Choroby układu krążenia pozostają w Polsce najczęstszą przyczyną zgonów, odpowiadając za blisko połowę wszystkich śmierci. Ich wzrostowy trend pogłębia się wraz ze starzeniem społeczeństwa, niezdrowym stylem życia i opóźnioną diagnostyką. W odpowiedzi na te wyzwania Sejm przyjął ustawę o utworzeniu Krajowej Sieci Kardiologicznej (KSK) – systemowego rozwiązania, które ma poprawić jakość, skuteczność i równość w dostępie do leczenia kardiologicznego. Reforma oparta jest na doświadczeniach z trzyletniego pilotażu i stanowi jedno z najważniejszych wydarzeń w polskiej kardiologii ostatnich lat.

Choroby serca i naczyń krwionośnych wciąż zabijają najwięcej – zarówno w Polsce, jak i na świecie. Często rozwijają się bezobjawowo, a kiedy zostaną wykryte zbyt późno, prowadzą do zawału serca, udaru mózgu czy przewlekłej niewydolności krążeniowej. Dlatego jednym z kluczowych celów systemu ochrony zdrowia musi być wczesna diagnostyka i skoordynowane leczenie. Ustawa o Krajowej Sieci Kardiologicznej to odpowiedź na to wyzwanie.

Celem nowo powołanej sieci jest zorganizowanie leczenia według jednolitych standardów, poprawa współpracy między placówkami oraz zapewnienie każdemu pacjentowi kompleksowej opieki – niezależnie od miejsca zamieszkania. Pacjenci mają mieć dostęp do tej samej jakości usług – zarówno w dużych ośrodkach miejskich, jak i mniejszych miejscowościach.

Struktura KSK oparta będzie na trójstopniowym modelu opieki:

• OK I (poziom pierwszy) – podstawowa diagnostyka i leczenie chorób układu krążenia,

• OK II (poziom drugi) – bardziej zaawansowane leczenie, w tym kardiologia interwencyjna i rehabilitacja,

• OK III (poziom trzeci) – najbardziej skomplikowane przypadki i leczenie kardiochirurgiczne.

Ośrodki z poziomu II i III będą miały obowiązek koordynowania całego procesu terapeutycznego. W każdej z takich placówek pracować będzie specjalnie powołany koordynator opieki kardiologicznej, który poprowadzi pacjenta przez wszystkie etapy leczenia – od diagnozy po rehabilitację i opiekę kontrolną.

Ważną częścią systemu będzie także możliwość uzyskania przez wybrane ośrodki statusu Centrum Doskonałości Kardiologicznej (CDK). Placówki te będą odpowiadały za najbardziej zaawansowane leczenie, takie jak wady wrodzone serca u dorosłych czy choroby naczyń płucnych.

Z myślą o skuteczności i odpowiedzialności, ustawa zakłada regularną ocenę jakości świadczeń. Będą one mierzone na podstawie konkretnych wskaźników – takich jak długość hospitalizacji, liczba powikłań czy skuteczność terapii. Roczne raporty z działalności placówek posłużą NFZ do obliczania tych wskaźników. Placówki, które nie spełnią minimalnych kryteriów jakości, będą musiały wdrożyć plany naprawcze, a w razie dalszych niepowodzeń – mogą zostać wykluczone z KSK. Z kolei te, które osiągną najwyższe standardy opieki, otrzymają dodatkowe środki finansowe.

Integralną częścią systemu ma być Elektroniczna Karta Opieki Kardiologicznej (e-KOK) – cyfrowy dokument, który ma uprościć komunikację między lekarzami i umożliwić stały dostęp do pełnej historii leczenia pacjenta. e-KOK zastąpi papierowe skierowania i ułatwi planowanie oraz monitorowanie leczenia. Wprowadzenie jej stanie się obowiązkowe w placówkach KSK od 1 stycznia 2028 roku.

Koordynacją całego systemu zajmie się Narodowy Instytut Kardiologii Stefana kard. Wyszyńskiego w Warszawie, który we współpracy z NFZ będzie odpowiadał za nadzór, monitoring i ocenę skuteczności leczenia w ramach sieci. Powstanie także Krajowa Rada Kardiologiczna – organ doradczy złożony z ekspertów i przedstawicieli instytucji ochrony zdrowia, który będzie opiniował działania podejmowane w ramach KSK.

Kwalifikacja placówek do sieci ruszy jeszcze w tym roku. Szpitale i poradnie będą przypisywane do określonych poziomów, a te, które nie spełnią warunków, będą mogły funkcjonować jako ośrodki współpracujące. Będą miały również trzy lata na dostosowanie się do nowych wymogów.

Ustawa o Krajowej Sieci Kardiologicznej to milowy krok w stronę nowoczesnego, sprawiedliwego i jakościowego leczenia chorób serca w Polsce. Jej skuteczność zależeć będzie nie tylko od ram prawnych, ale również od determinacji placówek, współpracy między specjalistami i realnego wsparcia ze strony instytucji centralnych.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia