Polska rozwija medycynę kosmiczną: od misji w kosmosie do badań na Ziemi
Opublikowane 17 listopada 2025
Medycyna kosmiczna przestaje być niszową dziedziną – Polska stawia kolejne kroki w jej rozwoju. Dzięki projektom związanym z misją Sławosz Uznański‑Wiśniewski, współpracy z Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) oraz organizacji pierwszej ogólnopolskiej konferencji na ten temat, nasz kraj zaczyna budować swój udział w międzynarodowych badaniach w zakresie zdrowia, technologii i adaptacji ludzkiego organizmu w ekstremalnych warunkach.
13–14 listopada 2025 r. w Warszawie odbyła się pierwsza w Polsce konferencja poświęcona medycynie kosmicznej, organizowana przez Gdański Uniwersytet Medyczny oraz Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej. Podczas spotkania omawiane będą m.in. biologiczne skutki promieniowania kosmicznego, rozwój systemów monitorowania fizjologicznego w warunkach mikrograwitacji czy wykorzystanie sztucznej inteligencji i technologii „omika” w medycynie ekstremalnej.
Jednocześnie trwa ogólnopolska trasa edukacyjno-technologiczna pod nazwą „IGNIS – Polska sięga gwiazd”, w której uczestniczy astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski. W jej ramach odwiedzi on 16 (lub 17) uczelni wyższych w Polsce i opowie o swoim doświadczeniu, znaczeniu misji kosmicznej i możliwościach rozwoju sektora medycyny kosmicznej.
Dlaczego to ma znaczenie dla medycyny „ziemskiej”?
Eksperci wskazują, że technologie i rozwiązania opracowywane dla astronautów – w warunkach mikrograwitacji, ograniczonych zasobów i przy ekspozycji na promieniowanie – mają realne zastosowanie także na Ziemi. Przykładowo: małe, wielofunkcyjne urządzenia monitorujące, które ograniczają utratę masy mięśniowej i demineralizację kości, mogą pomóc także w opiece nad osobami przewlekle chorymi, w rehabilitacji czy w telemedycynie w obszarach z ograniczonym dostępem do specjalistów. Ponadto, badania nad adaptacją organizmu do ekstremalnych warunków mogą dostarczyć wiedzy o mechanizmach starzenia, regeneracji tkanek czy profilaktyce chorób układu krążenia.
Polska ma szansę, ale i wyzwania
Nasze środowisko naukowe oraz techniczne coraz częściej angażuje się w medycynę kosmiczną. Jednak eksperci podkreślają, że największymi barierami są: finansowanie badań, dostosowanie przepisów, infrastruktura oraz świadomość wśród decydentów i społeczeństwa co do potencjału tej dziedziny. Wdrażanie rozwiązań wymaga także budowania kompetencji interdyscyplinarnych – medycyny, inżynierii, technologii kosmicznych – oraz rozwinięcia współpracy międzynarodowej (ESA, NASA) i krajowej.
Rozwój medycyny kosmicznej w Polsce to fascynujący kierunek, który może przynieść korzyści zarówno w zakresie lotów załogowych, jak i leczenia na Ziemi. Dzięki projektom takim jak „IGNIS – Polska sięga gwiazd” i konferencji medycznych, nasz kraj zwiększa swoje możliwości w innowacjach technologicznych i badaniach zdrowotnych. Kluczem będzie jednak konsekwentne finansowanie, edukacja, infrastruktura i integracja sektora naukowego z przemysłem. Medycyna kosmiczna to już nie tylko badania w przestrzeni – to szansa na lepszą opiekę zdrowotną tu i teraz.
Źródło: Komunikat Prasowy
Jednocześnie trwa ogólnopolska trasa edukacyjno-technologiczna pod nazwą „IGNIS – Polska sięga gwiazd”, w której uczestniczy astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski. W jej ramach odwiedzi on 16 (lub 17) uczelni wyższych w Polsce i opowie o swoim doświadczeniu, znaczeniu misji kosmicznej i możliwościach rozwoju sektora medycyny kosmicznej.
Dlaczego to ma znaczenie dla medycyny „ziemskiej”?
Eksperci wskazują, że technologie i rozwiązania opracowywane dla astronautów – w warunkach mikrograwitacji, ograniczonych zasobów i przy ekspozycji na promieniowanie – mają realne zastosowanie także na Ziemi. Przykładowo: małe, wielofunkcyjne urządzenia monitorujące, które ograniczają utratę masy mięśniowej i demineralizację kości, mogą pomóc także w opiece nad osobami przewlekle chorymi, w rehabilitacji czy w telemedycynie w obszarach z ograniczonym dostępem do specjalistów. Ponadto, badania nad adaptacją organizmu do ekstremalnych warunków mogą dostarczyć wiedzy o mechanizmach starzenia, regeneracji tkanek czy profilaktyce chorób układu krążenia.
Polska ma szansę, ale i wyzwania
Nasze środowisko naukowe oraz techniczne coraz częściej angażuje się w medycynę kosmiczną. Jednak eksperci podkreślają, że największymi barierami są: finansowanie badań, dostosowanie przepisów, infrastruktura oraz świadomość wśród decydentów i społeczeństwa co do potencjału tej dziedziny. Wdrażanie rozwiązań wymaga także budowania kompetencji interdyscyplinarnych – medycyny, inżynierii, technologii kosmicznych – oraz rozwinięcia współpracy międzynarodowej (ESA, NASA) i krajowej.
Rozwój medycyny kosmicznej w Polsce to fascynujący kierunek, który może przynieść korzyści zarówno w zakresie lotów załogowych, jak i leczenia na Ziemi. Dzięki projektom takim jak „IGNIS – Polska sięga gwiazd” i konferencji medycznych, nasz kraj zwiększa swoje możliwości w innowacjach technologicznych i badaniach zdrowotnych. Kluczem będzie jednak konsekwentne finansowanie, edukacja, infrastruktura i integracja sektora naukowego z przemysłem. Medycyna kosmiczna to już nie tylko badania w przestrzeni – to szansa na lepszą opiekę zdrowotną tu i teraz.
Źródło: Komunikat Prasowy
Autor:
Redakcja MedicalPress