Cytomegalia w ciąży – cichy wirus, ogromne zagrożenie. Polski program badawczy daje nadzieję na zmianę standardów
Opublikowane 18 sierpnia 2025
Choć coraz więcej mówi się o wspieraniu zdrowych ciąż i znaczeniu profilaktyki, cytomegalia (CMV) pozostaje jednym z najmniej znanych, a zarazem najczęstszych wirusów zagrażających płodowi. W Polsce nie prowadzi się obowiązkowych badań przesiewowych w kierunku CMV, choć zakażenie w ciąży może prowadzić do głuchoty, uszkodzeń mózgu czy opóźnień rozwojowych dziecka.
Przełomem w diagnostyce i leczeniu jest badanie kliniczne POL PRENATAL CMV, realizowane w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie. Kobiety objęte programem mogą bezpłatnie wykonać test i – w przypadku świeżego zakażenia – rozpocząć terapię przeciwwirusową walacyklowirem. To daje realną szansę na ochronę zdrowia rozwijającego się dziecka.
Historia Magdaleny i Katarzyny, dwóch uczestniczek badania, pokazuje, jak ogromne znaczenie ma dostęp do diagnostyki i leczenia. Magdalena, u której zakażenie wykryto przypadkowo, usłyszała początkowo, że „w Polsce nic się z tym nie robi”. Nie zgodziła się jednak czekać i trafiła do zespołu specjalistów w IMiD. Była pierwszą pacjentką w kraju, której w ramach badania podano walacyklowir. Kilka tygodni później badania wykazały, że wirus nie przeniknął do płodu. – „Wszystko jest w porządku, po urodzeniu Jaś został przebadany od A do Z i jest okazem zdrowia” – podsumowuje.
Podobną historię przeżyła Katarzyna, u której test serologiczny również wykazał zakażenie mimo braku objawów. – „Nigdy wcześniej nie słyszałam o cytomegalii. Kiedy zaczęłam szukać informacji, byłam zaskoczona, jak poważne mogą być jej skutki” – mówi. Dzięki leczeniu jej córka Kaja urodziła się zdrowa. – „Wiem, że miałam ogromne szczęście, bo większość kobiet w Polsce nie jest badana pod kątem CMV i nie ma pojęcia, że ten wirus może zagrażać ich dziecku” – dodaje.
Jak tłumaczy dr hab. n. med. prof. IMiD Tadeusz Issat, kierownik Kliniki Położnictwa i Ginekologii: – „To infekcja bardzo powszechna, ale pomijana w opiece okołoporodowej. Tymczasem pierwotne zakażenie CMV w ciąży może mieć bardzo poważne skutki dla zdrowia dziecka. Dzięki naszemu programowi kobiety mogą być diagnozowane i leczone, zanim dojdzie do uszkodzeń rozwijającego się płodu. Ale to wciąż za mało – potrzebne są zmiany systemowe”.
CMV przenosi się przez kontakt ze śliną, moczem czy innymi wydzielinami. Zakażenie w ciąży często przebiega bezobjawowo lub przypomina łagodne przeziębienie, co utrudnia rozpoznanie. Dlatego tak istotna jest edukacja kobiet i lekarzy oraz wprowadzenie testów diagnostycznych do standardowej opieki nad ciężarną.
Badanie POL PRENATAL CMV to pierwszy tego rodzaju program w Polsce i drugi na świecie. Oferuje nie tylko bezpłatną diagnostykę, ale także możliwość wdrożenia leczenia jeszcze w czasie ciąży. Walacyklowir, lek z potencjałem do zmiany standardów postępowania, może okazać się kluczowy w walce z wirusem, który dotąd pozostawał niemal niezauważony w systemie opieki zdrowotnej.
Czy cytomegalia przestanie być „cichym zagrożeniem” polskich ciąż? Odpowiedź zależy nie tylko od wyników badań, ale i od decyzji systemowych. Dziś wiadomo jedno – świadomość i wczesna diagnostyka mogą uratować zdrowie i życie wielu dzieci.
Źródło:Komunikat Prasowy
Historia Magdaleny i Katarzyny, dwóch uczestniczek badania, pokazuje, jak ogromne znaczenie ma dostęp do diagnostyki i leczenia. Magdalena, u której zakażenie wykryto przypadkowo, usłyszała początkowo, że „w Polsce nic się z tym nie robi”. Nie zgodziła się jednak czekać i trafiła do zespołu specjalistów w IMiD. Była pierwszą pacjentką w kraju, której w ramach badania podano walacyklowir. Kilka tygodni później badania wykazały, że wirus nie przeniknął do płodu. – „Wszystko jest w porządku, po urodzeniu Jaś został przebadany od A do Z i jest okazem zdrowia” – podsumowuje.
Podobną historię przeżyła Katarzyna, u której test serologiczny również wykazał zakażenie mimo braku objawów. – „Nigdy wcześniej nie słyszałam o cytomegalii. Kiedy zaczęłam szukać informacji, byłam zaskoczona, jak poważne mogą być jej skutki” – mówi. Dzięki leczeniu jej córka Kaja urodziła się zdrowa. – „Wiem, że miałam ogromne szczęście, bo większość kobiet w Polsce nie jest badana pod kątem CMV i nie ma pojęcia, że ten wirus może zagrażać ich dziecku” – dodaje.
Jak tłumaczy dr hab. n. med. prof. IMiD Tadeusz Issat, kierownik Kliniki Położnictwa i Ginekologii: – „To infekcja bardzo powszechna, ale pomijana w opiece okołoporodowej. Tymczasem pierwotne zakażenie CMV w ciąży może mieć bardzo poważne skutki dla zdrowia dziecka. Dzięki naszemu programowi kobiety mogą być diagnozowane i leczone, zanim dojdzie do uszkodzeń rozwijającego się płodu. Ale to wciąż za mało – potrzebne są zmiany systemowe”.
CMV przenosi się przez kontakt ze śliną, moczem czy innymi wydzielinami. Zakażenie w ciąży często przebiega bezobjawowo lub przypomina łagodne przeziębienie, co utrudnia rozpoznanie. Dlatego tak istotna jest edukacja kobiet i lekarzy oraz wprowadzenie testów diagnostycznych do standardowej opieki nad ciężarną.
Badanie POL PRENATAL CMV to pierwszy tego rodzaju program w Polsce i drugi na świecie. Oferuje nie tylko bezpłatną diagnostykę, ale także możliwość wdrożenia leczenia jeszcze w czasie ciąży. Walacyklowir, lek z potencjałem do zmiany standardów postępowania, może okazać się kluczowy w walce z wirusem, który dotąd pozostawał niemal niezauważony w systemie opieki zdrowotnej.
Czy cytomegalia przestanie być „cichym zagrożeniem” polskich ciąż? Odpowiedź zależy nie tylko od wyników badań, ale i od decyzji systemowych. Dziś wiadomo jedno – świadomość i wczesna diagnostyka mogą uratować zdrowie i życie wielu dzieci.
Źródło:Komunikat Prasowy
Autor:
Redakcja MedicalPress