaproponowała „Europejski Zielony Układ” ("Green Deal") jako pierwszy priorytet swoich wytycznych politycznych dla nowej Komisji. Program ten obejmuje cel uczynienia z Europy pierwszego neutralnego dla klimatu kontynentu, zapewnienia sprawiedliwej transformacji i przejścia w kierunku zerowego zanieczyszczenia poprzez zaproponowanie „przekrojowej strategii ochrony zdrowia obywateli przed degradacją środowiska i zanieczyszczeniem, zajmującej się jakością powietrza i wody, niebezpieczne chemikalia, emisje przemysłowe, pestycydy i substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego”.
W wielu europejskich, w tym polskich miastach obywatele domagają się czystszego powietrza dla siebie i swoich dzieci. W dniach 28–29 listopada 2019 r. Komisja Europejska organizuje drugie unijne forum na temat czystego powietrza (Clean Air Forum), którego gospodarzem jest rząd Słowacji w Bratysławie, w celu omówienia rozwoju i wdrażania europejskich, krajowych i lokalnych polityk, projektów i programów dotyczących powietrza. Forum w 2019 r. skoncentruje się na mechanizmach finansowania energii, rolnictwa i czystego powietrza.
Autor:
Redakcja MedicalPress