Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach uruchamia pionierskie badanie immuno-PET z nowym radioznacznikiem

Opublikowane 19 września 2025
Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach uruchamia pionierskie badanie immuno-PET z nowym radioznacznikiem

Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach rozpoczął realizację innowacyjnego badania klinicznego INTROSPECTION, w ramach którego po raz pierwszy w Polsce zastosowano radioznacznik 89Zr-DFO-Pembrolizumab do obrazowania immuno-PET. Celem projektu jest ocena, w jaki sposób różne schematy radioterapii – samodzielnie lub w połączeniu z immunoterapią – wpływają na odpowiedź układu odpornościowego u pacjentów, u których wyczerpano już standardowe możliwości leczenia.

- Celem tego projektu jest sprawdzenie, jak radioterapia paliatywna, w tym radioterapia z przestrzennym zróżnicowaniem dawki, podawana samodzielnie lub w połączeniu z immunoterapią, modyfikuje odpowiedź układu odpornościowego u chorych, u których wyczerpały się już możliwości leczenia systemowego i radioterapii radykalnej. Do monitorowania tej terapii oraz wczesnej oceny jej efektów biologicznych będziemy wykorzystywać immuno-PET - tłumaczy dr hab. n. med. Sławomir Blamek, prof. NIO-PIB, kierownik projektu.

Immuno-PET łączy molekularną swoistość pembrolizumabu – przeciwciała monoklonalnego stosowanego w leczeniu różnych nowotworów – z czułością obrazowania PET. Radioznacznik 89Zr-DFO-Pembrolizumab wiąże się z receptorem PD-1, który występuje głównie na limfocytach T naciekających guz, a także na innych komórkach układu odpornościowego (m.in. limfocytach B, komórkach NK, makrofagach).

- Dzięki temu immuno-PET pozwala nieinwazyjnie i ilościowo mapować ekspresję PD-1 w skali całego organizmu, zarówno w mikrośrodowisku ognisk nowotworowych, jak i w narządach limfatycznych (węzły chłonne, śledziona) oraz śledzić, jak sygnał PD-1 zmienia się pod wpływem leczenia – mówi prof. dr hab. n. med. Gabriela Kramer-Marek, kierownik Zakładu

Radiofarmacji i Obrazowania Laboratoryjnego PET w gliwickim oddziale Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego. W opinii gliwickich badaczy projekt INTROSPECTION pozwoli na uzyskanie nowej wiedzy na temat funkcjonowania układu odpornościowego, a w szczególności zmian, jakie zachodzą w nim wskutek połączenia immunoterapii z różnymi sposobami frakcjonowania radioterapii, przyczyniając się do opracowania skuteczniejszych schematów leczenia chorych na nowotwory. Jednocześnie stanowi on kolejny krok w rozwijaniu przez Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach spersonalizowanego obrazowania i leczenia pacjentów onkologicznych w Polsce.
Badanie realizowane jest we współpracy trzech komórek organizacyjnych Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach: III Kliniki Radioterapii i Chemioterapii, Zakładu Radiofarmacji i Obrazowania Laboratoryjnego PET oraz Zakładu Medycyny Nuklearnej i Endokrynologii Onkologicznej. W skład zespołu badawczego wchodzą: prof. Sławomir Blamek – kierownik projektu, specjalista radioterapii onkologicznej, dr n. med. Marzena Gawkowska – specjalista radioterapii onkologicznej, prof. Gabriela Kramer-Marek – specjalista radiofarmacji i obrazowania immuno-PET, dr n. med. Andrea d’Amico – specjalista medycyny nuklearnej, mgr Izabela Gorczewska – fizyk medyczny, mgr Karolina Miszczyszyn – radiochemik oraz współpracownicy z klinik i pracowni obrazowych NIO w Gliwicach.

Projekt INTROSPECTION to kolejny krok w rozwijaniu w Polsce nowoczesnych metod diagnostyki i terapii onkologicznej, łączących immunoterapię i radioterapię z precyzyjnym obrazowaniem molekularnym. Dzięki wykorzystaniu immuno-PET gliwiccy badacze będą mogli lepiej zrozumieć mechanizmy odpowiedzi immunologicznej i opracować skuteczniejsze schematy leczenia dla pacjentów onkologicznych. Badanie jest owocem współpracy interdyscyplinarnego zespołu specjalistów z NIO w Gliwicach, co podkreśla rosnącą rolę spersonalizowanej medycyny w walce z nowotworami.

Źródło: Komuniat Prasowy