Pomimo wielu sukcesów prewencji tytoniowej, konsumpcja wyrobów tytoniowych nadal stanowi jedno z największych wyzwań zdrowia publicznego w Polsce. Podczas gdy częstość palenia tradycyjnych papierosów zaczyna powoli spadać (w szczególności wśród mężczyzn), nowe wyroby tytoniowe cieszą się coraz większą popularnością wśród ludzi młodych. Szacuje się, że w Polsce około 28% chłopców i 18,6% dziewcząt w wieku 13–15 lat używa e-papierosy. Ponadto w tej samej grupie wiekowej 15,6% chłopców i 14,9% dziewcząt pali tradycyjne papierosy. W populacji osób dorosłych e-papierosy są mniej popularne – około 4% mężczyzn i około 1% kobiet używa tego rodzaju wyroby tytoniowe. Niemniej jednak, aż 26% dorosłych Polaków i 17% Polek regularnie pali tradycyjne papierosy.

Mając świadomość przytłaczającego wpływu pandemii koronawirusa na działanie systemów opieki zdrowotnej, nie możemy ignorować innej pandemii – tej, która trwa już od dekad i właśnie ewoluuje na naszych oczach. Tylko w latach 2011-2014 częstość używania e-papierosów wśród nastolatków wzrosło z 6% do 29,9%. W porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej (UE), polska młodzież jest w czołówce pod względem korzystania z e-papierosów.

Alarmujące są najnowsze dane opublikowane w prestiżowym czasopiśmie naukowym The Lancet – nasz kraj jest jednym z państw UE wykazujących najwyższe obciążenie zdrowotne społeczeństwa związane z użyciem wyrobów tytoniowych (na podstawie wskaźnika DALY – wyrażającego lata życia utracone wskutek przedwczesnej śmierci lub pogorszenia/utraty zdrowia w wyniku choroby odtytoniowej).

Biorąc pod uwagę powyższe, apelujemy do wszystkich zaangażowanych stron – naukowców, pracowników ochrony zdrowia, a w szczególności do decydentów o dalsze i bardziej zdecydowane zmiany w ustawodawstwie antytytoniowym, efektywniejszą edukację zdrowotną i stabilne oraz długofalowe finansowanie działań wspierających prewencję tytoniową. Uważamy, że potrzebujemy wspólnych i natychmiastowych działań, aby zatrzymać lub przynajmniej spowolnić epidemię konsumpcji wyrobów tytoniowych w Polsce. Nasz apel jest szczególnie istotny w kontekście trwającej pandemii, biorąc pod uwagę łatwiejsze zarażenie koronawirusem i cięższy przebieg COVID-19 u osób używających wyrobów tytoniowych.

Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

– Komitet Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk,
– dr hab. n. med. Łukasz Balwicki, Kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej, Gdański Uniwersytet Medyczny,
– Magdalena Cedzyńska, Kierownik Poradni Pomocy Palącym, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie,
– dr hab. n. med. Joanna Didkowska, Kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów i Krajowego Rejestru Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie,
– prof. dr hab. n. med. Marzena Dominiak, Prorektor Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego,
– dr hab. n. med. Mariusz Gujski, Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny
– prof. dr hab. n. med. Wojciech Hanke, Przewodniczący Komitetu Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk, Kierownik Zakładu Epidemiologii Środowiskowej w Instytucie Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi,
– prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski, Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego, Instytut Kardiologii, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Kraków,
– prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem, Kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii, Gdański Uniwersytet Medyczny,
– dr hab. n. o zdr. Grzegorz Juszczyk, Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie, Zakład Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny,
– dr n. o zdr. Paweł Koczkodaj, Zastępca Kierownika Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie,
– prof. dr hab. n. med. Maciej Krzakowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie,
– prof. dr hab. n. med. Jarosław Pinkas, Główny Inspektor Sanitarny, Dyrektor Szkoły Zdrowia Publicznego, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie,
– Irena Przepiórka, Kierownik Ogólnopolskiej Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie,
– Krzysztof Przewoźniak, Zakład Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie,
– prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie, Przewodniczący Komitetu ds. Narodowej Strategii Onkologicznej w Ministerstwie Zdrowia,
– dr n. med. Daniel Śliż, III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia,
– prof. dr hab. n. med. Jan Walewski, Dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej -Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie,
– prof. dr hab. n. med. Stefan Wesołowski, Dyrektor Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie,
– prof. dr hab. n. med. Witold Zatoński, Prezes Fundacji Promocja Zdrowia,
– prof. dr hab. n. med. Tomasz Zdrojewski, Kierownik Zakładu Prewencji i Dydaktyki, Gdański Uniwersytet Medyczny.

Źródło: NIO-PIB