Uwolnić dane – krajowa debata o przyszłości polityki zdrowotnej

Opublikowane 12 czerwca 2025
Uwolnić dane – krajowa debata o przyszłości polityki zdrowotnej
W murach Auli Magna Pałacu Branickich odbyła się 10 czerwca 2025 r. ogólnopolska konferencja zatytułowana „Pozyskiwanie wysokiej jakości danych na potrzeby zdrowia publicznego. Współpraca nauki i samorządu w kształtowaniu polityki zdrowotnej”. Wydarzenie, współorganizowane przez Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (UMB) i Senat RP, przyciągnęło liczne grono ekspertów, polityków, przedstawicieli uczelni, instytucji publicznych oraz samorządów.
Tematyka konferencji koncentrowała się wokół wykorzystania danych wysokiej jakości w medycynie prewencyjnej, nowoczesnych programach profilaktycznych oraz edukacji zdrowotnej. Dyskusje prowadzone były w ramach trzech sesji: o potencjale danych w zdrowiu publicznym, o roli edukacji zdrowotnej oraz o praktycznym zastosowaniu danych w profilaktyce.

Wiemy jak edukacja i profilaktyka są niezmiernie ważnym tematem. Tematem, który jest zbyt poważny, by pozostawał tylko w rękach medyków. Żeby był dobrze zagospodarowany, by trafiał do swoich odbiorców, musi odbywać się w ścisłej, w dobrej i przyjaznej współpracy pomiędzy medykami, naukowcami, ale również pomiędzy decydentami – zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym. Powinno się to odbywać w oparciu właśnie o wysokiej jakości dane – podkreślił podczas spotkania prasowego prof. Marcin Moniuszko, Rektor UMB.

Wydarzenie odbyło się w ramach Roku Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki. Wśród gości znaleźli się m.in. senator dr n. med. Beata Małecka-Libera – przewodnicząca Komisji Zdrowia Senatu RP oraz posłanka Joanna Wicha – przewodnicząca podkomisji stałej ds. zdrowia publicznego. Udział wzięli również przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, NFZ, NIZP PZH, ABM, CeZ oraz uczelni medycznych z całej Polski.

Jestem dumna, że ten temat tak się niesie. Konferencje organizowane są w różnych częściach Polski, m.in. w Katowicach i Poznaniu – tam poświęcone były odpowiednio czynnikom ryzyka i szczepieniom – mówiła senator Małecka-Libera. – Białostocka edycja koncentruje się przede wszystkim na badaniach naukowych jako fundamencie decyzji w polityce zdrowotnej.
Zgodnie z zapowiedzią organizatorów, konferencja miała charakter roboczy, a jej celem było nie tylko dzielenie się wiedzą, ale też stworzenie impulsu do realnych zmian legislacyjnych i systemowych.

Badania, badania, badania – to hasło, które powinno nam przyświecać – podsumowała senator. – Zapamiętam także inne ważne zdanie: edukować o edukacji zdrowotnej.

Ważnym tematem konferencji była wchodząca od września 2025 r. do szkół edukacja zdrowotna jako nowy przedmiot. UMB jako pierwsza uczelnia podpisała umowę z MEN na kształcenie nauczycieli tego przedmiotu. Głos w tej sprawie zabrał m.in. prof. Zbigniew Izdebski, współtwórca programu nauczania.

Prof. Karol Kamiński, prorektor ds. medycyny prewencyjnej UMB, zwrócił uwagę na problem braku integracji danych i konieczność budowy systemów, które realnie wspierają procesy decyzyjne w zdrowiu publicznym. – Danych mamy dużo, są to dane różne, ale mamy problem z ich integracją i z tym, aby te dane funkcjonowały skutecznie, żeby uzupełniały się przy podejmowaniu decyzji – podkreślił.

Konferencję objęli honorowym patronatem Wojewoda Podlaski Jacek Brzozowski oraz Prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Obaj wskazywali na przykład projektu Białystok PLUS jako modelowego wykorzystania danych w działaniach samorządowych.

Mieszkańcy Białegostoku mają realną korzyść z udziału w takich projektach. To nie tylko szansa na poprawę zdrowia i ratowanie życia, ale też oszczędność dla systemu – bo zapobieganie kosztuje mniej niż leczenie – powiedział prezydent Truskolaski.
Konferencja miała wymiar praktyczny, pokazując dobre praktyki z Białegostoku, Wrocławia i innych miast. Była także okazją do nawiązania współpracy między środowiskiem akademickim, instytucjami państwowymi i samorządami. Jak podkreśliła prof. Irina Kowalska – Na co dzień jako lekarze przede wszystkim leczymy, ale dziś chcemy zrobić krok wstecz – spojrzeć na to, co możemy zrobić, by do choroby w ogóle nie dopuścić.

Wnioski z obrad posłużą nie tylko jako materiał do kolejnych działań naukowych, ale także – jak zapowiadają organizatorzy – jako wkład w nowelizację ustawy o zdrowiu publicznym i kolejny etap prac nad Narodowym Programem Zdrowia.

Retransmisja konferencji dostępna jest na YouTube: obejrzyj nagranie